Alt üriner sistem semptomları olan erkek hastalarda uluslararası prostat semptom skorunun depolama ve boşaltma semptomlarına göre ayrımının tedavi seçimi ve başarısına etkisi

Abstract

Amaç: Alt üriner sistem semptomları (AÜSS) olan erkek hastalarda depolama semptom skorunun(d), toplam(T) uluslararası prostat semptom skoruna (UPSS) oranının (d/T) tedavi seçimi ve başarısı üzerine olan etkisi değerlendirilmiştir. Ek olarak d/T oranı ile ürodinamik bulguların ilişkisine bakılmıştır.Yöntem ve Gereçler: AÜSS nedeniyle kliniğimize başvuran, UPSS>7 ve yaşam kalitesi skoru (YKS)>2 puan olan 45 yaş üzerindeki 49 hasta çalışmaya alınmıştır. Hastalara UPSS, fizik muayene, PSA, tam idrar tetkikinin yanı sıra üroflowmetri, ürodinamik çalışma, ultrasonografi ile işeme sonrası artık idrar miktarı (AİM), prostat hacmi, mesane ve detrusör duvar kalınlığı ölçümü yapılmıştır. UPSS'in depolama ile ilgili 2, 4, 7. sorularının puan toplamının(d), toplam UPSS skoruna(T) bölünmesi (15/35=0,43) ile elde edilen d/T oranına göre hastalar 0,43'ün altı (Grup 1) ve üstü (Grup 2) olarak iki gruba ayrılmıştır. İşeme bulguları daha ön planda olan hastalara (Grup 1) alfa blokör (tamsulosin 0,4 mg) tedavi, depolama fonksiyon bozukluğu ön planda olan hastalara (Grup 2) antikolinerjik (Tolterodin SR, 4mg) tedavi başlanmıştır. Hastaların tedavi başarısı 1. ve 3. ay kontrolleri ile değerlendirilmiştir. Tedaviden fayda görmeyen hastalara kombinasyon tedavisi (alfa blokör ve antikolinerjik) başlanmıştır.Bulgular: Hastaların ortalama yaşı 61.02(±7.89) yıl idi. Grup1'de 34(%69,4), Grup2'de ise 15(%30,6) hasta yer almıştır. Tedavi başarısı alfa blokör alan Grup 1 hastalarda %88,2, antikolinerjik tedavi alan grup 2'de %73,3 olarak bulunmuştur. Kombinasyon tedavisi verilen 6 hastanın hepsinde başarı sağlanmıştır. UPSS ve YKS alfa blokör, antikolinerjik ve kombinasyon tedavisiyle anlamlı derecede düşerken, sadece alfa blokör tedavi maksimum idrar akım hızında (MAH) anlamlı artışa neden olmuştur. AİM `de alfa blokör ve kombinasyon tedavisi ile anlamlı düzelme görülmüştür. Antikolinerjik tedavi ile MAH ve AİM' de anlamlı değişiklik görülmemiştir. Yapılan basınç akım çalışması sonucunda işeme semptomları belirgin olan grup 1'deki hastaların 22(%64,7)'sinde çıkım obstrüksiyonu bulguları, depolama semptomları belirgin olan grup 2'deki hastaların 8(%53,3)'inde detrusor aşırı aktivitesi saptanmıştır.Sonuç: AÜSS ile başvuran hastalarda kullanılan d/T oranı, hastaların depolama ve işeme semptomlarının ayrımını sağlayarak tedavi seçimine yön verebilir ve bu sayede tedavi başarısını arttırabilir. d/T oranının ürodinamik bulgularla korele olması ürodinami gibi invaziv bir yönteme olan ihtiyacı azaltabilir.

Objectives: To evaluate the effect of storage symptoms score (s) to total (T) international prostate symptom score (IPSS) ratio (s/T) upon selection and success of medical therapy in male patients with lower urinary tract symptoms (LUTS). In addition, to evaluate the correlation between s/T ratio and urodynamic findings.Materials and methods: 49 male patients with LUTS over 45 years old who had IPSS>7 and quality of life (QOL) score>2 were enrolled into the study. Physical examination, IPSS, PSA, urine examination, uroflowmetry, urodynamic studies, ultrasound estimated post voiding residual urine volume(PVR), prostate volume and bladder/detrusor wall thickness were performed at all patients.Patients were divided into two groups according to s/T ratio obtained by division of total score of 2nd,4th and 7th questions of IPSS dealed with storage function(s) to total score of IPSS (T)(15/35=0,43) as s/T IPSS ratio under 0,43(Group1) and above 0,43(Group2). An alpha blocker drug (tamsulosin 0,4 mg) and an anticholinergic drug (tolterodin SR,4 mg) were administered to the patients who had predominantly voiding symptoms (Group1) and storage symptoms (Group2),respectively.Patients was evaluated at first and third months in the follow-up.Combination therapy(alpha blocker and anti-cholinergic) was applied to the patients who do not benefit from the treatment.Results:Mean age of the patients was 61.02±7.89 years.34(69,4%) patients were in Group1 and 15(30,6%) were in Group2.Treatment success of group1 and 2 patients was 88,2% and 73,3%,respectively.Combination therapy was successful in 6 patients. IPSS and QOL was significantly decreased with alpha blocker, anticholinergic and combination therapy while only alpha blocker treatment caused significant increase in maximum urinary flow rate(Qmax). PVR was significantly decreased with alpha blocker and combination therapy. There was no significant change at Qmax and PVR with anticholinergic therapy. According to the results of pressure flow studies,22(64,7%) patients had bladder outlet obstruction in Group1 and 8(53,3%) patients had detrusor overactivity in Group2.Conclusions:s/T ratio may effect the treatment selection by providing better identification of storage and voiding symptoms and treatment success may be increased in patients with LUTS.The correlation between S/T ratio and urodynamic findings may reduce the need for the invasive methods such as urodynamic studies.