Ortaöğretim okul yöneticilerinin tükenmişlik düzeyleri ile yaşam doyumları arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Ortaöğretim okul yöneticilerinin tükenmişlik düzeyleri ile yaşam doyumları arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Bu amaca ilave olarak, okul yöneticilerinin tükenmişlik ve yaşam doyum düzeylerinin cinsiyet, mesleki kıdem, yöneticilik türü ve yöneticilik kıdemleri bakımından anlamlı bir farklılık gösterip-göstermediğini ortaya koymaktır. Denizli merkezde bulunan ortaöğretim kurumlarında görev yapan 97 okul yöneticisi araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Veri toplama araçları olarak ortaöğretim yöneticilerinin sahip oldukları nitelikleri belirlemek amacı ile `Kişisel Bilgi Formu`, `Tükenmişlik Düzeylerini` belirlemek amacı ile Maslach ve Jackson (1981) tarafından geliştirilen ve Ergin (1993) tarafından Türkçeye uyarlanan `Maslach Tükenmişlik Ölçeği` ve `Yaşam Doyumu` düzeylerini belirmek için ise Diener, Emmons, Larsen ve Griffin (1985) tarafından geliştirilen ve Köker (1991) tarafından Türkçeye uyarlanan `Yaşam Doyumu` ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre ortaöğretim kurumu yöneticilerinin `Yaşam Doyumu` düzeyleri ile `Duygusal`, `Duyarsızlaşma` ve `Toplam Tükenmişlik` düzeyleri arasında negatif ve ters orantılı bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir. Cinsiyet değişkenine göre `Duyarsızlaşma` ile ilgili tükenmişlik düzeyi arasında anlamlı bir farklılığın olduğu; Erkek okul yöneticilerinin, Kadın okul yöneticilerine göre daha fazla `Duyarsızlaşma` ile ilgili tükenmişlik yaşadıkları belirlenmiştir. Mesleki Kıdem, yöneticilik türü ve yöneticilik kıdemlerine göre okul yöneticilerinin tükenmişlik ve yaşam doyumu düzeyleri arasında ise anlamlı bir farklılığın olmadığı belirlenmiştir.

The main purpose of this study is to investigate the relationship between emotional exhaustion, depersonalization, reduced personal accomplishment and total burnout level and life satisfaction of high school administrators. In addition to this purpose, the other purpose is to reveal how burnout and life satisfaction levels differ from the personal and occupational variables. For this purpose, 97 high school administrators from Denizli city center were participated to this study. The data collection tools used in this study were as `Maslach Burnout Inventory` developed by Maslach ve Jackson (1981) and `Life Satisfaction Inventory` developed by Diener, Emmons, Larsen ve Griffin (1985).The results of this study indicated that there is a significant and negative relationship between `Life Satisfaction` levels and `Emotional exhaustion`, `Depersonalization` and `Total Burnout` levels. For Gender, there is a significant difference between male and female administrators on `Depersonalization` type of burnout. The results demonstrated that male administrators have more `Depersonalization` type burnout level than female administrators. On the other hand, there is no significantly difference on `Burnout` and `Life Satisfaction` levels in terms of the length of occupational service, type of administration position and the length of administration service.