Yakın ilşkilerde fiziksel çekiciliğin ve kişilik özelliklerinin rolü

Abstract

Bu tez iki çalışmayı içermektedir. Birinci çalışmanın amacı kız ve erkek üniversite öğrencilerinin yakın ilişkilerde kendilerine partner (eş/sevgili) olabilecek kişilerde aradıkları özellikleri saptamaktır. Birinci araştırmanın diğer bir amacı ise erkek ve kadınlar arasında ideal bir eşte istenen özellikler açısından farklılıklar olup olmadığını test etmektir. Araştırma sonucunda kadın ve erkekler tarafından ortak olarak en çok tercih edilen olumlu özellikler dürüstlük, sevgi, sadakat, samimiyet, güvenilirlik, saygı, paylaşımcılık, hoşgörü, fedakarlık, eğitimli olmak, heyecan vericilik, uzlaşmacılık, kararlılık, sağlıklı olmak, olgunluk, iyimserlik ve sempatiklik gibi özelliklerdir. Bulgular kadın ve erkeklerin bazı özelliklerde farklılaştığını göstermiştir. Kadınların erkeklere kıyasla ideal bir partnerde, zenginlik ve basan özelliklerini daha çok tercih ettikleri bulunmuştur. Erkeklerin ise kadınlara kıyasla bakire olma özelliğini daha fazla tercih ettikleri bulunmuştur. İkinci çalışmanın amacı alternatif kişinin çekiciliğinin ve kişilik özellilerinin var olan ilişkinin devamı ya da sonlandınlması üzerindeki etkisini incelemektir. Alternatif partnerin devam eden ilişkideki partnere göre fiziksel çekiciliğini ve kişilik özelliklerini değişimlemek için senaryolar kullanılmıştır. Senaryolarda kullanılan olumlu kişilik özellikleri ilk çalışmada en çok tercih edilen olumlu özellikler arasından seçilmiştir. Öğrencilere atandıkları koşula bağlı olarak 4 senaryodan biri verilmiş ve senaryoyu okuduktan sonra gözlerini kapatıp kendilerini böyle bir durumda hayal etmeleri istenmiştir. Daha sonra katılımcılar var olan ilişkiyi devam ettirme, var olan ilişkilerini sonlandınp alternatif partnerle yeni bir ilişkiye başlama, ve var olan ilişkilerini devam ettirirken alternatif kişi ile de bir ilişkiye başlama olasılıklarını 5 basamaklı likert tipi bir ölçek (1= çok düşük, 5= çok yüksek) üzerinde derecelendirmişlerdir. Daha sonra deneklerden bu 3 soruyu hemcinsleri açısından da cevaplamaları istenmiştir.Alternatif kişinin var olan partnere göre çekiciliğinin ve kişilik özelliklerinin ilişkiyi devam ettirme ya da sonlandırma karan üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu bulgulanmıştır. Anahtar kelimeler: Eş seçimi, fiziksel çekicilik, kişilik özellikleri, değiş-tokuş kuramı.

This thesis includes two studies. The purpose of the first study was to investigate the most preferred characteristics in mate selections. A second aim of the study was to identify sex differences in valuations of these characteristics. The results of the study indicated that the most valued mate characteristics for both sexes were honesty, love, loyalty, sincerity, trustworthiness, respectfulness, cooperation, tolerance, and self-sacrifice, etc. Results of the analysis also indicated that female students valued richness and successfulness, more in an ideal partner than did males. On the other hand, male students valued virginity more than did females. The purpose of the second study was to examine the effects of the physical attractiveness and personality characteristics of an alternative partner on stay in or leave from the relationship. To manipulate the physical attractiveness and personality characteristics of the alternative partner compared to the present partner, four scenarios were used. The most valued positive characteristics that derived from the first study were used in the scenarios. Participants were asked to imagine themselves in the described conditions and to rate the possibility of maintaining the present relationship, terminating the relationship and being with the alternative partner, and dating with both partners on a 5-point Likert scale. Participants then responded to the same 3 questions for others. Results of the study indicated that the effects of the physical attractiveness and personality characteristics of the alternative partner on the possibility of maintaining or terminating the relationship were significant.Key words: Mate Selection, physical attraction, personality characteristics, exchange theory.