İnsan felsefesinin bütünlük kavrayışıyla spor olgularına bakış

Abstract

79 ÖZET Bu yüksek lisans tezinde spor yapan insana ve spor olgularına çağdaş felsefi antropolojinin merkezi bir argümanı olan `somut bütünlük` kavrayışıyla bakılmış ve değerlendirmeler bu temelde yapılmıştır. İnsanın biopsişik bütünlüğü genel sorunu altında sporun bazı özgül sorunları incelenmiştir. Dualist teoriler (zihin - beden dualizmleri) ontolojik, antropolojik ve eğitsel nedenlerle terkedilmiştir. Doğal çevreye aktif uyum sorunu, sporun kültürleşmesi ve spor sayesinde kültürleşme özgül sorununa bağlanmıştır. Genelde oyun, özelde spor hem sözel hem de sözel olmayan özgül iletişimlerin bireşimi olarak görülmüş ve antropolojik önemleri vurgulanmıştır. Spor sözcüğünün kökeni, çağlar boyu değişen anlamlan ve bilimsel tanımlama sorunu kısaca ele alınmıştır. Bedensel hareket olguları bütünlük savının lehine kanıtlar olarak gözlemlenmiştir. Sporda eyleyen ve izleyen insanın varoluşsal konumlan, sporun özündeki bütünleştirici, diyalektik etkileşim olarak anlaşılmıştır. Robert Scott Kretchmar'ın `Sporun Pratik Felsefesi` yapıtındaki savı olan Yeni Holizm yakından incelenerek en önemli sorun, beden ve zihin terimlerinin geleneksel anlam içeriklerinden kaynaklanan önyargılardan sıyrılmak için bu terimlerin yerini daha somut terimlerin (örn. Hem sakin hem motor - aktif davranışta anlayış düzeyleri, olgunlaşan yetenek, bio - kimyasal - psişik - kültürel yatkınlık tavırları vb.) alıp alamayacağı sorunu,dikkate sunulmuştur. Kretchmar'ın. kişiliğin dikey imgesine karşı geliştirdiği yatay imge. yeni bir eğitsel pıoglamlama için hareket noktası yahut temel olabilir. Sonuçta, felsefi antropolojinin daha geniş sorun alanı, kişilik üzerine yeni holistik görüşün somut çözümlemelerine bağlanmış ve zenginleştirilmiştir. Bu çalışmaya egemen olan genel felsefi kategori, ikilikte birlik değil, çoklukta bütünlük olarak saptanabilir.

80 ABSTRACT A VIEW AT THE PHENOMENA OF SPORT WITH THE CONCEPTION OF HUMAN BEING AS A WHOLE AS EXPOUNDED BY PHILOSOPHICAL ANTHROPOLOGY In this thesis for master's degree the sporting human being and the phenomena of sport are seen and evaluated with the conception of `the concrete wholeness` which is a argument in contemporary philosophical anthropology. Under the general question concerning the bio - psychical unity of man / woman, some specific problems of sporting are examined. Dualistic theories (mind - body dualisms) are abondened on ontological, anthropological and educational grounds. The problem of active adaptation to natural environment is specified as enculturation of and through sports. Play in general and sport in particular are viewed as a combination of verbal and non - verbal modes of communication and their anthropological significance is emphasized. The root of the word 'sport', its changing meanings through epochs and the problem of its scientific definition are briefly discussed. The phenomena observed in bodily movement are conceived as manifestations in favor of the argument for wholeness. The existential positions of the sporting and the spectating being are considered as a dialectical eomplimentarity pertaining to the essence of sport. The New Holism as expounded by Robert Scott Kretchmar in his `The Practical Philosophy of Sport` is closely examined and the all - important question whether the terms body and mind and the prejudices that arise from their traditional contents, of meaning can be altogether avoided and the terms replaced by more concrete concepts, e.g., intelligence levels of sedentary and motor - active behavior,*/ maturing capacity, bio - chemical - psychical - cultural dispositional attitudes etc.. is brought to attention. Our argument is that this can be achieved by practical education. Kretehmar's horizontal image can be a philosophical starting point or a base for a new educational programming. In conclusion, the wider aspect of philosophical anthropology is combined to and enriched by the concrete analyses of the new holistic view of persons. The general philosophical category dominating this study can be labelled as wholeness of plurality, and not as unitv in dualitv.