Çorum il merkezi içme ve kullanma suyu kalitesi, alternatif kaynaklar ve çözüm önerileri

Abstract

Bu çalışmada Çorum ili merkez ilçesi, içme ve kullanma suyu ihtiyacı, su bilançosu, yüzeysel su kaynakları, yeraltı su kaynakları ve şebeke suyu kalitesi incelenmiştir. Bu amaçla Meteoroloji il Müdürlüğünden yıllık yağış verileri alınarak Çorum merkez ilçesinin birikimli sapma grafiği oluşturulmuş ve elde edilen veriler sonucunda Çorum yıllık yağış ortalamasının 452,2mm olduğu, kurak dönemin 6 yıl, yağışlı dönemin ise en fazla 4 yıl sürdüğü tespit edilmiştir. Çorum il merkezinin yıllık içme suyu ihtiyacının yaklaşık 18.000.000 m3 olduğu ve bu ihtiyacın %40'ının kaynak ve kuyulardan, %60'ının ise yüzeysel su kaynaklarından sağlandığı belirlenmiştir. Yeraltı su kaynaklarının potansiyeli ve kalitesi için dönemsel olarak kurak ve yağışlı dönemlerde numune alınarak 2-B, 3-B kontur haritaları ve su kalite diyagramları hazırlanmıştır. Yeraltısu analiz sonuçları piper, schoeller ve wilcox diyagramları ile sınıflandırılarak tespit edilmiştir. Sınıflandırma sonucunda çalışma alanında bulunan belediye kaynak ve kuyu suları Ca- HCO3 ve Ca- Mg- HCO3sınıfında, ABD Tuzluluk diyagramına göre C2S1 ve wilcox diyagramına göre ise iyi kullanılabilir su sınıfına girmektedir.Yüzeysel su kaynaklarından mevsimsel, şebeke suyundan ise her ay numune alınmıştır. Yüzeysel su kaynakları, `Yerüstü su kalitesi yönetmeliği` ve `İçme suyu temin edilen suların kalitesi ve arıtılması hakkında yönetmelik` kapsamında, şebeke suyu ise `TS-266 İnsani tüketim amaçlı sular hakkındayönetmelik`çerçevesinde incelenmiştir.Yenihayat Barajı için yüzer dubalı üstten su alma yapısı tasarlanmıştır. Çorum il merkezine estetik ve lezzet açısından daha kaliteli su verilebilmesi için ise Çorum içme suyu arıtma tesisine ileri arıtım yöntemi olan nanofiltrasyon membran prosesi önerilmiş ve uygulanabilirliği açısından hızlı kum filtresi çıkışına `NF` projeksiyonu hazırlanmıştır.Anahtar kelimeler:Su kalitesi, Su kaynakları, Yeraltı suları, Yüzer su alma dubası

In this study, drinking water and drinking water requirement, water balance, surface water resources, ground water resources and network water quality has been investigated. To this purpose, annual rainfall data were collected from the Provincial Directorate of Meteorology and the cumulative deviation graph of the central district of Çorum was formed and as a result of the data obtained, it was found that the average annual rainfall of Çorum was 452,2 mm, that the dry period lasted 6 years and the rainy period lasted no more than 4 years. It is determined that the annual drinking water requirement of Çorum province is approximately 18.000.000 m3 and 40% of it is supplied from springs and wells and 60% from surface water resources. 2-D, 3-D contour maps and water quality diagrams were prepared for the potential and quality of groundwater resources periodically during dry and rainy periods. Ground water analysis results were classified by using piper, schoeller and wilcox diagrams. As a result of the classification, municipal spring and well waters in the study area are classified as Ca-HCO3 and Ca-Mg-HCO3 class and according to USA Salinity Diagram, C2S1 and Wilcox Diagram are in good usable water class. Seasonal water sources were sampled from the surface water and network water was collected monthly. Yenihayat Dam is designed for floating top water intake structure. In order to provide better quality water in terms of aesthetics and flavor to the city center of Çorum, advanced treatment method of nanofiltration membrane process was proposed to the Çorum drinking water treatment plant and `NF` projection was prepared for rapid sand filter output in terms of applicability.KeyWords: Water Quality, water Resources, Groundwater Resources, Floating Pontoon.