Turizm sektöründeki bütünleşmelerin turizm gelirleri üzerine etkileri: Bir delfi çalışması ve sonuçları

Abstract

Sanayi devrimi sonrası turizm talebinin artması ve kitleselleşmesi, turizm sektöründeki işletmelerin hızla büyümelerine yol açmıştır. Bu büyüme, beraberinde yoğun bir rekabeti de getirmiştir. Turizm sektöründe faaliyet gösteren işletmeler, büyüyen turizm pazarından daha fazla pay alabilmek ve yoğun rekabet şartlarına uyum sağlayabilmek için bütünleşme hareketlerine girişmişlerdir. Gerçekleşen bütünleşmeler, diğer sektörlerde olduğu gibi, yatay, dikey veya karma bütünleşme olarak ortaya çıkmaktadır. Bu bütünleşme hareketlerinin bazı olumlu ve olumsuz ekonomik etkilerinin olması kaçınılmazdır. Turizm sektöründeki bütünleşmelerin turizm gelirleri üzerindeki olumlu ve olumsuz etkilerini belirlemek amacıyla, 2003 yılı Ağustos-Kasım aylan arasında, delfi yöntemine dayalı bir araştırma yapılmıştır. Araştırmaya 11 turizm akademisyeni, 10 otel yöneticisi, 9 seyahat acentesi yöneticisi ve 4 turizm il müdürü katılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, yatay ve dikey bütünleşmenin finansman kolaylığı sağlayacağı, etkin pazarlama fırsatı yaratacağı ve rekabet gücünü artıracağı görüşleri kuvvetle benimsenmektedir. Ayrıca yatay bütünleşmenin pazar payını ve karlılığı artıracağı, dikey bütünleşmenin ise, marka imajım güçlendireceği ve dağıtım kanalının kontrolünü kolaylaştıracağı görüşü öne çıkan olumlu etkilerdendir. Öte yandan, bütünleşmelerin tekelleşmeyi artıracağı, küçük ve grup dışı işletmelerin rekabet güçlerinin azalacağı ve talebi yönlendirmenin kolaylaşacağı görüşleri önemli olumsuz etkiler olarak görülmektedir. Bununla birlikte, fiyatların yükseleceği ve ülke dışına sızıntıların artacağı görüşleri de dikkat çekicidir.

After industrial revolution, tourism demand has increased and become mass tourism. Because of this, tourism corporations has been developed. This development has brought out very intensive competition. Those tourism companies has attempted to integrate, in order to increase their share, in the increasing tourism market and to accord intensive competition. Moreover, the integration process has appeared as other sector, horizontally, vertically and both. In addition, it has been brought out some positive and negative economic effects. In order to determine the effects of tourism integration in tourism income, a survey, which is based on delphi, has made in August and November 2003. Eleven tourism academicians, ten hotel managers, nine travel agency managers and four tourism province managers have joined the study. According to the results of that study, the most important positive effects of horizontal and vertical integration on tourism income are; financial facility, effective marketing opportunity and increase in competitive power. Besides, horizantal integration affects positively, increase in market share, increase in profitability and vertical integration affects positively, increase in brand image and the control of distribution channel. On the other hand, the most important negative effects of integrations on tourism income are; increase in monopoly market, increase in demand orientation and decrease in competitive power of small enterprises and other enterprises which do not belong to the group. Moreover, those integrations affects price increases and leakage increases, towards outside of country.