Sporcularda sportmenlik yönelimi: Hedef bağlılığı ve sporda ahlaktan uzaklaşmanın rolü

Abstract

Bu çalışmanın amacı, farklı kategorilerde aktif olarak müsabakalara çıkan, takım ve bireysel sporcuların takım hedeflerine bağlılıklarının ahlaktan uzaklaşma davranışları üzerindeki etkisini incelemek ve buna bağlı olarak sportmenlik eğilimlerindeki değişimi ortaya koymaktır. Ayrıca sporda takım hedeflerine bağlılığın, sportmenlik eğilimi üzerindeki etkisi incelenerek, sporda ahlaktan uzaklaşma davranışının rolünün tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini, aktif olarak müsabakalara katılan, takım ve bireysel sporcular oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise; futbol, basketbol, voleybol, hentbol, futsal, atletizm, taekwondo, kickboks, boks, okçuluk, tenis, hokey, muay thai, wushu, masa tenisi, bilek güreşi, güreş, oryantring, badminton, judo branşlarında aktif olarak müsabakalara katılan, 628 sporcu oluşturmaktadır.Araştırmada veri toplama aracı olarak, sporda hedef bağlılığı, sporda ahlaktan uzaklaşma ve sportmenlik yönelimi ölçekleri kullanılmıştır. Toplanan veriler SPSS programında analiz edilmiştir. İkili karşılaştırmalar için Independent t test, ikiden fazla değişkenin karşılaştırmasında One-Way ANOVA testi ile analiz edilmiştir. Değişkenler arasındaki ilişkinin analizi için Pearson Correlation testi, araştırma kapsamına hipotez edilen modelin uyum indekslerinin test edilmesi için AMOS programı kullanılmıştır. Sonuç olarak, hedeflerine bağlı sporcuların daha yüksek seviyede sportmenlik eğilimi göstereceği belirlenirken, sportmenlik eğilimi ve hedef bağlılığının sporda ahlaktan uzaklaşma davranışlarını azaltmada önemli değişkenler olduğu tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Sportmenlik Yönelimleri, Hedef Bağlılığı, Spor, Ahlaktan Uzaklaşma

SUMMARYThe aim of this study was to examine the effects of commitment to team goals of the athletes who have competed at different levels in individual and team sports on moral disengagement, and indirectly on their sportspersonship orientations. The role of moral disengagement in the relationship between goal commitment and sportsmanship.Actively competing team and individual athletes constituted the population. Actively competing 628 athletes including football, basketball, volleyball, handball, futsal, track and field, taekwondo, kickboxing, boxing, archery, tennis, hockey, muay thai, wushu, table tennis, arm wrestling, wrestling, oriantring, badminton, and judo consisted the sample group.Data were collected by using commitment to team goals in sport scale, moral disengagment in sport, and sportspersonship orientation scale. Collected data were analzed in SPSS program including independent sample t test for comparison of two group, one-way ANOVA for more than two groups. Pearson correlation test was used for relationship analysis. The hypothesized model was analyzed with AMOS by calculating fit indexes.Consequently, committed athletes to thier team goals were more likley to display sportspersonship while it was found that sportspersonship and goal commitment were critical factors for reducing moral disengagement in sport.Key Words: Sportsmanship Orientation, Goal Commitment, Sports, Morality Disengagement