Algılanan hizmet kalitesinin sporcuların spora özgü başarı motivasyonu üzerine etkisi: türkiye olimpik hazırlık merkezlerinde eğitim alan sporcular üzerine bir uygulama

Abstract

Araştırmanın amacı, Türkiye Olimpik Hazırlık Merkezlerinde algılanan hizmet kalitesinin sporcuların spora özgü başarı motivasyonunun üzerine etkilerini belirlemektir. Verilerin toplanmasında, araştırmacılar tarafından geliştirilen 30 madde ve 3 alt boyuttan oluşan (personel/kişisel, fiziki ve hizmet) hizmet kalitesi ölçeği kullanılmıştır. Ölçeğin güvenirlilik analizinde Cronbach's Alpha iç tutarlılık değerleri temel alınmıştır. Buna göre Hizmet kalitesi ölçeğinin personel/kişisel alt boyut Cronbach's Alpha değeri (α= 0,90), fiziki alt boyut (α= 0,89), hizmet alt boyut (α= 0,86), toplam ölçeğin ise (α= 0,80) olarak belirlenmiştir. Willis, (1982) tarafından geliştirilen Spora Özgü Başarı Motivasyonu Ölçeğinin (SÖBMÖ) Türkçe uyarlaması ve Türk sporcularına uygulama çalışmaları Tiryaki ve Gödelek, (1997) tarafından gerçekleştirilmiştir. Ölçeğin güvenirlilik analizlerinde Cronbach's Alpha değerinden yararlanmışlardır. Bu değerlere baktığımızda güç gösterme güdüsü alt boyutu (α= 0,81), başarıya yaklaşma güdüsü (α= 0,82), başarısızlıktan kaçınma güdüsü alt boyutu (α= 0,80) olarak tespit etmişlerdir. Çalışmamızın evrenini ülkemizin 20 ilinde hizmet veren Türkiye Olimpik Hazırlık Merkezlerinde (TOHM) eğitim alan sporcular oluşturmaktadır. Uç değerler ve yüksek düzeyde eksik veri içeren ölçek formları çıkarıldıktan sonra 565 işlevli ölçek analize dahil edilmiştir. Çalışma kapsamında geliştirilen hizmet kalitesi ölçeği yapısal eşitlik modellemesi ve açımlayıcı faktör analiz ile analiz edilmiş ve son haliyle veriler toplanmıştır. Araştırma sonuçları incelendiğinde, basit doğrusal ve çoklu regresyon analizleri ile sporcular tarafından algılanan hizmet kalitesi toplam algının sporcuların başarı motivasyonları üzerinde anlamlı etkisinin olduğu belirlenmiştir. Hizmet kalitesinin alt boyutlarında ise spora özgü başarı motivasyonu alt boyutu güç gösterme güdüsü üzerinde, fiziki ve hizmet alt boyutunun; başarıya ulaşma güdüsü üzerinde personel/kişisel ve hizmet alt boyutlarının anlamlı ve pozitif bir etkisi olduğu belirlenmiştir. Başarısızlıktan kaçınma güdüsü üzerinde personel/kişisel alt boyutunun anlamlı negatif bir etkisi varken; hizmet alt boyutlarının anlamlı ve pozitif bir etkisi olduğu belirlenmiştir. Demografik değişkenlere baktığımızda, algılanan hizmet kalitesi ile cinsiyet, eğitim durumu, eğitim alınan il değişkeni, spor dalı, konaklama türü, aylık gelir, baba eğitim durumu, TOHM'daki eğitim süresi, ailede aktif spor yapıp/yapmama değişkenleri ile arasında anlamlı bir farklılık belirlenmişken, yaş, anne eğitim durumu, anne meslek, baba meslek, spor dalındaki başarı düzeyi, anne ile spor ilişkisi düzeyi, baba ile spor ilişkisi düzeyi değişkenleri ile arasında anlamlı bir ilişki belirlenmemiştir. Spora özgü başarı motivasyonu algı puanları ile cinsiyet, yaş, eğitim durumu, eğitim alınan il değişkeni, spor dalı, anne eğitim durumu, baba meslek değişkenleri ile arasında anlamlı bir ilişki belirlenmişken; konaklama türü, aylık gelir, baba eğitim durumu, anne meslek, TOHMdaki eğitim süresi, spora dalındaki başarı düzeyi, ailede aktif spor yapıp/yapmama, anne ile spor ilişkisi düzeyi, baba ile spor ilişkisi düzeyi değişkenleri arasında anlamlı bir farklılık belirlenmemiştir. Sporcuların aldıkları eğitim süresi değişkeni ile sporcuların spor dalında aldıkları başarı düzeyi değişkeni arasında düşük düzeyde pozitif anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Sporcuların spor dalındaki başarı düzeyi ile sporcuların anne ile spor ilişkisi düzeyi arasında pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişki belirlenmiştir.

In our research, we aim of perceived service quality in Turkey Olympic Preparation Center as well as determining its effects on the athletes' sport-specific achievement motivation. In terms of our data collection tools, service quality scale consisting of 30 items and 3 sub-dimensions (personal, physical and service) developed by the researchers was used. The reliability analysis of the scale was based on Cronbach's Alpha internal consistency values. Accordingly, the personal sub-dimension of the Quality of Service scale was Cronbach's Alpha value (α = 0.90), the physical sub-dimension as (α = 0.89), the service sub-dimension as (α = 0.86), and the Cronbach's Alpha value of the total scale as (α = 0.80). The adaptation of the Motivation Scale towards Sports (SÖBMÖ) was developed by Willis(1982) and the Turkish adaptation of the scale and application to Turkish athletes were performed by Tirkayki and Gödelek (1997). It was benefited from Cronbach's Alpha value in the reliability analysis of the scale. When we look at these values, It was determined the sub-dimension of showdown motivation as (α = 0,81), the sub-dimension of motivation to approach success as (α = 0,82), and the sub-dimension of motivation to avoid failure as (α = 0,80). The athletes who are receiving training in Turkey Olympic Preparation Centers (TOHM), which serves in 20 provinces of Turkey, consist of the universe of our study. After removing scale forms containing extreme values and high deficient data, the 565 function scale was included in the analysis. The service quality scale developed within the scope of the study was analyzed with structural equation modeling and explanatory factor analysis and the final data were collected. When the results of the study are examined, it is determined that total perception of service quality perceived by athletes with simple linear and multiple regression analyzes has a significant effect on the motivation of the athletes. On the basis of sub-dimensions of service quality, sports-specific success motivation sub-dimension is based on the motivation motivation, physical and service sub-dimension; It was determined that personal and service sub-dimensions had a significant and positive effect on the drive to success.While the personal sub-dimension had a significant negative effect on the motivation to avoid failure, it was determined that the service sub-dimensions had a significant and positive effect.When we look at the demographic variables, a significant difference was determined between the perceived quality of service and gender, educational status, the variable of the province of where the education was received, sports branch, type of accommodation, monthly income, father's education, education period in TOHM while no significant relationship was found between perceived service quality and age, mother education status, mather occupation, father occupation, success level in a sports branch, level of sports relationship with mother, level of sports relationship with father. While a significant relationship was found between the perception scores of sports-specific achievement motivation and gender, age, education level, the variable province where the education was received, sports branch, mother education status, father occupational variables, no significant difference was determined between Sports-specific success motivation perception scores and type of accommodation, monthly income, father's education status, mother occupation, time of training in TOHM, level of success in sport, active/non-active sport in family, level of sports relationship with mother, level of sports relationship with father. There was a low positive positive correlation between the duration of the training received by the athletes and the level of success of the athletes in sports. The level of success of the athletes in sports and the level of sports relationship between the athletes and the mother were found to be positively low.