Bir il merkezindeki bireylerin afetlere ilişkin bilgi ve hazırlık durumları

Abstract

Giriş ve Amaç: Dünyada ve Türkiye'de gerek doğal kaynaklı gerekse insan kaynaklı afetlerin sayısında artış gözlemlenmektedir. Afetler, toplumun ve bireylerin yaşamını fiziksel, sosyal, ekonomik ve çevresel yönlerden durduran ya da kesintiye uğratan olaylardır ve bu nedenle halk sağlığı açısından büyük öneme sahiptir. Toplumu tanıyan ve toplumla çalışan, afet yönetiminde aktif rolleri olan halk sağlığı hemşirelerinin toplumun bu konudaki bilgi ve hazırlık durumunu bilmesi hemşirelik hizmetlerinin verimli ve etkili olmasına katkı sağlar. Bu çalışmada bir il merkezindeki bireylerin afetlere ilişkin bilgi ve hazırlık durumlarının belirlenmesi amaçlanmıştır.Yöntem: Tanımlayıcı tipte olan bu araştırma; T.C. Muğla Valiliği'nden izin alınarak Muğla il merkezinde yapılmıştır. Araştırmanın örneklem büyüklüğü 377 olarak hesaplanmıştır ve 380 bireye ulaşılmıştır. Veriler, araştırmacı tarafından literatür incelenerek oluşturulan 53 sorudan oluşan veri toplama formu kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın uygulaması Eylül 2018-Ocak 2019 tarihleri arasında yapılmıştır. Verilerin istatistiksel değerlendirilmesi bilgisayarda hazır bir paket programı kullanılarak yapılmıştır.Bulgular: Araştırmaya katılan bireylerin %53,4'ü 36-53 yaş grubunda, %68,2'si kadın, %70'i evli, %42,4'ü lisans mezunu, %42,1'i memur, %95,6'sı sosyal güvenceye sahip olup, yarısından çoğu gelir durumlarını `gelir gidere denk` şeklinde ifade etmişlerdir. Katılımcıların %91,5'i afeti `Doğa olaylarının sebep olduğu can ve mal kaybına yol açan durumlar` olarak tanımlamış olup, afet çeşitlerini deprem, sel, erozyon-heyelan, tsunami, hortum, çığ, yangın ve biyolojik/kimyasal/nükleer saldırılar şeklinde sıralamışlardır. Bireylerin %77,6'sı radyo-televizyonu bilgi kaynağı olarak belirtirken, %38,9'unun afet eğitimi, %52,1'inin ilkyardım eğitimi aldığı belirlenmiştir. Bireylerin %32,9'u tatbikata katıldıklarını, %93,9'u ise tatbikatların yapılması gerektiğini belirtmişlerdir. Çalışmaya katılan bireylerin %13,4'ü afete hazırlıklı olduğunu düşündüğünü belirtmiştir. Bireylerin %12,6'sının acil durum çantası bulunmaktadır. Bireylerin %88,9'u hemşirelerin afetlerde rolü olduğunu belirtmişlerdir. Katılımcıların afet konusunda eğitim alma durumları ile yaş, medeni durum, eğitim durumu, meslek, afet yaşama durumu, kendini afete hazır hissetme, arabada afet hazırlığının olma durumu, çalıştığı yerde afet hazırlığının olma durumu, ailesel hazırlık planına sahip olma ve afet tatbikatına katılma durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0,05). Cinsiyet, yaş, medeni durum, gelir gider durumu ile acil çantasına sahip olma arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır (p>0,05).Anahtar Kelimeler: Afet, Bilgi, Afet Hazırlığı, Halk Sağlığı Hemşireliği

Introduction and Aim: There is an increase in the number of natural and human-induced disasters observed in the world and in Turkey. Disasters are events that stop or interrupt the life of society and individuals from physical, social, economic and environmental aspects and therefore have a great importance for public health. Public health nurses know and work with the community and have active roles in disaster management. So for efficient and effective nursing services, public health nurses must know the knowledge and preparedness of the society. In this study, it is aimed to determine the information and preparation status of individuals in a city center related to disasters.Method: This descriptive study was made in Muğla city center by obtaining permission from T.C. Muğla Governorship. The sample size of the study was calculated as 377 and applied to 380 individuals. The data were collected by using the data collection form consisting of 53 questions which were prepared by the researcher. The study was conducted between September 2018 and January 2019. Statistical analysis of the data was done by using a ready-to-use package program.Results: Of the participants, 53.4% were in the 36-53 age group, 68.2% were female, 70% were married, 42.4% were undergraduate, 42.1% were civil servants, 95.6% have social security and more than half said `income and expenses are equal`. 91.5% of the respondents defined the disaster; `Conditions that cause loss of life and property caused by natural events` and they listed the types of disasters in order earthquake, flood, erosion-landslide, tsunami, hose, avalanche, fire and biological / chemical / nuclear attacks. 77.6% of individuals state radio-television as a source of information, 52.1% received first-aid training and 38.9% of disaster training. 32.9% of the participants stated that they participated in the exercise and 93.9% stated that the exercises should be performed. 12.6% of individuals had emergency bags. 88.9% of the individuals stated that nurses have a role in disasters. A statistically significant difference was found between have disaster training and age, marital status, education status, occupation, disaster experience, self-preparedness, having disaster preparedness in the car, having disaster preparedness at work, having familial disaster plan and participation in disaster exercise (p<0,05). There was no statistically significant difference between having an emergency bag and gender, age, marital status, income expense status (p> 0.05). Keywords: Disaster, Knowledge, Disaster Preparedness, Public Health Nursing