Farklı özür gruplarında basınç duyusu ve diğer gelişimsel faktörlerin kavrama gelişimi üzerindeki etkilerinin incelenmesi

Abstract

Bu çalısmanın amacı, farklı özür gruplarında basınç duyusu ve diğer gelisimselfaktörlerin kavrama gelisimi üzerindeki etkilerini belirlemek ve tartısmaktır. Çalısmayagörme engelliler ilköğretim okuluna devam eden 30 görme engelli, isitme engellilerilköğretim okuluna devam eden 30 isitme engelli, fizyoterapi ve rehabilitasyonprogramına devam eden 30 SP'li ve herhangi bir sağlık problemi bulunmayan, birilköğretim okuluna devam eden 30 sağlıklı olgu alınmıstır. Olgular rastgele örneklemmetodu ile seçilmistir. Çalısmanın baslangıcında olgulara ait demografik bilgilerkaydedilmistir.Olguların kaba motor fonksiyonlarını değerlendirmek amacıyla Kaba MotorFonksiyon Ölçümü (GMFM), fonksiyonel bağımsızlık düzeylerini belirlemek içinPediatrik Fonksiyonel Bağımsızlık Ölçümü (WeeFIM) kullanılmıstır. SP'li olgulardaspastisiteyi değerlendirmek amacıyla Modifiye Ashworth Skalası kullanılmıstır. Üstekstremitenin günlük yasam aktivitelerindeki fonksiyonelliğini değerlendirmekamacıyla Jebson El Fonksiyon Testi, kavrama fonksiyonelliğini değerlendirmekamacıyla Kapandjl tarafından tanımlanan sınıflandırma kullanılmıstır. Olgularınkavrama kuvvetini değerlendirmede, Jamar el dinamometresi ile yapılan ölçümkilogram (kg.) cinsinden kaydedilmistir. Hafif dokunma ve deriden kas ve eklemlereulasan baskıyı (derin basınç duyusu) değerlendirmek için 6.45, 5.07 ve 4.17 numaralıSemmes-Weinstein monoflamentleri kullanılmıstır. Ayrıca parmak tanıma testi, pasifhareket duyusu testi, hafif dokunma testi ve stereognozis testi uygulanmıstır. Eldekibasınç duyusunu değerlendirmek amacıyla Enraf Nonius marka Myomed 134 cihazıkullanılmıstır.Çalısmanın sonunda görme engelli, isitme engelli ve sağlıklı olgularda GMFM testitoplam skoru maksimum skor olan 264 olarak bulunurken, SP grubunun GMFM testiiiskoru ise 181,6±56,33 olarak bulunmustur. Serebral palsili olguların WeeFIM alttestleri skorları ve toplam WeeFIM skoru, diğer 3 gruba göre daha düsük bulunmustur(p<0.05). Görme engelli ve isitme engellilerde kas tonusunda artısa rastlanmazken,dominant ekstremitesi sol olan SP'li çocuklarda el bileği, parmak ve dirsek fleksörleriile önkol pronatörlerindeki spastisite değeri, sağ elini kullananlara göre daha azbulunmustur (p<0.05). Jebson El Fonksiyon Testi bulguları incelendiğinde sadecesağlıklı grup ve serebral palsili grup arasında tüm alt testlerde anlamlı farklılıkbulunmustur (p<0.001). Serebral palsili gruptaki sağ ve sol eldeki kavrama kuvvetideğerleri diğer 3 gruba göre düsük bulunmustur (p<0.05). Görme engelliler, isitmeengelliler ve sağlıklı çocukların dominant ve nondominant ellerinde hafif dokunmaderinbasınç duyusu, parmak tanıma, pasif hareket, hafif dokunma ve stereognozisduyularında kayıp bulunmamıstır. Sağlıklı ve SP'li grup arasında emekleme ve yanoturma pozisyonlarında yapılan basınç duyusu ölçümlerinde her iki elde de anlamlıfarklılık bulunmustur (p<0.05).Sağlıklı olgular ve tüm özür gruplarında Jebson El Fonksiyon Testi sonuçları ilekavrama kuvveti, basınç duyusu, hafif dokunma-derin basınç duyusu ve kavramafonksiyonelliği arasında anlamlı iliskiye rastlanmıstır (p<0.05). Çalısmamızda hafifdokunma?derin basınç, basınç duyusu, stereognozis, pasif hareket duyusu ve parmaktanıma duyularının çocukların kavrama gelisiminde etkili faktörler oldukları sonucunaulastık. Özürlü çocukların fizyoterapi ve rehabilitasyon programlarının belirlenmesindebu faktörlerin dikkate alınması ve motor gelisim basamaklarının yanında, duyu gelisimbasamaklarının da takip edilmesi gerektiği kanısındayız.Anahtar Kelimeler: Kavrama gelisimi, özür, duyu gelisimi

The purpose of the study was to investigate the effects of pressure sensory and theother developmental factors on grasp development in different disability groups. Thirtyblind shoolchildren, thirty shoolchildren with hearing loss, thirty sighted schoolchildrenand thirty schoolchildren with cerebral palsy (CP) which continue physiotherapyprogram were included in this study. Childrens were selected randomly. At the beginingof the study, demographic data was recorded.The Gross Motor Function Measure (GMFM) was used for assessment of children?sgross motor functions, and Pediatric Functional Independence Measure (WeeFIM) wasused for evaluation of functional independence levels. The Modified Ashworth Scalewas used in the evaluation of muscle tone. The functional status of upper extremities inactivities of daily living were assesed using Jebsen Hand Function Test. Graspfunctionality was evaluated with Kapandjl classification. In the assessment of gripstrength, the evaluation score was recorded in kilograms (kg.). Light touch-deeppressure sensory was evaluated with 6.45, 5.07 and 4.17 monofilaments. Also fingerrecognition test, testing of passive motion, light touch testing and stereognosis testswere used. Enraf-Nonius marked Myomed 134 device was used for evaluate pressuresensory.At the end of the study, while it was found 264 as total score in blind, deaf andsighted children, the GMFM score was 181,6±56,33 in cerebral palsied children. Totalscore and all subtest scores in WeeFIM were lower in cerebral palsied children than theother groups (p<0.05). The muscle tone was found as normal in blind and deaf children;muscle tone in the wrist, finger and elbow flexors and pronators in left handled cerebralpalsied children was lower than right handled cerebral palsied children (p<0.05). It wasfound a significant difference between sighted and cerebral palsy groups in results ofvJebsen Hand Function Test (p<0.001). The grip strength scores were found lower incerebral palsy group than the other groups (p<0.05). It was found no deficit in lighttouch-deep pressure sensory, testing of finger recognition, passive motion test, lighttouch test and streognosis in both hands of blind, deaf and sighted children. Asignificant difference between sighted and cerebral palsied children was found incrawling and lateral sitting positions in pressure sensory (p<0.05).It was found a relation between sighted and all diasbility groups in Jebsen HandFunction Test results, grip strength, pressure sensory, light touch-deep pressure andgrasp functionality (p<0.05). We concluded that the light touch-deep pressure, pressuresensory, stereognosis, passive motion sensory and testing of finger recognition areeffective factors on grasp development. We are of the opinion that these factors andsensorial development besides motor development must take into consideration indetermining the physiotherapy and rehabilitation programs for disabled children.Key Words: Grasp development, disability, sensory development.