Türkiye-Bulgaristan ticari ilişkileri (1969-2016)

Abstract

Bulgaristan 110.912 km² yüzölçümü ve 7,1 milyon nüfusuyla Balkanların önemli ülkelerinden biridir. Osmanlı İmparatorluğundan 1908 yılında tam bağımsızlığını elde ettikten sonra bir hayli zor zamanlar geçiren ülke, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra SSCB'nin etkisiyle birlikte komünizme geçmiştir. Bu dönemden itibaren Bulgaristan ile olan ticari ilişkilerimiz uzun süreler boyunca istenilen seviyelere çıkamayarak hak ettiği potansiyele bir türlü ulaşamamıştır. 1990'lı yılların başından itibaren SSCB'nin dağılıp Doğu Bloku'nun çökmesiyle beraber ülke, Batı'ya yaklaşarak sosyalist sistemden vazgeçmiştir. 1990'dan sonraki süreçte Türkiye ile Bulgaristan arasında ticari ilişkilerde önemli artışlar olmuştur. Bütün bunları takiben, Bulgaristan'ın 2004 yılında NATO'ya, 2007'de ise Avrupa Birliği'ne dahil olmasıyla birlikte ticari ilişkilerimiz yeni bir boyut kazanmıştır.Bu araştırmanın hazırlanış aşamasında, Bulgaristan'ın uzun yıllar boyunca komünizm ile yönetilmesi dolayısıyla dış ticaretine ilişkin ayrıntılı ve güvenilir istatistiklerin temininde güçlükler yaşanmıştır. Fakat bu durum Bulgar literatürlerinin ayrıntılı bir şekilde taranmasının ardından aşılmış olup Türkiye – Bulgaristan dış ticaretinde TÜİK verileri esas alınarak çalışma hazırlanmıştır. TÜİK'in dış ticarete ait ayrıntılı verilerinin 1969 yılından itibaren başlaması çalışmanın bu tarihler arasında yapılmasına neden olmuştur.Bulgaristan, Balkanlar'da Osmanlı İmparatorluğundan yadigâr Türk nüfusunun en fazla olduğu ülkelerin başında gelmektedir. Bulgaristan'daki Türk nüfusla olan kan bağının yanı sıra dini, sosyal, kültürel ve tarihi anlamda bağlarımızın kuvvetli olduğu ülkelerden biridir. Ülkemiz açısından bu kadar önemli olan Bulgaristan ile ilişkilerimiz maalesef istenilen düzeylerde değildir. Bu tezin asıl gayesi bu ilişkileri ticari açıdan değerlendirerek her iki ülkenin tarihsel, kültürel, ekonomik ve hiç kuşkusuz coğrafi olarak birbirlerine son derece bağımlı olduğunu bir coğrafyacı perspektifinden ortaya koymaktır.

Bulgaria is one of the important countries of the Balkan's with an area of 110.912 km2 and population of 7,1 million. After having gained full independence from the Ottoman Empire in 1908, the country had a very difficult time, and after the Second World War, the USSR pressures to rule the country with communism. From this period onwards, our relations with Bulgaria have not been fully normalized in terms of ideological differences. Since the early 1990s with the collapse of USSR and Eastern Block the country approaches towards West and get rid of socialist system. After 1990 the econmical and trade relationships with Turkey and Bulgaria has significant increases. Following all this, Bulgaria's accession to NATO in 2004 and the European Union in 2007 brought a new dimension to our trade relations.Bulgaria has suffered from detailed and reliable statistics on foreign trade because it has been governed by communism for many years. However, these cases detailed in Bulgarian literature relevant Turkish Statistical Institute (TSI) data after screening has been exceed in the foreign trade of Turkey-Bulgaria is prepared substantially on work. The fact that the detailed data of TSI foreign trade started in 1969 caused the study to be conducted between these dates.Bulgaria is one of the countries in the Balkans with the highest Turkish population from the Ottoman Empire. Therefore, as well as blood bond, it is one of the countries with strong religious, social, cultural and historical ties. Our relations with Bulgaria, which is so important for us, are unfortunately not at the desired level. The main purpose of this thesis is to evaluate these relations from a commercial point of view and to reveal from the perspective of a geographer that both countries are historically, culturally, economically and undoubtedly geographically highly dependent on each other.