11. sınıf öğrencilerinin düşünme stilleri, öğrenme stratejileri ve düşünme stilleri ile öğrenme stratejileri arasındaki ilişki

Abstract

Toplumların geleceği, düşünebilen, yaratıcı ve muhakeme gücü yüksek bireyler yetiştirilmesiyle yön bulacaktır. Değişime uğrayan yaşam koşulları eğitim sistemine farklı bir bakış açısı kazandırmıştır. Günümüzde eğitimin amacı sadece bilginin kazandırılması, bilginin sorgulanmadan kabul edilip, davranışların bu doğrultuda sergileyen bireylerin yetiştirilmesi olmaktan çıkmıştır. Bunun yerine edinilen bilgiyi özümseyen, kendi tarzına uygun bir şekilde biçimlendiren, bağımsız düşünme becerilerine sahip, yaratıcılık ve problem çözme için üst düzeyde düşünme stratejilerini geliştirip düzenleyebilen, nitelikli bireyler yetiştirmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda bireyin sahip olduğu tutum, kişilik özellikleri, fiziksel ve ruhsal ihtiyaçlar gibi etkenler tespit edilmelidir. Elde edilen bilgiler ışığında, bireyin en iyi şekilde düşünce yapısının ortaya çıkarılması, çok karmaşık olan insanoğlunu bir nebze olsun anlamamıza yardımcı olabilecek ve geleceğe yönelik daha sağlıklı adımların atılmasına olanak sağlayacaktır. Öğrenmeyi öğrenme etkili öğrenme sürecinde bireylerde geliştirilmesi amaçlanan boyutlardan birisidir. Modern çağla birlikte, bilgiye kolay erişebilen, onu kullanıp üretimine katkı sağlayabilen, analiz, sentez ve değerlendirme yapabilme gücü ile eleştirel düşünme becerilerine sahip olan, araştıran, sorgulayan, yaratıcı ve bağımsız düşünebilen öğrencilere gereksinim duyulmaktadır. Bunun için bireyin uygun düşünme stilini kullanması, hem bilgilinin elde edilmesinde hem de öğrenme sürecinde kullandığı uygun öğrenme stratejileri için zihinsel taktikler vermesi açısından oldukça önemlidir. Bireyler yeni bilgiyi edinmek ve bir öğrenme görevini gerçekleştirmek için düşünme stillerini ve öğrenme stratejilerini kullanırlar. Düşünme stilleri, bireylerin karşılaştıkları çeşitli olgu, olay ve problemlere karşı zihinsel bir tercih yoludur. Öğrenme stratejileri ise öğrenen kişinin öğrenme sırasında gerçekleştirebileceği zihinsel taktikleri kapsamaktadır. Ayrıca öğrenme stratejileri, öğrenilen konunun belleğe yerleştirilmesi ve geri getirilmesi işlemlerini de ele alan, öğrenenin öğrenmesini etkileyen, öğrenen tarafından kullanılan davranış ve düşünme süreçleridir. Görüldüğü gibi düşünme stilleri ve öğrenme stratejileri, birbirini tamamladığında anlam kazanan, birbirlerine yakın iki ayrı öğedir. Bireylerin yalnızca kendi düşünme stillerini ya da yalnız öğrenme stratejilerini bilmeleri yeterli değildir. Eğitim açısından düşünüldüğünde de bilginin düşünme sürecine nasıl yansıdığı önem taşımaktadır. Nasıl ki bireyler görünüşleri, ilgileri, zevkleri, fiziksel yetenekleri, bilgi birikimleri itibariyle birbirlerinden farklı özellikler gösteriyorlarsa, zihinsel gelişimlerinde (zihinsel şemalarında), öğrenme ve düşünme etkinliklerinde (stillerinde) de farklılıklar sergilerler.Eğitimde hedeflenen başarıya ulaşabilmek için; bireylerin düşünme stillerini ve öğrenme stratejilerini geliştirmelerinin, kullandıkları düşünme stilleri ile öğrenme stratejilerinin farkında olmalarının, kendi öğrenmelerinden sorumlu hale gelmelerinin sağlanması atılacak önemli adımlardan bir kaçıdır. Öğrencilerin düşünme stilleri ile öğrenme stratejilerini hangi sıklıkla kullandıklarının belirlenip, aradaki ilişkinin ortaya koyulması öğrenmeyi öğrenme açısından önemlidir. Bu sebeple öğrencilerin düşünme stilleri ile öğrenme stratejilerinin belirlenmesi, eğitimde ulaşılmak istenen noktaya erişmek adına geleceğe yönelik yapılması gereken yatırımlardır. Düşünme stili ile öğrenme stratejisi arasında bir uyum olması da bu açıdan büyük önem taşımaktadır. Bu araştırmanın amacı araştırmaya katılan öğrencilerin kullandıkları düşünme stilleri ile öğrenme stratejilerini belirlemek ve onların düşünme stilleri ile öğrenme stratejileri arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmaktır. Çalışma genel tarama modellerinden ilişkisel tarama modeline göre desenlenmiştir. Araştırma evrenini 2014-2015 öğretim yılında Denizli ilinde Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı ortaöğretim kurumları; örneklemini ise bu kurumlardan rastlantısal olarak seçilen 5 farklı okul türünün (Anadolu Lisesi, Fen Lisesi, Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, Endüstri Meslek Lisesi ve Sosyal Bilimler Lisesi) 11. sınıflarında öğrenim gören 389 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada düşünme stilleri ile ilgili elde edilen veriler Sternberg ve Wagner (1992) tarafından geliştirilen, Türkçe güvenirlik çalışmaları Buluş (2006) tarafından yapılan Düşünme Stilleri Ölçeği kullanılarak belirlenmiştir. Öğrenme stratejileri ile ilgili elde edilen veriler ise Weinstein ve Mayer (1986) tarafından geliştirilen Güven (2008) tarafından uyarlanan Öğrenme Stratejileri Belirleme Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde; sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, t-testi, tek yönlü varyans analizi, Tukey HSD testi, Kruskal Wallis testi ve Pearson Momentler Çarpımı analizi yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre; 11. sınıf öğrencilerinin 1. Tip düşünme stilleri olarak kavramsallaştırılan yasama, hiyerarşik, yargı ve liberal düşünme stillerini sıklıkla tercih ettikleri görülmüştür. Bunun yanı sıra muhafazakar, oligarşik, lokal ve global düşünme stillerini ise en az tercih ettikleri saptanmıştır. Öğrenme stratejilerinde ise öğrencilerin anlamlandırma stratejilerini ve anlamayı izleme stratejilerini yoğun olarak kullandıkları, duyuşsal stratejileri, yineleme stratejilerini ve örgütleme stratejilerini ise daha az kullandıkları belirlenmiştir. 11. sınıf öğrencilerinin cinsiyete, öğrenim gördükleri alana ve okul türüne göre hem düşünme stillerinde hem de öğrenme stratejilerinde farklılıklar ortaya çıktığı sonucuna ulaşılmıştır. Buna karşılık, öğrencilerin anne ve babalarının eğitim durumlarına göre sahip oldukları düşünme stilleri ile kullandıkları öğrenme stratejilerinde bir değişiklik olmadığı belirlenmiştir. 11. sınıf öğrencilerinin sahip olduğu düşünme stili ile kullandıkları öğrenme stratejileri arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmak için tüm okul türlerinin toplam korelasyonuna bakıldığında, öğrencilerin kullandıkları düşünme stilleri ile öğrenme stratejileri arasında negatif yönde bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Okul türleri ayrı ayrı incelediğinde ise yargı düşünme stili ile yineleme ve örgütleme stratejileri arasında; muhafazakar düşünme stili ile anlamayı izleme stratejileri arasında; global düşünme stili ile anlamayı izleme stratejileri arasında pozitif yönde bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Anahtar sözcükler: Düşünme stili, Öğrenme stratejisi, Lise öğrencileri

The future of society, thinking, creativity and the reasoning of power will find direction with cultivating of high individuals. Change in the subject of the living conditions has brought a different perspective to the education system. Today, the aim of education is only to gain knowledge, acception of knowledge without questioning, in this kind of direction the behavior of exhibiting individuals is not enough to be mature. Instead of assimilating the acquired information, the format in accordance with its own style, with independent thinking skills, will develop their creativity and can organize high-level thinking strategies for problem solving, which aims to educate qualified individuals. For this purpose attitude owned by individuals, personality traits and other factors such as physical and spiritual needs should be determined. In light of the information obtained, the best way to reveal the individual's thinking is to get the help to understand a little bit of the complexity of human beings, which will allow more robust steps to be taken in the future. Learning to learn, process to develop effective learning is one of the intended size. In modern era students are needed who can think creatively and independently, can have easy access to information, which can contribute to the production, analysis, with the synthesis and evaluation of critical thinking skills with power to do, investigating and questioning etc. Using both appropriate for that individual thinking styles and obtaining information is very important in terms of providing mental tactics to appropriate learning strategies in the learning process.Individuals use, thinking styles and learning strategies to acquire new knowledge and to perform a learning task. Thinking styles, various cases encountered by individuals, is a preferred way to the mental problems. Learning strategies in mental tactics can perform during the learning of the learner. In learning strategies behavior and thought processes are used by the learner like, the placing of the memory of subject matter and bringing back it to dealing process, many things affects the learning of the learner. As we have seen that thinking styles and learning strategies are two separate items close to each other, which makes sense if it complete each other. Only knowing the thinking styles and learning strategies of individuals of their own is not enough.In terms of education it is also important to think that how the process information is being reflected. If the views of individual, interests, taste and physical abilities, show the difference from each other according to the knowledge, then in the mental development (the mental scheme) the learning and thinking activities (styles) will also vary some differences. In order to achieve the targeted success in education; individuals' thinking styles and learning strategies for the development, thinking styles they use to be aware of the learning strategy is the provision of a number of important steps to be taken to become responsible for their own learning. By identifying of learning strategies and thinking styles of students that how they frequently use it, are important to help in intervening to determine from learning to learn. Therefore identifying the learning strategy with thinking styles of students are important to achieve in order to reach the desired point in education are necessary investments for the future. In this aspect the harmony between thinking styles and learning strategies are also having the great importance. The aim of this research is to determine of learning strategies and thinking styles and uncover the relationship between learning strategies and thinking styles of the students participating it in.The study was designed according to the relational model of the survey method. Research depends on the Ministry of Education of Denizli in the 2014-2015 academic years of secondary schools; sample is selected at randomly from these 5 different types of schools (High School Science High School, Vocational and Technical High School, Vocational School and Social Sciences College) has 389 students from 11th grade classes. Sternberg-Wagner (1992) Thinking Styles Inventory, whose reliability and validity studies were performed by Buluş (2005) and Weinstein - Mayer (1986), learning strategies determining scale, whose reability and validity studies were performed by Güven (2004) employed as data gathering instrument in this study. To analyze the data; number, percentage, mean, standard deviation, t-test, one-way ANOVA, Tukey HSD test, Kruskal-Wallis test and Pearson Product Moment analysis was performed.According to research findings; 11th grade students use legislative, hierarchical, justice and liberal thinking styles as Type 1 conceptualized styles frequently. It was observed that students use conservative, oligarchic, local and global thinking styles at least. The strategy used by students in learning strategies and understanding the meaning of the intensive monitoring strategies, affective strategies, recurrence strategies and organizational strategies are determined to use less. Gender of the students of 11th, grade arouse differences between the learning strategies of both in school and outside area. In contrast, according to students' parents' education level, it is observed that there is no difference between thinking styles they have and learning strategies they use. Students of 11th grade think with their own style to reveal the relationship between learning strategies, when looking at the total correlations of all types of schools, thinking styles used by students are found to have a negative correlation between learning strategies. The types of schools are examined separately with judicial thinking style between rehearsal and organizational strategies; conservative thinking styles between comprehension monitoring strategies; and between global thinking style that was determined to be a positive correlation between comrehension monitoring strategies. Key words: thinking style, learning strategy, high school students