Eine studie über epische erzahlhaltung zweier interkulturell orientierter werke der Turkischen und der Deutschen literatur -Orhan Pamuks Beyaz Kale und sten Nadolnys Selim Oder die gabe der Rede

Abstract

160 ZUSAMMENFASSUNG (Türkisch) Bu çalışma, karşılaştırma yoluyla komparatistik alanında oluşan bir yöntemsel daralmayı tartışmaktadır. Bu daralma kendini bir yetersizlik olarak ortaya koymaktadır. Söz konusu yetersizlik, izlenilen karşılaştırma yolunun yazınsal bir yapıtın alımlamasında tek bir yöntem; yani alımlama yöntemi olarak ele alınmasından kaynaklanmaktadır. Yazın yapıtlarının bilimsel alımlanımı birçok alımlama yönteminden faydalanmaktadır. Yazın bilimi, bu yöntemsel yaklaşımı yazınsal metnin kendi iç örgüsünden belirleyerek gerektiğinde ard arda, yan yana ya da içice olarak kullanmaktadır. Bu çalışma yazınsal bir çalışma alanı olarak komparatistik yaklaşımın olanaklarını ve sınırlarını örneklendirmen olarak göstermeyi amaçlamaktadır. Çalışmanın bilimsel nesnesini başlıkta anılan iki yazın metninin karşılaştırmalı edebiyat bilimi çerçevesinde irdelenmesi oluşturmaktadır. iki yapıtın karşılaştırılabilirliği iki metin arasındaki bir ilişki (Relation) ile olanaklıdır. Söz konusu ilişki, bu çalışma161 içinde karşılaştırma ölçütleri olarak adlandırılmıştır. Bu ölçütler iki yazın yapıtının içsel örgülerinden belirlenen bazı metin içi ve metin dışı öğeler olarak saptanmıştır. Metin dışı ölçütler, karşılaştırmayı olanaklı kılan ve çalışmanın başlarında ve süresince kesinleşen önemli güdüleyici yapılardır. Karşılaştırmayı olanaklı kılan bu ölçütler metin içi bir incelemeyi gerektirir. Böylelikle bunlar metin içi ölçütleri ortaya çıkarmışlardır. Metin içi ölçütler çalışma izleği içinde, birbiri içinden çıkmış ve bir diğerini gerektirmiştir. Çalışmanın başlarında iki yazın yapıtının epik türlerine ilişkin ortaya atılan varsayımlar uygulama bölümünün sunduğu veriler ile desteklenmiş ve olgunlaştarı İmiş tır. Sonuç olarak iki yazın metninin ayrı epik türler olduğu ve ayrı incelenmesi gerektiği ortaya çıkmıştır. Böylece edebiyatbil imsel bir nesne olarak her iki yapıtın öncelikle sistematik edebiyat bilimi çerçevesinde açımlanabilmesinin koşulları yaratılmıştır. Çalışmadaki162 bir başka sonuç, bu tür bir yazınsal irdelemede salt karşılaştırma yönteminin yeterli olamayacağını ve yöntem çoğulculuğuna yönelinmesinin gerekliliğinin görülmesi olmuştur.

163 SUMMARY The present study discusses a major methodological inefficiency in the field comparative literature studies by conducting a sample comparative analysis on two prose texts. It is indicated in this study that this major inefficiency arises from the nature of the method of comparison which has been taken as the only way of analyzing reception of a literary work. The study of the reception of literary works exploits a number of methods of reception proposed in other similar disciplines. Depending on the textual structure of a particular work of literature, studies on reception makes use of these methods in the analysis at different points and in different manners; at some point the analysis may apply these methods successively or interactively. This study will try to show the limits and possibilities of comparative method in literary analysis by presenting a thorough analysis on sample prose texts. The sample prose texts qualify as examplars to the extent that their internal textual organization and their larger contextual properties establish a reliable foundations for a comparative study. The features of both internal textual164 organization and larger textual contexts provided by the sample texts are defined as the comparative criteria for the analysis. These criteria further defined under two broad headings as internal and external which again ultimately closely related to the textual structure. External criteria were the starting point of the study in that the similarities between sample texts formed the basis of comparison. These criteria further helped to determine the analytical comparative tools that will apply in the study of internal organization of textual structure. As for the internal criteria, as the study proceeded a number of other criteria emerged, each requiring the presence of another. The study hypothesized that the sample prose texts display an epic quality with different internal organization and format. The analysis of the data and the conclusions drawn validated the hypotheses set previously. Ultimately, it became clear that though both texts share a number of common features, they should be considered as two different types of epic texts within the general notion of epic in literary analysis. Finally, the study concluded on the basis of comparative study conducted on sample prose texts that comparative165 approach, displays a major inefficiency in understanding and evaluating a work of literature. Valid analysis and evaluation of the sample texts is left to a further systematic literary study. It appears that comparative approach itself is not sufficient enough in analyzing literary work and should be supported with other methods in any application on a text.