70 yaş ve üzerindeki kronik böbrek hastalarında fibroblast growth faktör-23 ve β-2 mikroglobülin düzeyinin ölçülmesi ve yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi

Abstract

Türkiye'deki 70 yaş ve üstü diyaliz ve kronik böbrek yetmezliği hastalarında yaşam kalitesi açısından veri yetersizliği mevcuttur. Ek olarak, üremik toksin birikimi ile yaşam kalitesi arasında bir ilişki olup olmadığı konusunda daha önce çalışma yapılmamıştır. Birincil amacımız, 70 yaş üstü diyaliz ve kronik böbrek hastalarında yaşam kalitesini değerlendirmek ve yaşam kalitesinin β-2 mikroglobülin ve Fibroblast Growth Factor (FGF-23) ile ilişkisini araştırmaktır. İkincil amacımız, CRP, FGF-23 ve β-2 mikroglobülinin yaşam kalitesini tahmin etme konusunda aralarında fark olup olmadığını tespit etmektir. Çalışmamıza kontrol grubu olarak kronik böbrek yetmezliği olmayan 30 birey alındı (Grup 1). En az üç ay süreli glomerüler filtrasyon hızı 30 ile 60 ml/dk/1,73 m2 arasında olan 50 birey prediyaliz grubu olarak belirlendi (Grup 2). En az üç ay süreli rutin hemodiyaliz tedavisi alan 50 birey diyaliz grubu olarak belirlendi (Grup 3). Her üç gruptaki bireylere SF-36 yaşam kalitesi ölçeği uygulandı. Bireylerin demografik olarak yaş, cinsiyet, medeni hal, komorbid hastalıklar verileri alındı. Boy ve kilo ölçümü yapılarak her bireyin vücut kitle indeksi (BMI) hesaplandı. Dosya taraması şeklinde bireylerin son 45 güne ait total protein, albümin, kalsiyum, fosfor, parathormon, hemoglobin, ve son 1 yıla ait düşük molekül ağırlıklı lipoprotein (low density lipoprotein/LDL), trigliserid, yüksek molekül ağırlıklı lipoprotein (high density lipoprotein/HDL) verileri alındı. Diyaliz tedavisi alan bireylerde günlük rezidüel idrar miktarına bakıldı. Deneklerin serumlarında FGF-23 ve β-2 mikroglobülin çalışıldı. Her üç grup arasında yaşam kalitelerini karşılaştırdığımıza SF-36 ölçeğinin; fiziksel fonksiyon, sosyal fonksiyon, ağrı ve genel sağlık fonksiyonlarında Grup 3'te puanlar belirgin şekilde düşüktü, Grup 1'de ise yüksekti. Vitalite, ruhsal sağlık ve fiziksel rol fonksiyonlarında her üç grup arasında fark önemsizdi (p>0,05). Emosyonel rol skalasında ise en yüksek puanlar Grup 3'te iken en düşük puanlar Grup 2'de idi. Her üç grupta yaş, cinsiyet, medeni hal, diyabetes mellitus, hipertansiyon ve kardiyovasküler hastalıklar varlığı açısından bakıldığında aralarındaki fark önemsiz bulundu (p>0,05). Her üç grup BMI yönünden karşılaştırıldığında ise Grup 3'te (25,28±5,26) ortalama değerler diğer iki gruba göre belirgin olarak düşüktü (p<0,05). Laboratuvar bulgularını karşılaştırdığımızda serum FGF-23, β-2 mikroglobülin, CRP, fosfat konsantrasyonları en yüksek grup 3'te iken en düşük Grup 2'de idi (p<0,05). Serum LDL, HDL, kalsiyum, hemoglobin ve albümin konsantrasyonları en yüksek Grup 1 de iken en düşük Grup 3'te ölçülmüştü(p<0,05). Total protein ve trigliserid düzeyleri arasında her üç grupta anlamlı farklılık gözlenmedi (p>0,05). FGF-23, β-2 mikroglobülin, CRP konsantrasyonları ile yaşam kalitesini karşılaştırıldığında; Grup 2'de FGF-23 ile ruhsal sağlık arasında negatif yönlü (r=-0,347, p<0,05)) bir ilişki, β-2 mikroglobülin ile sosyal fonksiyon arasında negatif yönlü (r=-0,283, p<0,05) bir ilişki ve CRP ile genel sağlık arasında negatif yönlü (r=-0,315, p<0,05) bir ilişki bulundu. Bu ilişki katsayıları istatistiksel olarak önemli olmasına rağmen bir ilişki ölçütü olarak zayıftı. FGF-23, β-2 mikroglobülin ve CRP ile diğer yaşam fonksiyonları arasında bulunan ilişki katsayılarının hepsi önemsizdi (p>0,05). Diğer gruplarda FGF-23, β-2 mikroglobülin, CRP ile yaşam kalitesi fonksiyonları arasında anlamlı ilişki bulunamamıştır. İleri yaşta kronik böbrek hastalığı olanlarda ve hemodiyaliz tedavisi alanlarda yaşam kalitesi anlamlı derecede düşük bulunmuştur. FGF-23, CRP ve β-2 mikroglobülin düzeyleri ile yaşam kalitesini karşılaştırdığımızda ise Grup 2 hastalarında FGF-23 arttıkça ruhsal sağlık skalasında azalma, β-2 mikroglobülin arttıkça sosyal fonksiyon skalasında azalma, CRP artıkça genel sağlık skalasında azalma tespit edilmiştir. Ancak sonuçlarımızın doğrulanması için daha fazla katılımcının olduğu çalışmaların gerektiğini düşünüyoruz.

There is lack of data regarding the quality of life in chronic renal failure or dialysis patients aged 70 and over in Turkey . In addition, the relationship between uremic toxin accumulation and quality of life has not been previously investigated. Our primary goal is to evaluate the quality of life in chronic kidney disease patients over 70 years of age and to investigate the relationship between quality of life and β-2 microglobulin together with, Fibroblast Growth Factor (FGF-23) levels. Oursecondary goal is to determine if there is a difference between CRP, FGF-23 and β-2 microglobulin in predicting the quality of life Thirty individuals without chronic renal failure were included as a control group (Group 1). 50 individuals who had a glomerular filtration rate of between 30 and 60 ml / min / 1.73 m2 within at least three months were determined as predialysis group (Group 2). 50 individuals who received routine hemodialysis treatment for at least three months were determined as dialysis group (Group 3). SF-36 quality of life scale was applied to individuals in all three groups. Demographic data of individuals such as age, gender, marital status, comorbid diseases were obtained. Body mass index (BMI) of each individual was calculated by measuring height and weight. Their medical files were screened by means of total protein, albumin, calcium, phosphorus, parathormone, hemoglobin of last 45 day; their medical files were screened by means of low molecular weight lipoprotein (LDL), triglyceride, high molecular weight lipoprotein (high density lipoprotein/HDL) fort he last one year. Daily residual urine volume was measured in individuals receiving dialysis treatment. FGF-23 and β-2 microglobulin were studied in the sera of the subjects. When we compared the quality of life between the three groups, the scores of the SF-36 scale were significantly lower in Group 3 when compared with Group 1 by means of physical function, social function, pain and general health functions (p<0,05). The difference between the three groups was not significant in vitality, mental health and physical role functions (p> 0.05). In the emotional role scale, the highest scores were in the Group 3, while the lowest scores were in the Group 2. In terms of age, gender, marital status, diabetes mellitus, hypertension and presence of cardiovascular diseases in all three groups, the difference between them was found to be insignificant (p> 0.05). When all three groups were compared in terms of BMI, the mean values in the Group 3 (25.28 ± 5.26) were significantly lower than the other two groups (p <0.05). When we compared the laboratory findings, serum FGF-23, β-2 microglobulin, CRP, phosphate concentrations were highest in the Group 3 and the lowest in the Group 1. Serum LDL, HDL, calcium, hemoglobin and albumin concentrations were measured highest in the Group 1 while lowest in the Group 3 (p<0,05). No significant difference was observed by means of total protein and triglyceride levels when all three groups (p> 0.05) were compared. When the relation between FGF-23, β-2 microglobulin, as well as, CRP concentrations and quality of life were investigated in the Group 2; a negative relationship (r = -0,347, p <0.05)) between FGF-23 and mental health, a negative relationship (r = -0,283, p <0.05) between β-2 microglobulin and social function, a negative relationship (r = -0.315, p <0.05) was found between CRP and general health. Although these relationship coefficients were statistically significant, they were weak as a relationship criterion. The correlation coefficients between FGF-23, β-2 microglobulin, CRP and other life functions were all insignificant (p> 0.05). In other groups, there was no significant relationship between FGF-23, β-2 microglobulin, CRP and quality of life functions. Quality of life was found to be significantly lower in patients with advanced kidney disease and in patients undergoing hemodialysis treatment. When we compare serum FGF-23, CRP, β-2 microglobulin levels with quality of life, as FGF-23 increased, a decrease in mental health scale, as β-2 microglobulin increased, a decrease in social function scale, and as CRP increased , a decrease in health scale were observed in Group 2. 2. But we think that further studies with larger number of patients are needed to confirm our results