İnsani gelişmişlik endeksi ve borsa endeksi arasındaki ilişkinin panel var yöntemi ile analizi: G 20 ülkeleri örneği (1995-2017)

Abstract

Çalışmada G 20 ülkelerinin insani gelişmişlik endeksi ile borsa performansları arasındaki ilişki araştırılmıştır. Bu çalışmada G 20 üyesi ülkelerin borsa endekslerinden işlem hacmi yüksek olan borsa endeksleri tercih edilmiştir. G 20 ülkelerinin seçilmiş borsa endeksleri ve insani gelişme endeksleri 1995-2017 dönemini kapsamakta olup veriler yıllık olarak ele alınmıştır. Ülkelerin borsa endeksleri investing.com sitesinden, insani gelişme endeksi ise UNDP' nin resmi web sitesinden elde edilmiştir. Uygulamada bağımlı değişken olarak borsa endeksleri, bağımsız değişken olarak ise insani gelişme endeksi kullanılarak bir model oluşturulmuştur. Kurulan modelin test edilmesinde Eviews.9 ve Stata-14.2 paket programları kullanılmıştır. Çalışmada panel vektör otoregresyon modeli (PVAR) kullanılmıştır. G 20 ülkelerinin borsa endeksleri ile insani gelişme endeksi arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla panel eşbütünleşme, nedensellik, varyans ayrıştırması ve etki-tepki analizine yer verilmiştir.Yapılan çalışma sonucunda G 20 üyesi ülkelerin insani gelişmişlik endeksi ile borsa endeksi arasında anlamlı bir ilişkinin bulunmadığı gözlenmiştir.Anahtar Kelimeler: G 20, İnsani Gelişme Endeksi, Borsa Endeksi, Panel VAR

In this study, the relationship between G 20 countries' human development index and stock market performances was investigated. In this study, stock exchange indices with high transaction volume are preferred among stock exchange indices of G 20 member countries. Selected stock market indices and human development indices of the G 20 countries cover the period 1995-2017 and the data are handled annually. The stock exchange indices of the countries were obtained from investing.com and the human development index was obtained from UNDP's official website. In practice, a model was formed by using stock market indices as dependent variable and human development index as independent variable. Eviews.9 and Stata-14.2 were used to test the model. Panel vector autoregression model (PVAR) was used in the study.In order to determine the relationship between G 20 countries stock indexes and human development index, panel cointegration, causality, variance decomposition and effect-response analysis were included. As a result of the study, it is observed that there is no significant relationship between human development index and stock exchange index of G 20 member countries.Key Words: G 20, Human Development Index, Stock Index, Panel VAR