Denizli kent merkezinde ilköğretim çağındaki çocuklarda dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun prevalansı

Abstract

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) çocukluk döneminde başlayan, sıklıkla ailede, sosyal ortamda, akademik ortamda işlevsellikte kayıplara yol açan nöropsikolojik bir bozukluktur. DEHB prevalansının Türkiye'de %5?13 aralığında olduğu, dünya genelinde birleştirilmiş prevalans oranının %5,29, sadece çocuklar değerlendirildiğinde ise %6,48 olduğu belirtilmiştir. Araştırmamızda Denizli kent merkezindeki ilköğretim çağı çocuklarında DEHB prevalansının belirlenmesi amaçlanmıştır. İlköğretime devam eden 67149 çocuk arasından, 2105 çocuğun ebeveynlerine ve sınıf öğretmenlerine Yıkıcı Davranım Bozuklukları için DSM-IV'e Dayalı Tarama ve Değerlendirme Ölçeği ve sosyodemografik veri formu gönderilmiştir. Bunlardan 1718'i (%81,6) geri dönmüş, eksiksiz doldurulmuş olan 1508 (%71,6) form istatistiksel değerlendirmeye alınmıştır. Anne-babalara göre çocukların %9,1'inde, öğretmenlere göre %8,6'sında, hem anne-baba hem öğretmen tarafından çocukların %3,7'sinde en az bir alt ölçekte DEHB belirtileri tanımlanmıştır. Anne-baba ve/veya öğretmen tarafından DEHB belirtileri tanımlanan 210 (%13.9) çocuk klinik görüşme için davet edilmiş, 141 çocuk ve ailesi (%9.4) görüşmeye katılmış ve tanılar Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi ? Şimdi ve Yaşam Boyu Versiyonu ve DSM-IV-TR tanı ölçütlerine göre konmuştur. Değerlendirme sonucunda 115 çocuk DEHB tanısı almış, Denizli kent merkezindeki ilköğretim çağı çocuklarında DEHB prevalansı %8 olarak saptanmıştır. Kızlarda DEHB prevalansı %5,5, erkeklerde %10,9, erkek/kız oranı 1,67/1 olarak belirlenmiştir. En sık saptanan alt tip DEHB-bileşik tiptir. Olguların %60'ında eşlik eden bir veya birden fazla ruhsal bozukluğun olduğu saptanmıştır. En sık saptanan eştanılar Öğrenme Bozuklukları, KOKGB, Dışa Atım Bozuklukları ve Anksiyete Bozukluklarıdır.Anahtar kelimeler: Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu, prevalans, epidemiyoloji, alt tipler, komorbidite.

Attention deficit/hyperactivity disorder (ADHD) is a childhoot onset neurophyschological disorder that and leads to impairment in Social and academical functioning. It has been posited that ADHD prevalence rate in Turkey is between 5-13%, cumulative prevalence ratio around the world is 5,29% and when only children are evaluated, the ratio is 6,48%. In our study, the determination of ADHD prevalence in primary school aged children in Denizli city center has been aimed. DSM-IV Disruptive Behavior Disorders Rating Scale and sociodemographic data form had been sent to the parents and teachers of 2105 pupils among 67149 studying at primary school for their disruptive behavior disorder. Of these forms, 1718(%81,6) turned back and 1508 forms filled completely were taken in to statistical evaluation. ADHD symptoms, at least one subscale, was determined in the 3,7% of the kids according to both the teachers and parents, 9,1% of the children according to the parents, 8,6% of the kids according to the teachers. 210 children whose ADHD symptoms were defined by parents and/ or the teachers were planned to for clinical evaluating 141(%9,4) children and families evaluated, diagnose was applied according to DSM- IV-TR diagnostic criteria and Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School Aged Children ? Kiddie-SADS-Present and Lifetime Version meeting chart for primary school children ? the version of now and lifelong. After evaluation, 115 children were diagnosed as ADHD, ADHD prevalence in primary school children in Denizli city center was detected as 8%. ADHD prevalence in girls was determined as 5,5%, in boys as 10,9, the ratio of girl/ boy was determined as 1,67/1. The most common subtype is ADHD- combined type. It has been assigned that there had been one or more than one comorbid psychiatric disorder in 60% of the patients. The most common comorbid disorders are learning disorders, oppositional defiant disorder, anxiety disorder and elimination disorder.Key Words: Attention deficit hiperactivity disorder, prevalence, epidemiology, subtypes, comorbidity.