İlköğretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerinde atılganlık düzeylerinin sosyal kaygı ve anne-baba tutumları açısından incelenmesi

Abstract

iÖZETlköğretim 7. ve 8. Sınıf Öğrencilerinde Atılganlık Düzeylerinin Sosyal Kaygı veAnne-Baba Tutumları Açısından ncelenmesiGülhan KILIÇYüksek Lisans Tezi, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik BölümüDanışman: Mehmet GÜNDOĞDUTemmuz, 2005, 115 SayfaBu çalışmada ilköğretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerinde sınıf seviyesi, cinsiyet,anne yaşı, anne eğitim düzeyi, anne mesleği, baba yaşı, baba eğitim düzeyi, baba mesleği,kardeş sayısı, doğum sırası, anne-babanın evlilik durumu, sosyal kaygı düzeyleri (olumsuzdeğerlendirilmekten korkma ile sosyal kaçınma ve huzursuzluk boyutları) ve algılanananne-baba tutumlarının, atılganlık düzeylerini yordayıp yordamadığı incelenmiştir.Örneklem Mersin ilinde bulunan resmi iki ilköğretim okulundan (Çankaya.Ö.O. ve Suphi Öner .Ö.O.) seçilen 424 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmadaöğrencilerin sosyal kaygı düzeylerini belirlemek için Olumsuz DeğerlendirilmektenKorkma (ODK) ile Sosyal Kaçınma ve Huzursuzluk (SKH) Ölçekleri (Watson ve Friend,1966); Anne-Baba Tutum Envanteri (Perris ve ark., 1980); Atılganlık Envanteri (Topukçu,1982) ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Nicel verilerin analizinde aşamalı doğrusalçoklu regresyon analizi yapılmıştır. Farklı cinsiyetlerde atılganlığı yordayan değişkenlerinfarklı olabileceği düşünülerek, örneklem cinsiyete göre iki gruba ayrılmış ve kızların veerkeklerin atılganlık puanlarına ayrı ayrı regresyon analizi yapılmıştır.iiBu araştırmanın sonuçlarına göre, kızlarla erkeklerin atılganlık puanlarını yordayandeğişkenlerin farklı olduğu görülmektedir. Kızların atılganlık puanlarını, SKHÖ, algılanananne reddediciliği, ODKÖ, baba mesleği 3, anne mesleği 2 ve algılanan baba duygusalsıcaklığı yordarken, erkeklerde atılganlık, SKHÖ, anne eğitimi, anne mesleği 4 vealgılanan baba duygusal sıcaklığı tarafından etkilenmektedir. Bir başka ifadeyle, erkeklerile kızların, atılganlık puanlarını yordayan değişkenler yönünden farklılaştıklarıgözlenmiştir. Ancak sınıf seviyesi, cinsiyet, annenin eğitim düzeyi, babanın yaşı, babanıneğitim düzeyi, kardeş sayısı, doğum sırası ve anne-babanın evlilik durumunun atılganlıkdüzeyini yordamadığı görülmektedir.Anahtar Kelimeler: Sosyal Kaygı; Olumsuz Değerlendirilmekten Korkma, Sosyal Kaçınmave Huzursuzluk; Anne-Baba Tutumları; Atılganlık.

iAbstractThe invastigation of the assertiveness levels of primary school 7th and 8th gradestudents according to social anxiety and parents attitudes.Gülhan KILIÇMaster?s Thesis Psychological Counseling and GuidanceSupervisor: Mehmet GÜNDOĞDUTemmuz, 2005, 115 PagesThe present study was conducted to determine whether assertiveness scalescores of primary school 7th and 8th grade students were predicted by the grade, gender,mother?s age, mother?s educational level, mother?s profesion, father?s age, father?seducational level, father?s profession, number of sibling, birth order, marital status ofparents, social anxiety (the fear of negative evaluation and social avoidance and distress)and perceived attitude of mother and father.The sample of the study consisted of 424 students selected from two primaryschool in Mersin. For measuring the social anxiety level, Fear of Negative EvaluationInventory and Social Avoidance and Distress Inventory (Watson and Friend, 1966) wereused. Additionally, Parental Attitude Inventory (Perris et al., 1980), Assertiveness Scale(Topukçu, 1982) and an information sheet were used to gather data related with othervariables of the study.Statistical Package for the Social Sciences 11.00 software was predicted for thestatistical analysis. Seperate stepwise linear multiple regression analysis method werecarried out to process the data. Significance level was 0.05 for all analysis.iiThe results of the study showed that assertiveness levels of the girls and boyswere predicted by different variables. Assertiveness scores of the girls were predicted bySocial Avoidance and Distress Inventory scores, perceived mothernal refusal, Fear ofNegative Evaluation Scale scores, father?s profession, mather?s profession and perceivedfather?s emotional warmth. Assertiveness scores of the boys were predicted by SocialAvoidance and Distress Inventory scores, mother?s educational level, mather?s professionand perceived father?s emotional warmth.The grade, father?s age, father?s educational level, number of sibling, birthorder, and marital status of parents did not predict the assertiveness level of the students.Key Words: Social Anxiety, Fear of Negative Evaluation, Social Avoidance and Distress,Parental Attitude, Assertiveness.