Osmanlı arşiv belgeleri ışığında XIX. yüzyıl mücellidleri

Abstract

Türk cild sanatının son evresi olan XIX. yüzyılda yaşamış mücellidleri konu alan bu çalışma beş bölümden oluşmaktadır.Birinci bölüm Giriş ana başlığı altında; `tezin amacı ve kapsamı`, `ilgili yayın ve araştırmalar`, `metod ve düzen` hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde, cild sanatının tarihçesi anlatılmış; başlangıcından XVIII. yüzyıl sonuna kadar gelişim süreci, bu süreçte ortaya çıkan üslupları ve cild çeşitleri hakkında bilgi verilmiştir. Üçüncü bölümde, iki başlık açılmıştır. İlk başlıkta XIX yüzyılda cild sanatının genel durumu anlatılmış; İkinci başlıkta Başbakanlık Osmanlı Arşivi'nden tespit ettiğimiz mücellidlerin biyografilerine yer verilmiştir. Mücellidlerin isimlerine başlık açılırken hakkında ulaştığımız en erken tarihli belgeye göre bir sıralama yapılmış; yaşamlarına dair edindiğimiz bilgiler, yaptıkları işler hakkında bilgi verilmiştir. Dördüncü bölümde, arşiv ve literatür çalışmaları sonucunda elde edilen veriler ile mücellidlerin çalışma yerleri ve yaptıkları işler, matbaanın cild sanatına yaptığı etki ele alınmış ve yaşanan değişim hakkında değerlendirme yapılmıştır.Beşinci bölümde, elde edilen yeni bulgular ile yapılan değerlendirmeler ışığında XIX. yüzyılda Türk cild sanatının durumu ortaya konmuştur.

This study is about last stage of Turkish binding art and bookbinders who lived at 19th century that composed of five parts.Section one opening chapter. The section include dissetation's purpose and content. Also litteratuer, method and layout are mentioned.In second section, history of binding art described in development process from the beginning to end of the 19th century. Information abaout binding types and wording are given.In third section, binding art's general situation is mentioned at 19th century Bookbinder's biography which make firmed at archieve is mentioned. According to documents, sorting is made for bookbinders name. We found about their life and their works.In Fourth section. We obtained data in cosequence of archive and literature research. According to the data, workplace which bookbinders work there and their work described. Effect of printworks to binding art is adverted. Also consideriation is evaluated about changing.In fifth section, Turkish binding art is presented at 19th century with appreciotions and new fact which is obtained.