Talasemi majorlu hastaların kardiyak fonksiyonlarının değerlendirilmesi ve enalapril tedavisinin kardiyak fonksiyonlar üzerine etkisinin araştırılması

Abstract

ÖZET TALASEMİ MAJORLU HASTALARIN KARDİYAK FONKSİYONLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ VE ENALAPRİL TEDAVİSİNİN KARDİYAK FONKSİYONLAR ÜZERİNE ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI Amaç: Kardiyak komplikasyonlar talasemi majorlu hastalarda en sık ölüm nedenidir. Sekonder hemokromatozis nedeniyle erken dönemde diyastolik disfonksiyon, geç dönemde sistolik disfonksiyon gelişmektedir. Diyastolik disfonksiyonun tedavisi için henüz bir konsensüs sağlanmamıştır. Bu çalışmada Denizli ilindeki talasemi major hastalarının kardiyak fonksiyonları ekokardiyografîk olarak değerlendirildi. Asemptomatik ve diyastolik disfonksiyonu olan talasemik hastalarda enalapril tedavisinin ekokardiyografîk parametrelere etkisi araştırıldı. Yöntem: Çalışmaya 40 (23 erkek, 17 kız) talasemi major (ortalama yaş 13.1 ±4.5 yıl) ve 40 (23 erkek, 17 kız) sağlıklı kişi (ortalama yaş 13,5±4,3 yıl) alındı. Ekokardiyografîk inceleme ile diyastolik disfonksiyon tespit edilen 24 (13 erkek, 11 kız) talasemi major hastasına (yaş ortalaması 12,5+3,5 yıl) 0.1-0.5 mg/kg/gün, maksimum 5 mg enalapril tedavisi başlandı. Tedavinin 6. ve 12. ayında ekokardiyografîk inceleme tekrarlandı. Hastaların tam ekokardiyografîk değerlendirmesi transfüzyondan sonra ilk iki gün içinde yapıldı. Bulgular: Pretransfüzyonel hemoglobin ortalaması 9.3 gr/dl (6-12) ve ferritin ortalaması 4358 ng/dl (999 - 8588) idi. Tüm hastalarda sol ventrikül sistolik fonksiyonları normal saptanırken, 26 hastada (%67) sol ventrikül diyastolik disfonksiyonu saptandı. Sol ventrikül MPİ hastaların tamamında, sağ ventrikül MPİ ise % 97' sinde normal değerinin üzerindeydi. Kontrol grubu ile karşılaştırıldığında sağ ventrikül duvar kalınlığı, sol ventrikül kitle indeksi, kalp debi indeksi, mitral deselerasyon zamanı, mitral E/A oram, izovolümik relaksasyon zamanı, triküspit E/A oram, triküspit deselerasyon zamanı, sol ve sağ ventrikül MPİ artmış, Vp, mitral A dalgası ve triküspit A dalgası azalmış bulundu 64(p<0.05). Vp ile serum ferritin düzeyi arasında anlamlı negatif korelasyon saptandı. Enalapril tedavisinin 12 ay verilmesi ile sol ve sağ ventrikül diyastolik fonksiyon parametrelerinden deselerasyon zamanı, E dalgası, A dalgası, E/A oram, izovolümik relaksasyon zamanı ve global fonksiyonları gösteren MPİ nin kontrol grubu ile istatistiksel farkı düzeldi. Vp enalapril tedavisi ile belirgin olarak arttı. Hastaların düzenli takibi ile ferritin ortalaması 4358 ng/dl den 2670 ng/ml' ye geriledi. Sonuç: Talasemi major hastalarında olasılıkla artmış ferritin düzeylerine bağlı olarak sol ve sağ ventrikül diyastolik disfonksiyonu olduğu ve ayrıca artmış MPİ değeri ile sol ve sağ ventrikül global disfonksiyonunun da buna eşlik ettiği gösterildi. MPİ ve Vp tam ve takipte en önemli belirleyici parametrelerdir. Asemptomatik talasemi major hastalarında diyastolik ve global disfonksiyonun tedavisinde enalapril etkili bir ilaçtır. On iki ay kullanımı 6 ay kullanımından daha yararlıdır. 65

SUMMARY EVALUATION OF CARDIAC FUNCTIONS AND INVESTIGATION OF ENALAPRDL TREATMENT ON THOSE FUNCTIONS IN THALASSEMIA MAJOR PATIENTS Purpose: Cardiac complications are the most common cause of death in thalassemia major patients. Diastolic dysfunction occurs at the early stage and systolic dysfunction occurs at the late stage of the thalassemic patients' course due to secondary hemochromatosis. There is no generally accepted treatment for diastolic abnormalities. In this study, cardiac functions of thalassemia major patients living in Denizli were evaluated by echocardiography. Effect of enalapril treatment on thalassemic patients who are asymptomatic even diastolic dysfunction was observed. Material and Method: 40 (23 male, 17 female) thalassemia major (mean age 13,1±4,5 years) and 40 healthy subjects (13,5±4,3 years) were included in this study. 24 thalassemia major patients (13 male, 11 female) who were diagnosed to have diastolic dysfunction by echocardiography were put on 0.1-0.5 mg/kg/day (maximum 5 miligrams) enalapril treatment. On the sixth and twelfth months of the treatment echocardiographic examinations were repeated. Complete echocardiographic evaluations of the patients were performed within two days after blood transfusion. Results: Mean hemoglobin and serum ferritin values were 9.3 gr/dL (6-12) and 4358 ng/dL (999-8588) respectively before transfusions. All of the patients demonstrated normal systolic function whereas 26 (67%) of them had diastolic dysfunction. Left ventricular MPI values were above normal in all patients and right ventricular MPI values were above normal in 97% of the patients. When compared to control group right ventricular wall thickness, left ventricle mass index, cardiac index, mitral deceleration time, mitral E/A ratio, isovolumic relaxation time, tricuspid deceleration time, right and left ventricle MPI values were increased, however left ventricular Vp values, mitral and tricuspid A wave 66amplitudes were decreased (p<0.05). Between Vp values and serum ferritin levels significant negative correlation was observed. After 12 months of enalapril treatment, there was no statistically significant difference between patient and control groups in regards of left and right ventricular diastolic function parameters such as deceleration time, E wave, A wave, E/A ratio and isovolumic relaxation time besides MPI which reflects global function of the heart. Vp values were dramatically improved by enalapril treatment. Regular follow up of the patients indicated a decrase in mean serum ferritin levels from 4358 ng/dL to 2670 ng/dL. Conclusion: In thalassemia major patiens, it is shown that, elevated serum ferritin levels may lead to left and right ventricular diastolic dysfunction and this condition was accompanied by increased MPI values and left ventricular global dysfunction. MPI and Vp measurements were the most valuable indicator parameters in diagnosis and follow up of this clinical condition. Enalapril is an effective drug for the treatment of diastolic and global dysfunction of asymptomatic thalassemia major patients. It İs more effective in 12 months treatment regimen when compared to 6 months of use. 67