Beden eğitiminde ihtiyaç destekleyici öğretim stili ölçeğinin türkçeye uyarlanması

Abstract

Öz Belirleme Kuramı temelinde gerçekleştirilen bu araştırmanın amacı Liu ve Chung (2017) tarafından ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi öğretmenlerinden algıladıkları temel psikolojik ihtiyaç desteğinin ölçülmesi için geliştirilen Beden Eğitiminde İhtiyaç Destekleyici Öğretim Stili Ölçeğinin (BEİDÖSÖ) Türkçeye uyarlanarak, geçerlik ve güvenirliğinin test edilmesidir. Metodolojik türde yürütülen bu çalışma 2018-2019 eğitim öğretim yılı güz yarıyılında gerçekleştirilmiştir. Ölçeğin Türkçeye uyarlanması için sırasıyla; gerekli izinlerin alınması, ölçeğin Türkçeye çevrilmesi, kapsam geçerliğinin sınanması, ölçeğin hedef kitleye uygulanması (Çalışma 1, n = 471), kuramsal yapının daha büyük bir örneklemle yeniden test edilmesi (Çalışma 2, n = 1090), ölçüt bağıntılı geçerliğin sınanması ve test-tekrar test uygulamasının yapılması adımları izlenmiştir. Verilerin toplanmasında tanımlayıcı bilgi formu, Beden Eğitiminde İhtiyaç Destekleyici Öğretim Stili Ölçeği (BEİDÖSÖ) ve Temel İhtiyaçların Karşılanması Ölçeği (TİKÖ) kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi için SPSS 22.0 ve AMOS 18.0 programlarından yararlanılmıştır. Verilerin faktör analizine uygunluğu Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) katsayısı ve Bartlett küresellik testi ile incelenmiştir. Ölçeğin yapı geçerliğinin sınanmasında Doğrulayıcı Faktör Analizinden (DFA) yararlanılmıştır. Ölçüt bağıntılı geçerlik ve test-tekrar test güvenirliği Pearson korelasyon testiyle hesaplanmıştır. KMO katsayısı; Çalışma 1 için 0,962 ve çalışma 2 için 0,961 bulunmuş ve Bartlett değerinin her iki çalışma için de anlamlı olduğu tespit edilmiştir (p<0,05). DFA sonucu uyum iyiliği değerlerinin normal sınırlarda olduğu saptanmıştır. Buna göre Çalışma 1 ve 2 için X2/df, RMSEA, SRMR, TLI ve CFI değerleri sırasıyla 2,48; 0,05; 0,02; 0,96; 0,97 ve 4,24; 0,05; 0,03; 0,96; 0,96 bulunmuştur. Α katsayısı ve bileşik güvenirlik değeri Çalışma 1 için sırasıyla 0,947 ve 0,957, Çalışma 2 için 0,936 ve 0,947 olarak bulunmuştur. Ölçeğin ölçüt bağıntılı geçerliği için yapılan korelasyon analizi sonucunda BEİDÖSÖ ve TİKÖ arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0,01). Test-tekrar test güvenirliği için yapılan analiz iki uygulama arasında yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki olduğunu göstermiştir (p<0,01). Elde edilen verilere göre BEİDÖSÖ'nün Türkçe formu 3 faktör ve 15 maddelik orijinal yapısını korumaktadır. Bulgular, ölçeğin ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi öğretmenlerinden algıladıkları temel psikolojik ihtiyaç desteğinin ölçülmesinde kullanılabilecek kavramsal ve istatistiksel olarak geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

The aim of this research, which was carried out on the basis of Self-Determination Theory, was to adapt Turkish language and test the validity and reliability of the Need-Supportive Teaching Style Scale in Physical Education (NSTSSPE) developed by Liu and Chung (2017) to measure the basic psychological need support that secondary school students perceive from their physical education teachers. This methodological study was carried out in the fall semester of 2018-2019 academic years. For adaptation process of the scale to Turkish language, getting necessary permissions, translating the scale into Turkish language, testing the content validity, applying the scale to the target group (Study 1, n = 471), retesting the theoretical structure to a larger sample (Study 2, n = 1090), testing the criterion-related validity and performing application of test-retest were followed respectively. Descriptive Information Form, the Need-Supportive Teaching Style Scale in Physical Education (NSTSSPE) and Need Satisfaction Scale (NSS) were used for data collection. To analyze the obtained data SPSS 22.0 and AMOS 18.0 programs were used. For factor analysis the suitability of the data was examined by Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) coefficient and Bartlett's Test of Sphericity. To test the construct validity of the scale Confirmatory Factor Analysis (CFA) was used. The criterion-related validity and test-retest reliability were calculated with the Pearson correlation test. The KMO coefficient was found 0,962 for Study 1 and 0,961 for Study 2. Bartlett value was found to be significant for both studies (p <0.05). It was determined that the values of goodness of fit were within normal limits. According to this, for study 1 and 2 X2/df,, RMSEA, SRMR, TLI and CFI values were found 2,48; 0,05; 0,02; 0,96; 0,97 and 4,24; 0,05; 0,03; 0,96; 0,96. The coefficient α and the composite reliability value were found as 0.947 and 0.957 for Study 1, 0.936 and 0.947 for Study 2, respectively. As a result of the correlation analysis for criterion-related validity, a positive correlation was found between NSTSSPE and NSS (p<0,01). The analysis for the test-retest reliability showed a high significant relationship between the two applications (p<0,01). According to the obtained data, the Turkish form of the scale maintains its original structure with 3 factors and 15 items. The findings show that the scale is a conceptually and statistically valid and reliable measurement tool that can be used to measure the basic psychological need support that secondary school students perceive from physical education teachers.