Ankilozan spondilitli hastalarda postüral denge, düşme riski ve yaşam kalitesinin sağlıklı popülasyonla karşılaştırılması

Abstract

Ankilozan Spondilit (AS), primer olarak sakroiliak eklem ve aksiyel iskeleti olmak üzere, entezis bölgeleri, periferik eklemler ve ekstraartiküler tutulum ile seyredebilen kronik inflamatuar hastalıktır. AS hastalarında dengenin etkilendiği ve düşme riskinin arttığı gösterilmekle birlikte bu konuda yeterli çalışma yoktur. Biz bu çalışmada AS hastalarında dengenin değerlendirilmesi, düşme riski ve yaşam kalitesinin incelenmesi ve denge parametreleri ile hastalık aktivitesi, yaşam kalitesi, Maastricht Ankilozan Spondilit Entezit Skoru (MASES), spinal mobilite ölçümleri ve sigara kullanımının ilişkisini incelemeyi amaçladık. Çalışmaya 50 AS'li ve 50 sağlıklı (kontrol grubu) dâhil edildi. Her iki grupta da erkek sayısı 34, kadın sayısı 16'ydı. AS hasta grubu ve kontrol grubunda denge parametrelerinden Berg Denge Ölçeği (BDÖ), Fonksiyonel Uzanma Testi (FUT), Timed Up and Go Test (TUGT), Tinetti'nin Düşme Etkinlik Ölçeği (DEÖ) değerlendirildi. AS'li hastaların hastalık aktivitesinin değerlendirilmesinde Bath AS Hastalık Aktivite İndeksi (BASDAI) ve AS Hastalık Aktivite Skoru (ASDAS)-CRP/ESH indeksleri, Bath AS Fonksiyonel indeksi (BASFI), Bath AS Metroloji İndeksi (BASMI) kullanıldı. Fizik muayene bulgularına göre AS hasta grubunda el-parmak zemin mesafesi, tragus-duvar mesafesi, modifiye schober testi, MASES skorları kaydedildi. Yaşam kalitesini değerlendirmek için her iki gruba da Kısa Form-36 (SF-36) kullanıldı. AS hasta grubunda ek olarak AS Yaşam Kalitesi Ölçeği (ASQoL) kullanıldı.Hasta grubun yaş ortalaması 41.5±9.41, kontrol grubunun yaş ortalaması ise 41.38±9.23'dü (p=0.929). Her iki grubun yaş, boy, kilo ve vücut kitle indeksi arasında istatistiksel anlamlı farklılık tespit edilmedi. AS hasta grubu ile sağlıklı kontrol grubu BDÖ (p<0.001), FUT (p<0.001), TUGT (p<0.001), DEÖ (p<0.001) yönünden karşılaştırıldığında gruplar arasındaki ilişki istatiksel olarak anlamlıydı. AS hastalarının 31'inde kifoz var olup 19 hastada kifoz yoktu. Kifoz olan grup ile olmayan grup arasında BDÖ (p<0.001), FUT (p=0.006), TUGT (p<0.001), DEÖ (p<0.001) açısından istatistiksel anlamlı farklılık vardı. Kifozu olan grupta yaş (p=0.003) ve hastalık tanı süresi (p=0.003) istatistiksel olarak yüksekti. AS hasta grubunda BASDAI hastalık aktivitesine göre 38 hastada aktif hastalık, 12 hasta inaktif hastalık bulundu. BDÖ ve FUT ile BASDAI, BASMI, BASFI, ASDAS-CRP ve ASDAS-ESH ve AS hastalık tanı süresi arasında negatif yönde güçlü ilişki vardı (p<0.05). TUGT ve DEÖ ile BASDAI, BASMI, BASFI, ASDAS-CRP ve ASDAS-ESH ve AS hastalık tanı süresi arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki vardı (p<0.05). MASES ile tüm denge parametreleri arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlı değildi (p>0.05). El-parmak zemin mesafesi ve tragus-duvar mesafesi ile BDÖ ve FUT arasında negatif yönde, TUGT ve DEÖ ile ise pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulduk (p<0.05). Modifiye schober testi ile BDÖ, FUT ve DEÖ arasında pozitif yönde, TUGT ile ise negatif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulduk (p<0.05).AS hasta grubu ile kontrol grubu arasında yaşam kalitesini değerlendirmek için bakılan SF-36'nın tüm alt parametrelerini AS grubunda istatistiksel olarak anlamlı düşük bulduk (p<0.001). AS hasta grubunda ASQoL ve SF-36'nın tüm alt parametreleri arasında negatif yönde güçlü ilişki vardı (p<0.001). Sigara kullanma durumuna göre denge parametrelerinin ilişkisine bakıldığında sadece BDÖ'de istatistiksel anlamlı ilişki bulduk (p<0.05). En düşük BDÖ değerini sigarayı bırakmış grupta, en yüksek ise sigara kullanmayan grupta bulduk.Sonuç olarak, bu çalışmada AS tanılı hastalarda BDÖ, FUT değerlerini düşük, TUGT ve DEÖ ise yüksek bulduk. Bizim sonuçlarımıza göre AS hastalarında denge parametrelerinin olumsuz yönde etkilendiğini söyleyebiliriz. AS hastalarında hastalık aktivitesi indeksleri ile BDÖ ve FUT arasında negatif yönde güçlü ilişki vardı. AS hastalarında hastalık aktivite indeksleri ile TUGT ve DEÖ arasında da istatistiksel anlamlı ilişki vardı. Bu sonuçlara göre hastalık aktivitesi ile denge parametreleri arasında korelasyon olduğunu söyleyebiliriz. MASES ile denge parametreleri arasında ise istatistiksel anlamlı ilişki yoktu (p>0.05). AS hasta grubu ile kontrol grubu arasında SF-36'nın tüm alt parametreleri AS grubunda anlamlı düşüktü. AS hasta grubunda ASQoL ve SF-36'nın tüm alt parametreleri arasında negatif yönde güçlü ilişki vardı (p<0.001). Bu sonuçlara göre AS'de yaşam kalitesinin kontrol grubuna göre etkilendiğini söyleyebiliriz. Aynı zamanda tüm denge parametreleri ile SF-36 ve ASQoL'un korelasyon analizinde istatistiksel olarak anlamlı güçlü ilişki vardı. Bu sonuçlara göre AS'de yaşam kalitesinin kontrol grubuna göre etkilendiğini ve yaşam kalitesi ile denge parametreleri arasında ilişki olduğunu söyleyebiliriz. Biz bu çalışmada AS hastalarında denge parametrelerinin olumsuz yönde etkilendiğini, hastalık aktivitesi ile denge parametreleri arasında ilişki olduğunu gösterdik. Aynı zamanda AS hastalarında yaşam kalitesinin olumsuz yönde etkilendiğini, yaşam kalitesi ile denge parametreleri arasında güçlü ilişki olduğunu gösterdik. MASES ile denge parametreleri arasında ise istatistiksel anlamlı ilişki olmadığını tespit ettik. Ayrıca sigara kullanmayan bireylerde denge parametrelerinin sigara kullananlara göre daha iyi olabileceğini gösterdik.Anahtar Kelimeler: Ankilozan Spondilit, postüral denge, düşme riski, yaşam kalitesi

Ankylosing Spondylitis (AS) is a chronic inflammatory disease that can progress with enthesis regions, peripheral joints and extraarticular involvement, primarily sacroiliac joint and axial skeleton. Although it has been shown that balance is affected in patients with AS and the risk of falling increases, there is not enough study on this subject. In this study, we aimed to investigate the relationship between AS evaluation of balance, risk of falling and quality of life in patients with AS, and balance parameters with disease activity, quality of life, Maastricht Ankylosing Spondylitis Enthesitis Score (MASES), spinal mobility measurements and smoking.Fifty AS patients and 50 healthy subjects (control group) were included in the study. In both groups, the number of men was 34 and the number of women was 16. Berg Balance Scale, Functional Reach Test, Timed Up and Go Test, Tinetti's Fall Efficacy Scale were evaluated among AS balance group and control group. Bath AS Disease Activity Index (BASDAI) and AS Disease Activity Score (ASDAS)-CRP / ESH indices, Bath AS Functional Index (BASFI), Bath AS Metrology Index (BASMI) were used to evaluate disease activity in patients with AS. According to physical examination findings, hand-finger floor distance, tragus-wall distance, modified schober test, MASES scores were recorded in AS patients. Short form-36 (SF-36) was used in both groups to assess the quality of life. AS Quality of Life Scale (ASQoL) was used in addition to AS patient group.The mean age of the patient group was 41.5 ± 9.41 and the mean age of the control group was 41.38 ± 9.23 (p=0.929). No statistically significant difference was found between age, height, weight and body mass index in both groups. When AS patient group and healthy control group were compared in terms of Berg Balance Scale (p <0.001), Functional Reach Test (p <0.001), Timed Up and Go Test (p <0.001) and Tinetti's Fall Efficacy Scale (p <0.001), the relationship between the groups was statistically significant. 31 of the AS patients had kyphosis and 19 had no kyphosis. There was a statistically significant difference in Berg Balance Scale (p<0.001), Functional Reach Test (p=0.006), Timed Up and Go Test (p<0.001) and Tinetti's Fall Efficacy Scale (p<0.001) between the group with and without kyphosis. Age (p = 0.003) and duration of disease diagnosis (p=0.003) were statistically higher in the group with kyphosis. 38 patients with active disease and 12 patients with inactive disease according to BASDAI disease activity. There was a strong negative correlation between Berg Balance Scale, Functional Reach Test and BASDAI, BASMI, BASFI, ASDAS-CRP, ASDAS-ESR and AS disease diagnosis time (p<0.05). There was a statistically significant relationship between Timed Up and Go Test, Tinetti's Fall Efficacy Scale and BASDAI, BASMI, BASFI, ASDAS-CRP, ASDAS-ESR and AS disease diagnosis time (p<0.05). The relationship between MASES and all balance parameters was not statistically significant (p> 0.05).We found a statistically significant relationship between hand-to-finger ground distance, tragus-wall distance, Berg Balance Scale and Functional Reach Test, and Timed Up and Go Test and Tinetti's Fall Efficacy Scale positively (p<0.05). We found a statistically significant relationship between Berg Balance Scale, Functional Reach Test and Tinetti's Fall Efficacy Scale with modified schober test and negative correlation with Timed Up and Go Test (p<0.05). We found that all sub-parameters of SF-36, which were evaluated to evaluate the quality of life between AS patient group and control group, were significantly lower in AS group (p<0.001). There was a strong negative correlation between all sub-parameters of ASQoL and SF-36 in AS patients (p<0.001). When we look at the relationship between balance parameters according to smoking status, we found a statistically significant relationship only in Berg Balance Scale (p <0.05). The lowest Berg Balance Scale value was found in the quit group and the highest was in the non-smoker group.In conclusion, we found that Berg Balance Scale, Functional Reach Test values were low and Timed Up and Go Test and Tinetti's Fall Efficacy Scale were high in patients with AS. According to our results, we can say that balance parameters are negatively affected in AS patients. There was a strong negative correlation between disease activity index and Berg Balance Scale and Functional Reach Test in AS patients. There was a statistically significant relationship between disease activity index and Timed Up and Go Test and Tinetti's Fall Efficacy Scale in AS patients. According to these results, we can say that there is a correlation between disease activity and balance parameters. There was no statistically significant relationship between MASES and balance parameters (p> 0.05). All sub-parameters of SF-36 between AS patient group and control group were significantly lower in AS group. There was a strong negative correlation between all sub-parameters of ASQoL and SF-36 in AS patients (p <0.001). According to these results, we can say that quality of life in AS is affected by the control group. At the same time, there was a statistically significant strong correlation between all balance parameters and SF-36 and ASQoL correlation analysis. According to these results, we can say that quality of life in AS is affected by the control group and there is a relationship between quality of life and balance parameters. In this study, we demonstrated that balance parameters were negatively affected in AS patients and that there was a relationship between disease activity and balance parameters. We also demonstrated that quality of life was negatively affected in AS patients and that there was a strong relationship between quality of life and balance parameters. We found that there was no statistically significant relationship between MASES and balance parameters. In addition, we demonstrated that balance parameters may be better in non-smokers than in non-smokers.Keywords: Ankylosing Spondylitis, postural balance, fall risk, quality of life