E-spor ve geleneksel spor ile uğraşan sporcuların zihinsel dayanıklılık ve bilişsel esneklik durumlarının incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı geleneksel sporcular ile e-sporcuların zihinsel dayanıklılık ve bilişsel esnekliklerini incelemektir. Çalışmada katılımcıların zihinsel dayanıklılıklarını belirlemek için Sporda Mental Dayanıklılık Ölçeğinden yararlanılmıştır. Sporda Mental Dayanıklılık Ölçeği Sheard ve ark. (2009) geliştirmiş, Türkçe geçerlik-güvenirlik çalışmasını ise Pehlivan (2014) yapmıştır. Katılımcılar bilişsel esnekliklerini incelemek için ise Bilişsel Esneklik Ölçeği kullanılmıştır. Bilişsel Esneklik Ölçeğini Martin ve Rubin (1995) geliştirmiş, Türkçe geçerlik-güvenirlik çalışmasını ise Altunkol (2011) yapmıştır. Çalışmamıza toplam 260 kadın, 345 erkek sporcu katılmıştır. Çalışmadaki 260 kadın sporcunun 119 kişisi geleneksel sporculardan seçilirken 141 kişi e-sporculardan seçilmiştir. 345 erkek sporculardan ise 163 kişi geleneksel sporculardan, 182 kişi e-sporculardan seçilmiştir. İki spor türü arasında Sporda Mental Dayanıklılık Ölçeği analizlerinde geleneksel sporcular ile e-sporcular arasında anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0.05). Sonuç olarak e-sporcuların zihinsel dayanıklılık skorları geleneksel sporculardan daha az olması anlamlı farkın oluşmasına sebep olmuştur. Ortaya çıkan farkın sebebi geleneksel sporcuların spor yapma yaşlarının e-sporculardan daha yüksek olması düşünülebilir. Zihinsel dayanıklılık açısından cinsiyet ayrımına bakıldığında, kadın ve erkek sporcular arasında anlamlı fark bulunmuştur (p<0.05). Ortaya çıkan anlamlı fark, kadın sporcuların zihinsel dayanıklılık skorlarının erkek sporculardan daha düşük olmasından kaynaklanmaktadır. Bilişsel Esneklik Ölçeği kullanılarak yapılan analizlerde ise sadece erkek geleneksel sporcular ise erkek e-sporcular arasında anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0.05). Sonuç olarak erkek geleneksel sporcuların bilişsel esneklik skorları erkek e-sporculardan daha düşüktür. Ortaya çıkan bu durum nedeni geleneksel sporcuların çocukluk döneminden itibaren tek bir branş üzerinde durması, e-sporcuların ise çocukluk döneminden itibaren farklı oyunlar oynayarak bilinmeyen etkenlere daha hazır olması olarak düşünülebilir.Anahtar Kelimeler: E-spor, Geleneksel Spor, Zihinsel Dayanıklılık, Bilişsel Esneklik.

The aim of this study is to investigate the mental stamina and cognitive flexibility of traditional athletes and e-sportsmen. In the study, Sports Mental Toughness Questionnaire (SMTQ) was used to determine the mental resilience of the participants. Sports Mental Toughness Questionnaire (SMTQ) Sheard et al. (2009) developed the Turkish validity and reliability study Pehlivan (2014) has done. Cognitive Flexibility Scale was used to examine the cognitive flexibility of the participants. The Cognitive Flexibility Scale was developed by Martin and Rubin (1995) and the Turkish reliability and validity study was Altunkol (2011). A total of 260 female and 345 male athletes participated in the study. Of the 260 women athletes, 119 were selected from the traditional athletes, while 141 were chosen among the e-sportswomen. Of the 345 male athletes, 163 were selected from the traditional athletes and 182 from the e-sportsmen. A significant difference was found between the e-athletes and the traditional athletes (p <0.05). E-athletes' mental toughness scores less than traditional athletes have caused a significant difference. The reason for the significant difference is that the sporting ages of traditional athletes may be higher than e-sportsmen. When we look at gender differences in terms of mental toughness Scale, there was a significant difference between male and female athletes (p <0.05). The significant difference arises from the fact that female athletes' mental toughness scores are lower than that of male athletes. In the analyzes performed using Cognitive Flexibility Scale, a significant difference was found between male e-sportsmen and only male traditional athletes (p <0.05). Male traditional athletes' cognitive flexibility scores are lower than that of male e-sportsmen. The reason for this situation is that the traditional athletes should stand on a single branch from childhood and e-sportsmen can play different games from childhood and become more ready for unknown factors.Key Words: E-sports, Traditional Sports, Mental Toughness, Cognitive Flexibility.