Karot boğma deneyi (CST)` nin boşluklu kayalarda kuru ve yaş koşullarda kullanılabilirliği üzerine araştırma

Abstract

Kayalar genelde farklı ve değişken dayanımlar ve davranışlar sergilerler. Bu nedenle tasarım projelerinin hazırlanması aşamasında kayaların kendine özgü durumları dikkate alınmalıdır. Kayaların dayanım parametreleri tek eksenli basınç, üç eksenli basınç, çekme, disk makaslama ve dolaylı olarak, blok zımbalama, Schmidt deneyi, nokta yük gibi deneylerle bulunur. Bazı durumlarda, yeterli yüksekliğe sahip standart numunelerin elde edilmesi mümkün olmamaktadır. Bu amaçla geliştirilmiş olan Karot Boğma Deneyi (CST) bu durumlarda dayanımın dolaylı olarak belirlenmesine olanak tanımaktadır. Bu deney yöntemi özellikle gerekli karot boyundan daha küçük karot numunelerinin tek eksenli basınç ve çekme dayanımının dolaylı olarak belirlenmesi amacıyla geliştirilmiş yeni bir yöntemdir. CST ile ilgili daha önce yapılan çalışmalarda ilgili yöntemi ile elde edilen dayanım sonuçlarının boşluklu kayalarda kuru ve yaş koşullarda kullanılabilirliği üzerine bir araştırma bulunmamaktadır. Bu tez çalışması kapsamında Karot Boğma Deneyi (CST)' nin boşluklu kayalarda kuru ve yaş koşullarda kullanılabilirliği ve performansı araştırılmıştır. Çalışmada, yüksek bir performans elde edilmiş olup, nokta yükle karşılaştırıldığında CST 'nin dayanım belirlemede hatayı önemli ölçüde düşürdüğü görülmüştür.

In nature, rocks show generally the hard rock characteristics, and some of them has the characteristics of soft rock. Therefore, the characteristics of the rocks must be taken into the consideration during the design process. The strength of the rocks can be measured by the direct tests of uniaxial, triaxial, tensile, and indirect test of disc shear, block punch, Schmidt, point load, etc. In some cases, standard core samples having a sufficient height cannot be obtained because of the rock mass properties. In this conditions, Core Strangle Test (CST) allows to determine the strength indirectly. This testing method had been proposed to determine uniaxial compressive and tensile strength indirectly especially for the smaller cores than needed core size. There is no research on the performance of CST on the porous rocks in dry and wet conditions. In this thesis, the performance of the Core Strangle Test (CST) on the porous rocs in dry and wet conditions were researched. A higher performance was obtained, and CST led to considerably lower errors in determining the strength when compared with the results obtained from point load index.