Vergi harcamalarının gelir dağılımı üzerine etkileri

Abstract

Vergi Harcamalarının Gelir Dağılımına Etkisi başlıklı bu çalışmada vergi harcamalarının gelir dağılımı ile ilişkisi incelenmeye çalışılmıştır. Vergi harcamaları, mükelleflere tanınan muafiyet, istisna, indirim, farklı oran uygulanması ve verginin ertelenmesi gibi vergi ayrıcalıklarından oluşmaktadır. Vergi harcamaları yoluyla devlet, ekonomik ve sosyal bazı amaçları gerçekleştirebilmek için vergilendirilebilir geliri vergi dışına çıkarmakta ve tahsilinden vazgeçmektedir.Bu çalışmada vergi harcamalarının sosyal yönünü oluşturan gelir dağılımı ile ilişkisi incelenmiştir. Ülkeler vergi harcamaları yoluyla gelir dağılımı üzerinde doğrudan ve dolaylı etkiler gösterebilmektedir. Bu etkiler vergi harcamalarından yararlanan mükelleflerin reel gelirlerinin artması yoluyla gerçekleşir. Reel geliri artan mükellefler daha fazla mal ve hizmet tüketerek refahlarını artırmış olmaktadır. Bir ülkede vergi harcamaları ile gelir dağılımının iyileştirilmesi, devletin uygulamış olduğu indirim, istisna ve muafiyetlerden düşük gelirli bireylerin yararlanmasıyla mümkündür. Bu bakımdan ülkelerin özellikle ekonomik amaçlar çerçevesinde uygulamaya koyduğu vergi harcamaları, gelir dağılımını iyileştirmek bir yana eşitsizliğin giderek daha fazla artmasına yol açmaktadır. Bu çalışma ülkelerin gelir dağılımını sağlama amacını gerçekleştirirken kullandığı vergi harcamalarının, bu amaca ulaşmada ne kadar başarılı olduğunu araştırmak amacıyla hazırlanmıştır. Bu bakımdan çalışmada öncelikle vergi harcaması ve gelir dağılımına ilişkin kavramsal çerçeve tartışılmış sonrasında ise indirim, istisna ve muafiyet şeklindeki vergi harcama türlerinin gelir dağılımı üzerinde gösterdiği etkiler incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Vergi, Vergi Harcaması, Gelir Dağılımı, Türkiye'de ve Dünyada Gelir Dağılımı

In this study titled `The Effect of Tax Expenditures on Income Distribution`, the relationship between tax expenditures and income distribution is examined. Tax expenditures consist of tax privileges such as exemption, exemption, deduction, applying different rate and deferred tax. In order to realize some economic and social objectives, the government excludes taxable income and waives its collection through tax expenditures.In this study, the relationship between income distributions, which constitutes social aspect of tax expenditures, is examined. Countries can have direct and indirect effects on income distribution through tax expenditures. These effects are realized through the increase of the real income of taxpayers benefiting from tax expenditures. Taxpayers, whose real income increases, consume more goods and services and increase their welfare.Improving the tax expenditure and income distribution in a country is only possible by low-income individuals benefiting from the government's deductions, exceptions and exemptions. In this respect, the tax expenditures imposed by countries, especially for economic purposes, lead to an increase in inequality rather than improving income distribution.This study has been prepared to investigate how successful the tax expenditure used by countries in achieving the income distribution is achieved in achieving this goal. In this respect, firstly, the conceptual framework of tax expenditure and income distribution is discussed and then the effects of tax expenditure types such as deduction, exemption and exemption on income distribution are examined.Keywords: Tax, Tax Expenditure, Income Distribution, Income Distribution in Turkey and the World