Laodikeia stadyumun caddesinde latrina vestibulum zemin mozaikleri üzerinde geliştirilen kalıcı koruma ve sergileme uygulamaları

Abstract

Laodikeia Stadyum Caddesi Latrina Vestibulum mozaiklerinde ilk kalıcı koruma ve sergileme çalışmaları 2016 yılında gerçekleştirilmiştir. 2009 yılındaki kazı çalışmalarında açığa çıkartılan ve belgeleme çalışmaları yapılan Latrina Vestibulum mozaiklerinde aynı yıl içerisinde geçici koruma bordürleri yapılarak koruma altına alınmıştır. 2016 yılında kabul gören uluslararası koruma ilkeleri kapsamında kalıcı onarım çalışmaları gerçekleştirilmiş ve devamında sergilemeye yönelik uygulamalar yapılmıştır. Arkeolojik alanlarda kazılar ile açığa çıkartılan taban mozaikleri bulundukları alanlarda onları etkileyen çevresel ve iklimsel nedenler ile gerek arkeolojik kazılar esnasında gerekse de ziyaretçilerin mozaik döşeme üzerinde bilinçsizce hareketleri bozulmalara yol açmaktadır. Her bozulma diğer bir bozulmanın temelini oluşturarak zincirleme bir şekilde ilerlemesine ve süreç içerisinde mozaik döşemenin tamamen yok olmasına sebep olmaktadır. Arkeolojik alanlarda uygulanan onarım müdahaleleri koruma uzmanları tarafından doğru teşhisler ile cerrahi titizlikte yapılmalıdır. Bu bağlamda Vestibulum zemin mozaiğindeki bozulma türleri belirlenmiş ve bozulmaya neden olan etkenler tespit edilmiş ve belgeleme çalışmaları yazılı, fotoğraflama ve rölöve şeklinde yapılmıştır. Mozaik döşemenin yapım tekniği irdelenmiş malzeme özellikleri araştırılmış ve koruma çalışmalarında kullanılacak onarım harçlarının belirlenmesi amacıyla özgün mozaik harcının karakterizasyon analizleri yapılmıştır. Onarım çalışmalarında hiçbir detay atlanmamış ve mozaik döşemenin önüne geçecek hiçbir ek müdahalede bulunulmamıştır. Mozaik döşemenin sergilenmesi ve iklim şartlarında korunması için geliştirilen koruma örtüsü arkeolojik alan dokusu ile uyumlu olacak şekilde tasarlanmıştır.

The first permanent preservation and display works in the Laodikeia Stadium Street Latrina Vestibulum mosaics were carried out in 2016 and temporary preservation curbs were made in the same year in the latrina vestibulum mosaics which have been unearthed and documented during the 2009 excavations. Permanent repair work was carried out after the international conservation principles adopted in 2016, and applications for display were made in its continuation. The floor mosaics unearthed by excavations in the archaeological sites have environmental and climatic reasons that affect them in the areas where they are found, and the unconsciously movement of visitors, both during archaeological excavations and on the mosaic pavement, lead to deterioration. Each distortion forms the basis of another distortion, causing it to move in a chained way and the complete destruction of the mosaic tile in the process. Repair interventions in archaeological sites should be performed with correct diagnoses and surgical rigour by conservation experts. In this context, the types of deterioration in the vestibulum floor mosaic were determined and the factors that caused the deterioration were identified and the documentation works were written, photographed and relayed. The construction technique of the mosaic tile was examined, the material properties were investigated and the characterization analyses of the original mosaic mortar were carried out in order to determine the repair mortars to be used in the conservation works. No details were omitted in the repair works and no additional interventions were made to prevent the mosaic tile. The protection cover developed for the display of the mosaic floor and the protection of it under climatic conditions is designed to be compatible with the archaeological site texture.