Otizmli bireye sahip olan ebeveynlerin yaşam kalitesi ve fiziksel aktivite düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı otizmli bireye sahip olan ebeveynlerin yaşam kalitesi ve fiziksel aktivite düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu amaçla çalışmaya 100 otizmli bireye sahip ebeveyn (80 anne ve 20 baba) katılım göstermiştir. Araştırma tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, araştırmacı tarafından hazırlanan Aile bilgi formu ebeveynlerin demografik bilgilerine ulaşma amacıyla kullanılmıştır. Ebeveynlerinin yaşam kalitelerini tespit etmek amacıyla Eser ve diğerlerinin (1999) Türkçe'ye uyarlamış olduğu Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği- Kısa Formu (WHOQOL-BREF) ve ebeveynlerin fiziksel aktivite düzeylerini tespit etmek amacıyla Öztürk'ün (2005) Türkçe'ye uyarlamış olduğu Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi-Kısa Form(IPAQ) kullanılmıştır. Çalışmada elde edilen Betimsel İstatistik, T- Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), gruplar arası farklılığın hangi gruplardan kaynaklandığını belirlemek için Post Hoc (Scheffe) ve Person Korelasyon analizleri kullanılarak çözümlenmiştir. Ebeveynlerin yaşam kalitesi alanlarındaki puan ortalamaları; fiziksel alanda 14,07±2,62, ruhsal alanda 12.90±2,75, sosyal alanda 12.57±2,97, çevresel alanda 12,56±2,52 ve çevresel alan TR'de 12,60±2,40 olarak tespit edilmiştir. Ebeveynlerin yaşam kalitesi alt boyutlarında cinsiyete, medeni duruma, kurumsal destek alıp almamalarına göre anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Ebeveynlerin yaşam kalitesi alt boyutlarında eğitim durumlarına, aylık gelir durumlarına, spor yapma durumlarına ve ailenin diğer üyelerinden destek almalarına göre sadece çevresel alan ve çevresel alan TR'de anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Ebeveynlerin yaşları ile ruhsal alan arasında pozitif yönlü düşük düzeyde ve yaşları ile çevresel alan ve çevresel alan TR arasında pozitif yönlü orta düzeyde ilişki tespit edilmiştir. Ebeveynlerin haftalık MET değer ortalamaları 1535,04±2173,60 MET-dk/Hafta olarak bulunmuştur. Ebeveynlerin MET değerleri ortalamalarında medeni duruma, eğitim durumuna, aylık gelir durumuna, kurumsal destek alıp almamalarına ve ailenin diğer üyelerinden destek alma durumlarına göre anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Ebeveynlerin MET değerleri ortalamalarında cinsiyete ve spor yapma durumlarına göre anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Ebeveynlerin MET değerleri ortalamaları ile yaşları arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki tespit edilmemiştir.Çalışma sonucunda ulaşılan bulgulara göre ebeveynlerin fiziksel aktivite düzeyleri ve yaşam kaliteleri arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmemiştir. Anahtar Kelimeler: Otizmli birey, Ebeveyn, Yaşam Kalitesi, Fiziksel Aktivite

The aim of this study was to investigate the relationship between quality of life and physical activity levels of parents with autism individuals. Parents (80 mothers and 20 fathers) with 100 autism were involved this study. The research was conducted in a descriptive survey model.In the study `Family Information Form` prepared by the researcher was used to reach the demographic information of the parents. In order to determine the quality of Parents' life, World Health Organization Quality of Life Questionnaire (WHOQOL-BREF) adapted to Turkish by Eser and others (1999) and in order to determine the physical activity levels of the parents International Physical Activity Questionnaire-Short Form (IPAQ) adapted to Turkish by Ozturk (2005) was used. Descriptive Statistics, T-Test, One-Way Analysis of Variance (ANOVA) obtained from the study were analyzed by Post Hoc (Scheffe) and Person Correlation analysis to determine which groups were the differences between the groups. The parents' score in quality of life was detected; 14,07 ± 2,62 in the physical area, 12.90 ± 2,75 in the psychological area, 12.57 ± 2,97 in the social area, 12,56 ± 2,52 in the environmental area and 12,60 ± 2,40 in the TR environmental area. There was no significant difference in the quality of life of the parents according to gender, marital status, and whether they received institutional support. A significant difference was found only in the environmental area and environmental area TR according to the education level of the parents in the subscales of life quality, their monthly income, their sporting status and the support of the other members of the family. A low positive correlation was found between the ages of the parents and the psychological area, and a moderate positive correlation was found between their ages and the environmental area and environmental area TR. The weekly average MET values of the parents were found as 1535,04 ± 2173,60 MET / min / Week. It wasn't detected a significant difference between the parents on the average of MET values according to their marital status, educational status, monthly income status, whether they received institutional support and support from other members of the family. A significant difference was found between the average of the MET values of the parents according to their gender and their sporting situation. There was no significant negative correlation between MET values and age of the parents.According to the results of the study, no significant relationship was found between physical activity levels and quality of life of the parents.Keywords: Individual with autism, Parents, Quality of Life, Physical Activity