Kanser tanısı alan hastaların fertiliteye yönelik duygu ve düşünceleri

Abstract

Kanser ve kanserde uygulanan tedaviler fertiliteyi olumsuz etkileyebilmektedir. Kanser hastaları aldıkları tedaviler sonucu fertilitenin olumsuz etkilenmesine yönelik endişeler yaşamakta, buna karşılık sağlık personelinden yeterli desteği alamamaktadır. Kanser hastalarının fertiliteye yönelik duygu ve düşüncelerinin farkında olunmasının hastaların bakımını planlamada önem taşıdığı düşünülmektedir. Bu araştırmanın amacı kanser hastalarının fertiliteye yönelik duygu ve düşüncelerinin incelenmesidir. Araştırma Denizli ili Pamukkale Üniversitesi Hastanesi Onkoloji Polikliniği'nde yapılmıştır. Araştırmaya 18-49 yaş aralığında olan, en az ilköğretim mezunu, ez az 1 yıl önce kanser tanısı almış, terminal dönemde olmayan ve araştırmaya katılmaya gönüllü 13 katılımcı alınmıştır. Araştırma, tanımlayıcı fenomenolojik yaklaşımın kullanıldığı nitel bir çalışmadır. Araştırmada veriler yarı-yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak araştırmacı tarafından yüz yüze derinlemesine görüşme tekniği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Veriler dört ana tema altında toplanmıştır: Yaşanan duygular, önceliğin iyileşme olması, çocuk sahibi olma isteği, baş etme. Hastaların çoğu önceliklerinin iyileşme olduğunu belirtse de çocuk sahibi olmayı istemektedir. Hastaların fertilitenin etkilenmesine ve çocuk sahibi olamama ihtimaline yönelik endişe, korku, üzüntü ve utanma gibi duygular yaşadıkları saptanmıştır. Hastaların baş etmelerinde; aile üyeleri, yakınları ve sağlık profesyonellerinden aldıkları destek, baş etme davranışları, pozitif düşünce ve din, inanç, kaderciliğin, fertilite koruyucu tedavilerin etkili olduğu saptanmıştır. Sağlık profesyonellerinin hastalara kanser ve tedavilerin fertiliteye etkileri ve fertilite koruyucu tedavilere yönelik eğitim ve danışmanlık vermesi önemlidir.Anahtar Kelimeler: Kanser, Fertilite, Fertilitenin Korunması, Nitel Araştırma, Endişe

Cancer and the treatments carried out on cancer may affect fertility negative. Cancer diagnosis patients feel concern towards the result of the treatment they had affecting fertility negative, besides that, they can't receive the sufficient support of a health personnel. It is believed that, being aware of cancer diagnosis patients' emotions and opinions towards fertility has an importance on planning the patients' care. The purpose of this research was to investigate the cancer diagnosis patients' emotions and opinions about fertility. The research was carried out at Denizli Pamukkale University Hospital Oncology Outpatient Department. 13 volunteer participants who are between 18 – 49 age range, at least completed primary education, was diagnosed with cancer at least a year ago and not on terminal phase were taken into the research. The research was a qualitative study that phenomenological approach was used. The data were gathered using face to face interview technique by researcher. Semi-structured interview form was used in interviews. Content analysis was used on data analysis. The data were presented under four main theme: Experienced emotions, recovery being the priority, the wish to have a child, to coping. Although a majority of the patients pointed out that their priority is to recover, they want to have child. It was detected that the patients have experienced emotions such as anxiety, fear, sadness and shame towards the fertility being affected and the probability of not being able to have a child. It was also detected that the support they received from family members, acquaintances and health professionals, coping behaviours, positive thoughts, religion, beliefs, fatalism and treatments which protects fertility was effective on coping. It is important that health professionals provide training and counselling about effects of cancer and treatments on fertility and fertility preventive treatments. Keywords: Cancer, Fertility, Protection of Fertility, Qualitative Study, Concern