Between national and minor literature in Turkey: Modes of resistance in the works of Mehmed Uzun and Mıgırdiç Margosyan

Abstract

Bu tezde Mehmed Uzun ve Mıgırdiç Margosyan'ın edebi eserlerindeki farklı direniş modelleri eleştirel bir sorgulamayla incelenecektir. Bu çalışma Turkiye'de postkolonyal durumun kendine özgü niteliklerini göstermeyi hedefler. Uzun ve Margosyan dekolonizasyon girişiminde bulunurlar ve edebiyat üzerinden direniş gösterirler. Bu çalışma, iki ayrı ancak bağlantılı yaklaşımdan yola çıkar. İlk olarak Uzun ve Margosyan'ın eserlerinin milliyetçi edebiyata yakınlaştığını öne sürer. Bu amaçla, yazarların eserlerinde yer alan suçluluk/mağdurluk hiyerarşileri, özcü yaklaşımları ve aktif aktörlük problemleri incelenecektir. İkinci olarak, bu çalışma Uzun ve Margosyan'ın geç dönem eserlerinin önemini analiz edecektir. Eserlerin hibridleşmesi ve minör edebiyata yakınlık göstermesi dikkatle gozlemlenecektir. Bu çalışma, mevcut iki tür direniş modelinin birbirinden ayrı var olmadığını öne sürer. Daha ziyade, bu modeller bir arada mevcutturlar. Bu nedenle, Uzun ve Margosyan'ın eserlerini belirli bir edebi tür şeklinde tanımlamak mümkün değildir. Yazarlar iki çeşit baskıyla mücadele etmektedir: Hegemonik devlet söylemi ve milliyetçiliği yücelten cemiyet beklentileri. Yazarların erken dönem eserleri milliyetçi edebiyata yakınlık gösterir çünkü hegemonik devlet söylemine karşı çıkarlar. 1998 senesinden sonra verdikleri eserleri ise minör edebiyata yakınlık gösterir çünkü yazarlar, cemiyetlerini eleştirmeye gayret ederler. Bu çalışma, 1998 sonrası dönemin oldukça önemli olduğunu savunur. Bu dönemde Uzun ve Margosyan edebiyatları üzerinden Türkçe ile yeniden ilişkiler kurar. Türkçe yazmak, onların cemiyetlerindeki totaliter eğilimleri daha rahat bir şekilde eleştirmelerini sağlar. Aynı zamanda Türkçe okuyan kitleye hitap ederek, hegemonik devlet söylemini de dekolonize etmeyi başarırlar.Anahtar Sözcükler: Mehmed Uzun, Mıgırdiç Margosyan, postkolonyalizm, milliyetçilik, minör edebiyat, Türk edebiyatı, Kürt edebiyatı, Ermeni edebiyatı.

This thesis aims at a critical interrogation of different modes of resistance in Kurdish writer Mehmed Uzun and Armenian writer Mıgırdiç Margosyan?s literary works. It aims to show the unique dynamics of postcolonial condition in Turkey. Uzun and Margosyan attempt decolonization and perform resistances through literature. This study undertakes two distinct yet interrelated approaches. First, it suggests that Uzun and Margosyan?s works show proximities to nationalist literature. For this aim, the hierarchies of culpability and victimhood, essentialist approaches and the problems of active agency that are manifest in the authors? works will be investigated. Second, this study will analyze the significance of Uzun and Margosyan?s late writings. The ways in which their works attain hybridity and show proximity to minor literature will be subjected to careful observation. This study argues that these two distinct modes of resistance do not exist independently. They rather coexist. Therefore it is not possible to fit Uzun and Margosyan?s works in a particular literary genre. The authors deal with two different kinds of pressures: The hegemonic state discourse, and communal expectations to promote nationalism. The authors? early works show proximity to nationalist literature since they resist the hegemonic state discourse. Their works after 1998 show proximity to minor literature since they attempt to detach themselves from communal expectations. This study argues that post-1998 is crucial in this regard. In this period, Uzun and Margosyan re-establish relations with Turkish language through their literature. Writing in Turkish language provides them with the opportunity to criticize the totalitarian tendencies in their communities. They also manage to decolonize the hegemonic state discourse by directly speaking to the Turkish reading audience.Keywords: Mehmed Uzun, Mıgırdiç Margosyan, postcolonialism, nationalism, minor literature, Turkish literature, Kurdish literature, Armenian literature.