Uydu görüntüleri kullanılarak atık bertaraf alanlarının incelenmesi

Abstract

Küresel problemlerden biri olan evsel ve endüstriyel atıklar çevre problemlerinin en başında yer almaktadır. Bu kapsamda teknolojinin gelişmesi, nüfusun artması ve sanayileşmeyle birlikte dünyadaki atık miktarı artmaktadır. Atık miktarının artması insan sağlığına zarar vermekte ve çevre kalitesini olumsuz etkilemektedir. Artan tüketim talebiyle ortaya çıkan bu atıkların düzenli bir şekilde depolanması ve izlenmesi gerekmektedir.Atık bertaraf alanlarında, organik bozulmaların meydana gelmesi ve yıllar geçtikçe depolanan atık miktarlarının artmasıyla mevcut olan yüzey sıcaklığı artarak hava sıcaklığı değerlerini etkilemektedir. Bunun sonucunda atık bertaraf sahalarının etrafında bulunan alanların sıcaklık değerlerinde ve canlı yaşamında olumsuz etkiler meydana getirmesi beklenmektedir. Bu olumsuz etkiler kentsel ısı adası etkisi oluşturabilmektedir.Atık bertaraf sahalarının izlenmesinde ve analizinde kullanılan klasik yöntemler hem zaman kaybı hem de maliyete sebep olmaktadır. Fakat günümüzün gelişen teknolojilerinden olan coğrafi bilgi sistemleri ve uzaktan algılama teknikleri kullanımı ile atık bertaraf sahalarının izlenmesi büyük bir kolaylık sağlamaktadır. Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) için veri kaynağı olan uzaktan algılama teknolojilerinin kullanılması, atık bertaraf alanlarının yönetiminde uydu görüntülerinin işlenmesi ve istenilen parametrelerin analiz edilebilmesi için önem taşımaktadır.Bu tez kapsamında, çalışma alanı olarak belirlenen İzaydaş Solaklar Evsel Atık Depolama sahasına ait Landsat uydu görüntüleri temin edilip, LST (Yer Yüzey Sıcaklığı - Land Surface Temperature) ve NDVI (Normalize Edilmiş Bitki Endeksi - Normalized Difference Vegetation Index) analizleri yapılmıştır. Yapılan bu analizler meteorolojik veriler ile ilişkilendirilmiştir.Sonuç olarak, İzaydaş katı atık depolama sahasında 2014 ve 2019 yılları arasında LST değerlerinin hava sıcaklığı değerlerinden daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Bu farkın ise 1.36 °C ile 11.5 °C arasında değişkenlik gösterdiği belirlenmiştir. Ayrıca kapatılan lotlar ve depolama işlemlerinin devam ettiği lotlar arasındaki ortalama sıcaklık farkının 1 °C olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Sözcükler: Atık Depolama Sahası, Landsat, LST, NDVI, Uzaktan Algılama

Domestic and industrial wastes are among the most important global environmental problems. With the development of technology, population growth and industrialization, the amount of waste is also increasing in the world. Increasing the waste amount damages human health and adverse effects on the quality of the environment. Therefore, these wastes must be stored and monitored regularly.The surface temperature values are higher than the air temperature values in the waste disposal sites due to organic degradation and increasing amounts of stored waste over the years. For this reason, there will be negative effects on the temperature values and live life of the areas around waste disposal sites. These negative effects can also create the effect of urban heat island.The conventional methods used in the monitoring and analysis of waste disposal sites are both time-consuming and costly. However, using the geographical information systems and remote sensing techniques, which are one of the developing technologies of today, it is easy to monitor waste disposal sites. The use of remote sensing technology, the largest source of data for Geographical Information Systems, the processing of satellite images and the analysis of desired parameters are very important in the management of waste disposal sites.The aim of this thesis is Landsat satellite images of Izaydaş Solaklar Domestic Waste Disposal Site, which is determined as the study area, were provided and LST (Land Surface Temperature) and NDVI (Normalized Difference Vegetation Index) analyzes were done. These analyzes were correlated with meteorological data.In this study, the LST value for the Izaydas is higher than the air temperature value across the year from 2014 to 2019. The difference in temperature value varies from 11°C and 1.36°C. Also, the land surface temperature value of the active area in the landfill is approximately 1 °C higher than closed area.Keywords: Landsat Satellite Image, LST, NDVI, Remote Sensing, Waste Disposal Area