Epilepsi hastalarında levetirasetam tedavisinin otonom sinir sistemi fonksiyonları üzerine etkileri

Abstract

Amaç: Epileptik nöbetler ve antiepileptik ilaçlar otonom sinir sistemini etkileyebilmektedir. Antiepileptik ilaçlar ve epileptik nöbetlerin otonom sinir sistemi üzerine etkilerini gösterebilmek SUDEP mekanizmasının anlaşılması ve önüne geçilebilmesi için önemlidir. Biz çalışmamızda monoterapi ve politerapide levetirasetamın otonomik fonksiyonlar üzerine etkilerinin araştırılmasını amaçladık.Yöntem: Bu çalışma Araştırma Haziran 2016-Haziran 2018 tarihleri arasında Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Nöroloji Anabilim dalına başvuran ILAE (International League Against Epilepsy) sınıflamasına göre epilepsi tanısı almış tedavide levetirasetam kullanan 40 hastada yapılmıştır. Elektrofizyolojik kayıtlama için Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı otonom laboratuarında 20 dakikalık dinlenme sonrasında nörobiyofizyolojik kayıt sistemi ile 10 dakikalık çekim yapılarak bakılmıştır. Alınan nabız sinyal değerlerinden R-R interval analizi yapılarak HF (High Frequency Power), LF (Low Frequency Power), TP (Total power), VLF (Very Low Frequency Power), LF/HF parametleri elde edilmiştir.Bulgular: Çalışmamızda levetirasetamı monoterapide kullanan 29, politerapide kullanan 11 hastada tedaviye başlamadan önce ve tedavinin 3. ayında KHD testi yapıldı. Çalışmamızda monoterapi grubundaki bireylerin yaşları 39,62 ±19,6 ortanca değeri 35, politerapi grubundaki bireylerin yaşları 30,45±12,34 ortanca yaşları 28 bulunmuştur. Monoterapi grubunda (18 kadın 11 erkek) 24 hasta jeneralize tonik-klonik epilepsi, 2 hasta fokal nöbet, 1 hasta myoklonik epilepsi, 1 hasta juvenil myoklonik epilepsi ve 1 hasta da tonik nöbet tipine sahipti. Politerapi grubunda (5 kadın, 6 erkek) ise 5 hasta jeneralize tonik-klonik epilepsi, 2 hasta juvenil myoklonik epilepsi, 2 hasta fokal başlangıçlı jeneralize epilepsi, 1 hasta myoklonik nöbet ve 1 hastada farkındalığın bozulduğu fokal nöbet tanısı alan epilepsi hastalarından oluşmaktaydı.Monoterapi ve politerapi grubunda levetirasetam tedavisi başlamadan önce ve tedavinin 3.ayında ölçülen TP, VLF, LF, HF, LF/HF değerleri karşılaştırıldığında gruplar arası farklılık anlamsız bulunmuştur (p>0,05 ).Tartışma: Epilepsili hastalar genel popülasyona göre daha yüksek ölüm riskine sahiptir. Epilepsili genç bireylerde SUDEP riski daha yüksektir. Epileptik nöbetler ve antiepileptik ilaçlar otonomik kardiovasküler regülasyonu olumsuz yönde etkileyebilmektedir; fakat bu konuda yapılan çalışmalarda bu risk artışının interiktal desarjlara ya da antiepileptikler ile tedaviye bağlı olup olmadığı konusu halen tartışmalıdır. Fenitonin ve karbamazepinin otonomik kardiovasküler üzerine olumsuz etkileri olabileceği bilinmektedir. Günümüzde sıklıkla kullanılan levetirasetamın otonom sinir sistemi fonksiyonları üzerindeki etkileri ile ilgili literatürde az sayıda çalışma vardır. Sonuç: Bizim bulgularımız, levetirasetam tedavisinin kalp hızı değişkenliği üzerine herhangi bir etkisi olmadığını göstermiştir. Epilepsi ve antiepileptik ilaçların otonom sinir sistemi üzerine etkileri ile ilgili daha çok çalışmaya ihtiyaç vardır.Anahtar Kelimeler: Epilepsi, Levetirasetam, Otonom sinir sistemi, Kalp hızı değişkenliği

Objective: Epileptic seizures and antiepileptic drugs can affect the autonomic nervous system. It is important to be able to demonstrate the effects of antiepileptic drugs and epileptic seizures on the autonomic nervous system functions in order to understand and avoid the SUDEP mechanism. In our study, we aimed to investigate the effects of levetiracetam as monotherapy and polytherapy on autonomic nervous system functions.Methods: This study was performed on 40 patients who received anriepileptic monotherapy and polytherapy including levetiracetam according to the ILAE (International League Against Epilepsy) classification in the Department of Neurology of Cumhuriyet University, Medical Faculty Hospital between June 2016 and June 2018. Electrophysiological recording was performed in the neurobiophysiological recording system in the autonomic laboratory of the Department of Neurology, Cumhuriyet University, Faculty of Medicine. The heart rate variability (HRV) test was performed before the initiation of levetiracetam therapy and at the third month of treatment in the both treatment groups. HF (High Frequency Power), LF (Low Frequency Power), TP (Total power), VLF (Very Low Frequency Power) and LF / HF parameters that reflect sympathetic and parasympathetic activity were evaluated by R-R interval analysis from the received pulse signal values. Findings: In our study, HRV analysis in performed 29 patients using monotherapy and 11 patients using polytherapy including levetiracetam before the treatment started and at the third month of treatment. In our study, the age of the individuals in the monotherapy group was 39,62 ± 19,6, the median age was 35, and the age of the individuals in the polytherapy group was 30,45 ± 12,34. In the monotherapy group (18 female, 11 male), 24 patients had generalized tonic-clonic epilepsy, 2 patients had focal seizures, 1 patient had myoclonic epilepsy, 1 patient had juvenile myoclonic epilepsy and 1 patient had tonic seizure type. In the polytherapy group (5 female, 6 male), 5 patients had receiving generalized tonic-clonic epilepsy, 2 patients had focal seizures, 1 patient had myoclonic epilepsy, 1 patient had juvenile myoclonic epilepsy and 1 patient had tonic seizure type.The difference between the groups was found to be insignificant when the TP, VLF, LF, HF and the LF / HF values measured before the start of levetiracetam treatment and at the third month of treatment in the monotherapy and the polytherapy groups (p> 0,05).Conclusion: Epileptic patients have a higher risk of death than the general population. The SUDEP risk is higher in young epileptic individuals. Epileptic seizures and antiepileptic drugs may affect autonomic cardiovascular regulation negatively, but the issue of whether or not they are associated with the interictal dischanges or antiepileptic treatment is still controversial. Phenytoin and carbamazepine are known to have adverse effects on autonomic cardiovascular functions. There are few studies in the literature related to the effects of levetiracetam, which is frequently used drug currently; on the functions of autonomic nervous system.Results: Our findings show that levetiracetam therapy has no effect on heart rate variability.Key Words: Epilepsy, Levetiracetam, Autonomic nervous system, Heart rate variability