Beden eğitimi ve spor öğretmenleri ile diğer branş öğretmenlerinde öğretme motivasyonu ve öğretmen öz yeterlilikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Araştırmanın amacı, beden eğitimi ve spor öğretmenleri ile diğer branş öğretmenlerinde öğretme motivasyonu ve öğretmen öz yeterlilikleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2018-19 eğitim öğretim yılında Ege Bölgesinde bulunan devlet ortaokullarında görev yapan toplam 417 branş öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada öğretmen adaylarının içsel ve dışsal öğretme motivasyonlarını ve öğretmen öz yeterliliklerini ölçmek için, Senemoğlu, Demirel, Yağcı ve Üstündağ (2009) tarafından geliştirilen ve Barut (2011) tarafından geçerlilik testine tabi tutulmuş olan `Öğretmen Öz Yeterlilik Ölçeği` ve Kauffman, Yılmaz, Soylu ve Duke (2011) tarafından geliştirilen, Candan ve Gencel (2015) tarafından Türkçe 'ye uyarlaması yapılan `Öğretme Motivasyonu Ölçeği` veri toplama araçları olarak kullanılmıştır. Verilerin istatistiksel olarak çözümlenmesi ve değerlendirilmesi için SPSS 22 paket programından yararlanılmıştır. Analize başlamadan önce veri setine Boxplot ile bakılmış ve tanımlayıcı istatistiklere yer verilmiştir. Araştırmanın alt problemlerine yanıt bulmak amacıyla korelasyon analizi, t-Test, tek yönlü varyans analizi (Anova) ve post hoc testlerinden Tukey Testi kullanılmıştır. Tüm öğretmenler göz önüne alındığında araştırmada, öğretme motivasyonu ile öğretmen öz yeterlilik puanları arasında yapılan korelasyon analizine göre, orta düzeyde ve istatistiksel olarak pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Öğretme motivasyonları ile öğretmen öz yeterlilikleri değişkenlerinin branşa göre değişip değişmediğine ilişkin t testi sonuçlarına göre beden eğitimi öğretmenlerinin, öğretmen öz yeterlikleri ve öğretme motivasyonları diğer branş öğretmenlerine göre daha yüksek olduğu bulunmuştur. Beden eğitimi ve spor öğretmenleri ile diğer branş öğretmenlerinde öğretme motivasyonu ve öğretmen öz yeterlilikleri puanları arasında t-Test sonuçlarına göre cinsiyet bakımından istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı bulunmuştur. Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin mesleki kıdem açısından öğretmen öz yeterlilik ve öğretme motivasyon puanları bakımından Anova Testi sonucuna göre meslekte bulunma yılları açısından bir fark olmadığı görülmüştür. Diğer branş öğretmenlerinin mesleki kıdem açısından öğretme motivasyonları ve öğretmen öz yeterlilik puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Bu fark1-5 yıl meslekte bulunanların öğretmen öz yeterliliği ve öğretme motivasyonlarının hem 6-10 yıl, hem de 11-15 yıldır meslekte bulunanlardan daha yüksek olmasından kaynaklanmıştır. 6-10 yıl ile 11-15 yıldır meslekte bulunanların arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Beden eğitimi ve spor öğretmelerinin yaş değişkeni bakımından öğretme motivasyonu ve öğretmen öz yeterliliği puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür. Diğer branş öğretmenlerinin öğretmen motivasyon puanları arasında yaş değişkeni bakımından istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı ancak öğretmen öz yeterlilik puanları arasında anlamlı bir fark olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu fark, 20-30 yaş arasında bulunanların öğretmen öz yeterlilik algılarının 31-40 yaş arasında bulunanlardan yüksek çıkmasından kaynaklanmaktadır. Bu sonuçlara göre, genç öğretmenlerin çalışma hayatlarının ilk yıllarında motivasyon ve öz yeterlilik kaybı yaşamamaları için okulların fiziki olarak çalışma koşullarının iyileştirilmesi, teknolojik bakımdan yeterliliğinin artırılması ayrıca öğretme motivasyonu ve öz yeterlilik konularında hizmet içi eğitim faaliyetlerinin yapılmasının faydalı olacağı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Öğretmen, Öğretme Motivasyonu, Öğretmen Öz Yeterliliği, Kıdem

The aim of the research is to study the relation between teaching motivation levels and teaching self-competence of physical education and sports teachers, and that of branch teachers. The subjects of the research are 417 branch teachers working at the state secondary schools in Agean region in 2018-19 academic year. In order to measure the internal and external teaching motivations, and teaching self-competence of the teachers, 'Teacher Self-competence Measure', which was developed by Senemoğlu, Demirel, Yağcı, Üstündağ (2009) and whose validity was tested by Barut (2011), and to collect data 'Teaching Motivation Measure', which was developed by Kauffman, Yılmaz, Soylu and Duke (2011) and adapted into Turkish by Candan and Gencel (2015), have been used in the research. SPSS 22 package has been utilized to analyse and evaluate the data statistically. Before starting the analysis, the set of data has been checked by means of Boxplot and desriptive statistics have been used. In order to find answers to the sub-problems of the research, corelation analysis, t-Test, one-way variation anaylsis (Anova) and Tukey test, one of the post hoc tests, have been used. Considering all the teachers in the research, the correlation analysis between the teaching motivation and teaching self-competence scores has indicated a significantly positive relation at moderate level. According to the t test results examining if teaching motivations and teachers' self-competence variables change regarding the branch, physical education teachers' teaching motivations and teachers' self- competence are higher than the other branch teachers. Regarding t Test results, when the gender is considered, statistically no significant difference has been seen between the teaching motivation and teaching self-competence scores of teachers, and that of branch teachers. Anova test scores, which measures physical education and sports teachers' motivation and teaching self-competence regarding their working years, has showed the working years hasn't made any difference. Regarding working years of other branch teachers, a significant difference has been noticed between the teaching motivation and self-competence scores of these teachers. It is because teaching motivation and self-competence of the teachers working for 1-5 years has been higher than of the both group of teachers working for 6-10 years and for 11-15 years. No significant difference has been noticed between the teachers working for 6-10 years and the teachers working 11-15 years. Regarding the age, statistically no significant difference has been found in the scores of motivation and teaching self-competence of physical education and sports teachers. Regarding the age, no significant difference has been found in the motivation scores of the other branch teacher, but significant difference has been noticed in the self-competence scores of these teachers. It is because the perception of teaching self-competence of the teachers aged between 20-30 has been found higher than that of teachers aged between 31-40. Regarding these results, it could be suggested that it will be useful to improve the pyhsical working conditions of schools, to make the schools equip with sufficiently advanced technology and to have in-service tranings about the teaching motivation and self- competence lest young teachers lose their motivation and self-competence in the early years of their career.Keywords: Teacher, Teacher Motivation, Teacher Self-Efficacy, Seniority