Yabancı uyruklu öğrencilerin matematik öğreniminde karşılaştıkları sorunların belirlenmesi

Abstract

Son çeyrek asırda dünya genelinde özellikle de orta doğu ülkelerinde yaşanan savaşlar ve bunun sonucunda yaşanan yoksulluk, siyasi ve ekonomik sorunlar bu ülkelerden batı ülkelerine doğru yoğun bir şekilde insan göçüne neden olmuştur. Bu nedenle coğrafi olarak jeopolitik öneme sahip Türkiye bu göçlerin kesişim noktası haline gelmiştir. Göç eden topluluklar bulundukları statü gereği göçmen, yabancı uyruklu, mülteci, sığınmacı gibi tanımlarla ülkemizde ve dünyada anılmaktadır. Türkiye'yi geçiş ülkesi olarak kullanıp diğer ülkelere gidenlerin yanında Türkiye'de kalıcı olarak yerleşen göçmenler de vardır. Bunlar ülkemizde yabancı uyruklu aileler ve yabancı uyruklu çocuklar adını almıştır. Ülkemizde yerleşen bu ailelerin çocukları okullarda yabancı uyruklu öğrenci olarak eğitim sürecine katılmaktadır.Eğitim sürecine dâhil olan yabancı uyruklu öğrenciler başta dil ve kültür farkı olmak üzere çeşitli sorunlarla karşılaşmaktadırlar. Genel anlamda özellikle 2011 yılında Suriye'de başlayan savaş sonrası Türkiye'ye başlayan göçlerle, alan yazınında yabancı uyruklu öğrencilerin eğitimde yaşadıkları sorunlara yönelik çalışmalar artmaya başlamıştır. Fakat daha çok bu öğrencilerin okula uyum sorunu, dil sorunu gibi çalışmalar ağırlıklı olarak yapılmıştır. İşte bu nedenle bu çalışmanın amacı ülkemizde yaşayan yabancı uyruklu öğrencilerin `matematik öğreniminde` karşılaştıkları sorunların belirlenmesi ve bu sorunlara yönelik çözüm önerileri getirerek bu öğrencilerin ülkemizdeki eğitim siteminden daha iyi faydalanmasını sağlamak için alan yazınına yeni bir çalışma ile katkıda bulunmaktır. Araştırma 2018-2019 eğitim öğretim döneminde, Sivas il merkezinde bulunan 2 ortaokulda toplam 28 yabancı uyruklu öğrenci ve bu öğrencilerin matematik dersine giren 10 adet matematik öğretmeni ile gerçekleştirilmiştir.Katılımcılardan öğrencilerin matematik öğrenimleri sürecinde karşılaştıkları sorunlar sınıf, okul, sosyal çevre ve aile boyutunda incelenmiştir; öğretmenlerin öğretim sürecinde yaşadıkları zorluklarda incelenmiştir. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden özel durum (case study) yöntemi kullanılmıştır. Araştırmacıya çok özel bir konunun veya durumun üzerinde yoğunlaşarak incelenen özel durumları en ince ayrıntılarıyla tanımlama ve değişkenler arasında sebep-sonuç ilişkilerini açıklayabilme fırsatı sunan özel durum çalışması süreçte kullanılmıştır (Cohen ve Manion, 1994, 106; Çepni, 2005b, 21).İlk olarak araştırma konusu belirlendikten sonra, öğrenci ve öğretmenlere yönelik katılımcı sorularını içeren yarı yapılandırılmış görüşme formları oluşturulmuştur. Bu formlar uzman görüşü de alındıktan sonra son halini almıştır. Bu çalışma Sivas il merkezinde 2 ortaokulda yaklaşık 1 ay boyunca yürütülmüştür. Öğrencilerin iletişim sorunu nedeniyle Türkçesi iyi olan öğrencilerinde içinde bulunduğu gruplarla odak grup görüşmesi gerçekleştirilmiştir ve yarı yapılandırılmış görüşme formları uygulanmıştır. Odak grup görüşmeleri ses kayıt cihazı ile kaydedilerek veriler toplamda 28 öğrenciden elde edilmiştir. Öğretmenlere ise süreçte yarı yapılandırılmış görüşme formları uygulanarak veriler elde edilmiştir. Elde edilen veriler betimsel analizi ile analiz edilmiştir.Araştırma sonucunda, yabancı uyruklu öğrencilerin matematik öğreniminde Türkçe dil sorunu nedeniyle matematiksel ifadeleri anlamakta güçlük çektikleri ve dil problemi nedeniyle sözel ifadelerin yer aldığı konu ve sorulara katılım sağlayamadıkları belirlenmiştir. Buna karşın bu öğrencilerin sembol ve şekillerin olduğu konuları daha iyi öğrendikleri tespit edilmiştir. Bunun yanında sosyal çevrenin desteği gerek okulda gerekse evde YUÖ matematik öğrenmelerini olumlu etkilemektedir. Örneğin öğretmenlerin okulda YUÖ ilgilenmeleri, derste onlara da yeterince söz vermeleri, ödev kontrolleri yapmaları, pekiştirme ve dönütler vermeleri matematik öğrenmelerini olumlu etkilediğini göstermiştir. Ayrıca ülkelerin eğitim sistemlerinin farklı olması nedeniyle öğrenciler farklı eğitim düzeyinde Türk eğitim sistemine dahil olmuş ve derslerde kullanılan yöntemler, materyaller ve ders kitapları geldikleri ülkeden daha iyi olduğundan matematik öğrenmeleri bu anlamda olumlu etkilenmiştir. Matematik öğretmenlerinin bu süreçte yaşadıkları sorunların başında iletişimsel-dil sorunu gelmekte olup öğretmenler henüz dil problemini aşamadan matematik eğitimine geçmenin güç olduğunu ve bu sorunu aşmak için daha basit anlatımlarla, etkinliklerle öğretim yaptıklarını belirtmişlerdir. Bununla birlikte öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeylerinin düşük olması nedeniyle öğretmenler YUÖ matematik öğretiminde dört işlem, çarpma, bölme gibi belirli konuların öğretimine daha fazla ağırlık vermektedirler.Öğretmenlerin kullandıkları materyaller geometri tahtası ve birim küplerdir. Ülkemizde sınıfların kalabalık olması ve zaman sıkıntısı nedeniyle öğretmenler YUÖ fazla ilgilenemedikleri de öğretmenler tarafından ifade edilen sorunlardan biridir.Anahtar Sözcükler: Yabancı Uyruklu Öğrenci, Matematik Öğrenimi, Matematik Öğretimi

In the last quarter century, wars in the world, especially in the Middle East, and the resulting poverty, political and economic problems have caused in tense human migration from these countries to the Western countries. Therefore, Turkey which has geopolitical importance has become the geographical intersection of these migrations. Immigrant communities are recognized in our country and in the World with their status as migrants, foreign nationals, refugees and asylum seekers. In addition to leading the transitionusing Turkey as a country to other countries it is in immigrants who settled permanently in Turkey. These are the names of foreign nationals and foreign nationals in our country. The children of these families who are settled in our country participate in the education process as foreign students in schools.Foreign students who are involved in the education process face various problems, especially the difference between language and culture. In general, in recent years, especially after the war began in Syria in 2011, starting with the migration to Turkey, literature in foreign students studies on the problems they experienced in education have started to increase. However, these studies mostly consisted of studies such as school adaptation problems and language problems. For this reason, the aim of this study is to determine the problems faced by foreign students living in our country and to offer solutions to these problems and to contribute to the literature by making a new study. The research was carried out with the participation of 28 foreign students in two secondary schools in the city center of Sivas and 10 mathematics teachers who entered the mathematics class in the 2018-2019 academic year.The problems faced by the students during the mathematics learning process were examined in class, school, social environment and family dimension; teachers' difficulties in teaching process. In this study, the case study method was used from qualitative research methods. The case study was used to describe the specific cases examined by focusing on a very specific subjector situation and the opportunity to explain the causal relationships between variables and the finite details (Cohen and Manion, 1994, 106; Çepni, 2005b, 21).Firstly, after the research subject was determined, semi-structured interview forms including participant questions for students and teachers were formed. These forms were finalized after the expert opinion was received. In Sivas province center with sufficient number of foreign student to conduct forms, students and teachers were employed in 2 secondary schools for about 1 month. As a result of the students' communication problem, focus group interviews were conducted with the students whose Turkish language was good, and semi-structured interview forms were applied. Focus group interviews were recorded with a voice recorder and the data were obtained from 28 students. In the process, semi-structured interview forms were applied to teachers. The data were analyzed by descriptive and content analysis.As a result of the research, the problems faced by foreign students in learning mathematics, Turkish language problem, lack of family and friend support, teacher's indifference, the method of the course and the course is difficult, academic failure, low level of interest in the course, communication problems, self-expression, family and inadequate assistance of friends, cultural issues, exclusion and compliance issues, beginning in the intermediate class, high class in the academic sense of their professional level, the challenges of education in Turkey, the local examinations; the problems experienced by mathematics teachers in this process were low level of student readiness, the students' interest in the lesson, the teaching method used, the language problem of the students, the problem of time, the crowded classes.KEYWORDS: Foreign Students, Mathematics Learning, Mathematics Teaching