Zihinsel engelli bireylerin topluma kazandırılmasında turizm faaliyetlerinin rolü üzerine bir araştırma

Abstract

Orta çağlarda engelliler diğer bireyler tarafından kötü muameleler görmüşlerdir. Ancak 19. yüzyılda bu durum değişmiştir. 19.yüzyılda engelli bireyler için vakıflar ve dernekler vasıtasıyla çeşitli eğlence aktiviteleri düzenlenmiştir. Bu aktiviteler sayesinde engelli bireyler toplum tarafından kabul edilmiş ve insanlar engelli bireyler hakkında bilgi sahibi olmuştur. Sadece dernek veya vakıflar değil özel eğitim uygulama okulları ve rehabilitasyon merkezleri de bu aktiviteleri ara sıra yapmakta fakat yeterli olmamaktadır. Bu nedenle zihinsel engelli bireylerin topluma kazandırılması amacıyla turistik faaliyetlere katılımını arttırmanın ne derece önem arz ettiğini göstermek ve literatüre katkı sağlamak amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Araştırmanın birinci bölümünde engellilik kavramı, türleri, ortaya çıkış sebepleri, engellilik nüfus oranı ve engellilere yönelik yasal düzenlemelerden bahsedilmiştir. İkinci bölümünde engelli turizmi, Türkiye'de, Avrupa'da ve Dünya'da engelli turizmi uygulamaları, engelli turizmi ile ilgili yönetmelik, mevzuat ve düzenlemeler, ve engelli bireylerin turizme katılım olanaklarından ayrıntılı bir şekilde bahsedilmiştir. Üçüncü bölümünde ise araştırmanın amacı, önemi, evren ve örneklemi, kısıtları, veri analizi ve bulgularına yer verilmiştir. Araştırmada nicel araştırma yöntemi kullanılmış ve velilere anket uygulaması yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini ise İstanbul'da özel eğitim uygulama okulları ve özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerindeki zihinsel engelli bireyler oluşturmaktadır. Elde edilen veriler frekans ve yüzde dağılımı, güvenilirlik analizi (Reliability Analysis), Ki Kare Testi, Mann Whitney U ve Kruskal-Wallis testi ile analiz edilmiştir. Sonuç olarak elde edilen bulgulardan engelli bireylerin engel türüne göre turizmde yaşadıkları sorunların farklılıklar gösterdiği gözlemlenmiştir. Turizm faaliyetlerine katılımın engelli bireylerin topluma kazandırılması ve kaynaşması için büyük öneminin olduğu sonucuna varılmıştır.

In the Middle Ages disabled individuals have been treated badly by other individuals. However, this situation changed in the 19th century. In the 19th century, various leisure activities were organized for disabled individuals through foundations and associations. Thanks to these activities, disabled individuals have been accepted by the society and people have been informed about disabled individuals. Private educational institues and rehabilitation centers also partake in these activities from time to time, but this isn't enough of course. For this reason, with the mission of the society to be more accepting to mentally disabled individuals and also contributing to our literature, this research has been initiated to highlight the degree of importance touristic activities that allow the disabled to travel. The first section of this research discusses the concepts, types and causes of disabilities. It also talks about the disabled population and regulations and laws that have been launched for these individuals. Section two is about laws about disabled tourism in Turkey, European countries and the world. It also mentions in detail the management and organization of disabled tourism and the chances of these individuals attending to such activities. Lastly, the third section highlights the purpose and importance of this research, the limitations of the examples used, and findings of the data analysis. Quantitative research method was used in this work by surveying the guardians of the disabled. The examples used in were obtained from those mentally disabled individuals who are enrolled in private educat ional institutions and rehabilitation centers in Istanbul. The obtained results of percentage and frequency distribution were analyzed through Reliability Analysis, Chi-Square Test, Mann Whitney U and Kruskal-Wallis. In conclusion, the results obtained show that there is a correlation between the type of disability and different issues disabled individuals encounter in tourism. This research has concluded that participation in touristic activities plays a significant role in introducing the disabled to our society.