Ergenlerde algılanan psikolojik istismar ve öznel iyi oluş ilişkisinde, psikolojik sağlamlık ve sosyal bağlılığın rolü

Abstract

Bu çalışmanın amacı ergen bireylerin algıladıkları psikolojik istismar ve öznel iyi oluş ilişkisindeki psikolojik sağlamlık ve sosyal bağlılığın olası rollerini araştırmaktır. Araştırmanın çalışma grubunu Denizli ilinde lise öğrenimi gören 1247 öğrenci oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu, Arslan (2015) tarafından geliştirilen Çocuk ve Genç Psikolojik Sağlamlık Ölçeği, Duru (2007) tarafından kültürümüze uyarlanan Sosyal Bağlılık Ölçeği, Arslan (2015) tarafından geliştirilen Psikolojik İstismar Ölçeği, Clark, Tellegen ve Watson (1988) tarafından geliştirilen ve Gençöz (2000) tarafından Türkçe'ye uyarlanan Pozitif ve Negatif Duygu Ölçeği ve Diener ve diğerleri (1985) tarafından geliştirilen ve Köker (1991) tarafından kültürümüze uyarlanan Yaşam Doyumu Ölçeği kullanılmıştır. Ergen bireylerin algıladıkları psikolojik istismarın öznel iyi oluşları arasındaki ilişkide psikolojik sağlamlık ve sosyal bağlılığın aracı rolünü inceleyen bu çalışmada, değişkenler arasındaki ilişkiler Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) ile analiz edilmiştir. Bu modele ilişkin analizlerde AMOS (Analysis of Moment Structers) istatistik programı kullanılmıştır. YEM sonuçları farklı uyum indekslerinin (Ki-Kare, Ki-Kare/df, RMSEA, AGFI, GFI, CFI, SMRM) hesaplanması ile yorumlanmıştır. Araştırma bulguları, psikolojik istismarın öznel iyi oluş, sosyal bağlılık ve psikolojik sağlamlıkla olumsuz yönde ilişkili olduğunu göstermektedir. Aracılık analizi sonuçlarının, sosyal bağlılığın, psikolojik istismar-psikolojik sağlamlık ilişkisinde kısmi aracılık rolü; psikolojik istismar-öznel iyi oluş ilişkisinde, psikolojik sağlamlık tam aracılık rolü üstlendiği görülmektedir. Bulgular ilgili alan yazın ve kuramsal çerçeve ışığında tartışılmış olup, araştırmacı ve uygulayıcılara önerilerde bulunulmuştur.

The aim of this study was to investigate the possible role of psychological resilience and social connectedness in the relation of percieved pscyhological maltreatment and subjective well-being in adolescent. The study group consisted of 1247 students who attended high school in Denizli. Personal information form prepared by the researchers, Psychometric Properties of Child and Youth Resilience Measure developed by Arslan (2015), The Social Connectedness Scale adated by Duru (2007), Psychological Maltreatmen Questionnaire developed by Arslan (2015), Positive and Negative Emotion Scale developed by Clark, Tellegen and Watson (1988) and adapted to Turkish by Gençöz (2000), and Life Satisfaction Scale developed by Diener et al. (1985) and adapted by Köker (1991) were used to data collection. In this study which investigate the possible role of psychological resilience and social connectedness in the relation of percieved pscyhological maltreatment and subjective well-being in adolescent were analyzed by Structural Equation Model (SEM). AMOS (Analysis of Moment Structures) statistical program was used in this model analysis. SEM analysis results were interpreted by calculation of different fit indices (Chi-Square, Chi-Square / df, RMSEA, AGFI, GFI, CFI, SMRM). Research findings show that psychological maltreatment is related negatively with subjective well-being, of psychological resilience and social connectedness. YEM analysis result show that social connectedness has a partial mediating role in relation to psychological maltreatment and psychological resilience; and psychological resilience has a full mediating role in relation to psychological maltreatmenr-subjective well-being. The results were discussed in the light of the relevant literature and theoretical framework, and proposals were made to the researchers and practitioners.