Radyo ve Televizyon Üst Kurulu

Abstract

İletişim kavramı çok değişik biçimlerde tanımlanmaktadır. Fakat, iletişimi kısaca, mesajlar aracılığıyla yapılan sosyal bir etkileşim olarak ifade edebiliriz. İletişim kavramı farklı kavramlarla betimlendiği gibi; iletişim farklı biçimlerde de sağlanmaktadır. Bu biçimlerden biri de kitle iletişim araçları ile gerçekleştirilen kitle iletişimidir. Kitle iletişimi, bir kitlesel araçla şekillenen iletişim şeklidir. Radyo, televizyon, gazete gibi araçlar da kitlesel araçları oluşturmaktadır. Bu çalışma bağlamında da radyo- televizyon yayıncılığı değerlendirilmiştir. Ülkemizde radyo- televizyon yayıncılığı, kamu yayıncılığı çerçevesinde başlamış, 1990'lı yıllardan sonra özel yayıncılığın başlaması ile yaygınlaşmıştır. Yayıncılık alanındaki süreç birçok sorunu da beraberinde getirmiştir. Sorunların çıkış noktası ise `kamu hizmeti`nin ve `kamu yaran`nın göz ardı edilmesinde saklıdır. Bu durum sadece ülkemize özgü olmayıp, dünyada yaşanan dönüşümün bir sonucu olmuştur: Gerçekleşen dönüşümün- yayıncılık alanında yarattığısorunlar-, Türkiye'de RTÜK, Fransa'da CSA, İngiltere'de ITC ve Amerika'da FCC gibi yapılarla giderilmeye çalışılmıştır. Ülkemizde yer alan RTÜK hem Türk kamu yönetimi örgütü içindeki konumundan, hem de yayıncılık alanındaki görevlerine, uygulamalarına yönelik konulardan dolayı tartışılmaktadır. Bu tartışmalar çerçevesinde RTÜK'ün Türk kamu yönetimi örgütü içindeki yerinin tammlanamadığı belirlenmiştir. Bunun yam sıra, RTÜK ile beraber yayıncılık alanında gerçekleştirilmesi beklenen düzenlemeler yapılmamıştır.Ill Medyada tekelleşmenin önlenememesi, frekans tahsislerinin yapılamaması, reklamlara yönelik düzenlemelerde kayıtsız kalınması, RTÜK'ten kaynaklı sorunlar olarak görünse de, yayıncılık alanını düzenleyen 3984 sayılı yasa ve onu değiştiren 4756 sayılı yasanın da değerlendirilmesini de gerektirmiştir. Bu yasada yer alan bazı düzenlemeler, sorunların daha da büyümesine neden olabilecek niteliktedir. Bu bağlamda, yasada yapılan tutarsız düzenlemeler ve RTÜK'e ilişkin sorgulamalar göz önünde bulundurulduğunda yayıncılık alanı kaygı verici bir durumdadır. Yayıncılık alanı `kamu yararı` bilincinden uzaklaşmış; izleyicinin ve programların `meta` gözüyle değerlendiği bir sürece girmiştir.

The communication concept is described in many different ways. Yet, we can shortly express that the communication is a social interaction which is carried out by means of messages. The communication is as different definitions of the communication concept made by different ways, one of which is mass media that is made by mass media instruments. Mass media is a kind of communication that is shaped by a mass media instrument. Instruments such as radio, television and newspaper constitute the mass instruments. In this study context the radio- television broadcasting has been evaluated. In our country, the radio- television broadcasting has started in the limitation of public broadcasting and after 1990' s when private broadcasting began it has become widespread. This broadcasting period has brought many problems along with itself. Causes of the matters result from the underestimate of `public service` and `public interest` This situation is not only peculiar to our country, it has been also the result of the change that has been experienced in the world. This issues of the broadcasting area resulting from the change have been tried to solve by the committees such as RTÜK in Turkey, CSA in France, FCC in USA and ITC in England. In our country RTÜK is discussed because of both its situation in Turkish public administration and also its duties and applications in the broadcasting area. In this argumentative context, it is determined that the place of RTÜK in Turkish public administration has not been able to be defined. Besides, the arrangements that have been expected to be fulfilled along with RTÜK in the broadcasting area have notbeen made. Even if it seems that the unpreventive monopoly of the media, unappropriation of air waves, indifference to the arrangements related to advertisement result from RTÜK, these had needed evaluating the 3984 code arranging the broadcasting area and the 4756 code that changed the other code. Some arrangements taking place in this code have qualities that lead to grow of the matters. In this context when the consistent arrangements made in the law code and the reviews about RTÜK are taken into consideration, the broadcasting area is in a worrying situation. The broadcasting area has avoided having contact with the conscious of the public interest, entered into a period in which the spectator and programs are thought as merchandise.