From protectorate to partnership: Britain`s foreign policy towards the persian gulf (1971-1991)

Abstract

Bu tez çalışmasında İngiltere'nin 1971-1991 periyodunda, 1971'de çekilmiş olduğu Basra Körfezi'ne yönelik dış politikası ve Körfez ülkeleri ile olan ilişkilerine yansımaları ele alınmıştır. İngiltere'nin Basra Körfezinden çekilmesi ile İngiliz hegemonyası hem bölgesel hem küresel düzeyde sona ermiş ve Körfez'de yeni devletlerin kurulması ile yeni bir siyasi dönem başlamıştır. Bu çalışmada İngiltere'nin sömürge sonrası dönemde benimsediği yeni rol çerçevesinde yeniden yapılandırdığı dış politikasında ve Körfez ülkeleri ile ilişkilerinde sömürge ilişkilerinin ne derece etkili olduğunun ortaya konulması amaçlanmıştır. İngiltere'nin, Kuveyt, Bahreyn, Katar ve BAE olmak üzere, İngiliz himayesi altında yönetilmiş olan dört küçük Körfez ülkesi ile ilişkilerinin siyasi, askeri, ekonomik ve kültürel alanlardaki göstergelerine dayalı olarak Körfez'e yönelik İngiliz dış politikası analiz edilmiştir. Bu tezin ana argümanı İngiltere'nin bölgeden çekilişinin nihai bir çekilme olmadığı, bilakis İngiltere'nin bu dönemde, direk askeri ve siyasi kontrolü olmaksızın bölge ile kolonyal bağlarını ve çıkarlarını daha derin ve yaygın bir düzlemde sürdürmüş olduğudur. Bu doğrultuda, bu çalışma Körfez'e yönelik İngiliz dış politikasının temel hedef ve parametrelerinin, benimsediği yaklaşım ve stratejilerinin yoğunlukla birincil kaynaklara dayalı olarak ortaya konduğu alternative bir dış politika analizi ile literatüre katkıda bulunmaktadır.

British Foreign Policy towards the Persian Gulf in 1971-1991 was analyzed in this study. By the British withdrawal from the Persian Gulf in 1971, British regional and global hegemony came to the end and the new political order started in the region with the new joined political actors. This thesis aimed to define how British colonial relations were effective in reshaping the British post-colonial foreign policy towards the Gulf and its reflections to the Britain-Gulf States relations within the frame of the new role and position that Britain had adopted in the new era. British foreign policy in the Persian Gulf was analyzed based on the indicators of the Britain's relations with four small Gulf States; Kuwait, Bahrain, Qatar and the UAE, the former British protectorates, in political, military, economic and cultural fields. The main argument of the thesis is that British military withdrawal was not an ultimate withdrawal from the region. On the contrary, Britain maintained its colonial ties and interests in this period with deeper and expanding involvement without direct political and military control on the Gulf States. In that regard, this work contributes to the literature with an alternative British foreign policy analyses defining its parameters, goals, approaches and strategies based on extensive data of primary sources.