1930-1940 yılları arasında Türk resim sanatında eleştirel yaklaşımlar

Abstract

1930-1940 yılları arasında kalan dönem, Türk resim sanatının sağlam temeller üzerinde yükseldiği ve gelecek dönemlerdeki atılımlara kaynaklık eden önemli bir zaman dilimini ifade etmektedir. Bu yıllarda Türk resim sanatında farklı kuşak ve ekollere ait sanatçı topluluklarının artan etkinlikleri zengin bir sanat ortamı yaratmış, sergi sayılarında önemli bir artış sağlanmıştır. İlki 1916 yılında açılan Galatasaray Resim Sergileri ve Gazi Mustafa Kemal'in emriyle ilk defa 1923'te düzenlenen Ankara Resim Sergileri'ne Müstakil Ressamlar ve Heykeltraşlar Birliği, d Grubu ve Halkevleri sergileri de katılmıştır. İnkılap Sergileri, Birleşik Resim ve Heykel Sergileri, Yarım Asırlık Türk Resim ve Heykel Sergisi ile Devlet Resim ve Heykel Sergileri, Türk resim sanatına tarihsel bir perspektifte, bütüncül bir yaklaşım imkânı sağlamış, Türk resim eleştirisine yeni bakış açıları kazandırmıştır. Sovyetler Birliği, Yunanistan, Romanya gibi ülkelerde açılan sergiler ile Türk resim sanatı uluslararası alanda temsil edilmiştir. Bu dönemde Anadolu'nun birçok şehrinde ilk kez açılan resim sergileri, Türk resim sanatının İstanbul ve Ankara dışındaki şehirlerde tanınmasına öncülük etmiştir. Ayrıca, sanatçıların piyasa kaygılarına yönelik kalıcı çözüm arayışları neticesinde, müze ve galeri kavramları önem kazanarak, günümüzde çeşitli şehirlerde bulunan Devlet Resim ve Heykel Müzeleri'nin koleksiyonları oluşturulmaya başlanmıştır. 1930-1940 yıllarında, ulus-devlet bağlamında yeniden yapılanan siyasi ve kültürel imgelerin toplumsal tabanda yer edinmesinde, resim sanatının görsel gücünden yararlanılmıştır. Resim sanatı, Ulu Önder'in yol göstericiliğinde yüzünü çağdaş dünyaya dönmüş genç Türkiye Cumhuriyeti için modernleşmenin ve uygar dünyaya katılmanın önemli bir unsuru olarak görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Resim Sergileri, Plastik Sanatlar, Eleştiri, Süreli Yayınlar, Modern Sanat, Sanat Tarihi.

The era between 1930 and 1940 reveal a fundamental episode in which Turkish art of painting has risen on solid basis and became a source for future breakthroughs. In these years, the increasing activities of various artist groups of different generations and schools in the Turkish painting art created a rich art scene and the number of the exhibitions increased significantly. Galatasaray Resim Sergileri (Galatasaray Painting Exhibitions) that opened doors in 1916 and Ankara Painting Exhibitions which commenced in 1923 upon the directive of Gazi Mustafa Kemal are followed by Müstakil Ressamlar ve Heykeltraşlar Birliği (Independent Painters and Sculptors Union) exhibitions, d Grubu (d Group) exhibitions and Halkevi (Community Center) exhibitions. İnkılap Sergileri (Revolution Painting Exhibitions), Birleşik Resim ve Heykel Sergileri (United Painting and Sculpture Exhibitions), Yarım Asırlık Türk Resim ve Heykel Sergisi (Half Centennial Turkish Painting and Sculpture Exhibition) as well as Devlet Resim ve Heykel Sergileri (The State Art and Sculpture Exhibitions) have added new perspectives to Turkish painting criticism in terms of providing a holistic approach to Turkish art of painting in a historical perspective. With the exhibitions held in the Soviet Union, Greece and Romania, the first international interaction of Turkish painting art was achieved. The painting exhibitions that were opened for the first time in many cities of Anatolia during this period pioneered the recognition of Turkish painting art outside of Istanbul and Ankara. Moreover, the search for a lasting solution to the market concerns of the artists resulted in museums and galleries gaining importance, thus the Devlet Resim ve Heykel Müzesi (The State Art and Sculpture Museums) in various cities started to compile their own collections. Between the years of 1930 and 1940, political and culturals images restructured within nation-state context gained grounds benefiting from the visual power of painting art. The art of painting, with the guidance of the Great Leader, faced the contemporary world and became a significant factor in modernization for the young Republic of Turkey and its participation in the civilized world.