Cumhuriyet dönemi Türk romanlarında modernizmin yeri

Abstract

1ÖZETRoman, ortaya çıkışından günümüze kadar olan süreçte değişimlere uğramıştır.Bu değişim dönemin sosyal, bilimsel, teknolojik niteliklerine bağlı olarak şekillenmektedir.Buna bağlı olarak bu çalışmada romanın değişim süreci içerisinde ortaya çıkan modernistroman üzerinde durulmaktadır.Bu noktada, çalışmanın teorik kısmında, modernist romana zemin hazırlayanfarklı gelişmeler ele alınmaktadır. İlk aşamada 15. yüzyıla kadar götürülebilecekmodernizm/modernite sürecinin modernist romanı etkileyen unsurları ele alınmaktadır. Buunsurlar: `Hümanizm ve Rönesans, Reform, Aydınlanma Çağı, Sanayi Devrimi veKentleşme'dir. Bu süreçler modern yaşamı ortaya çıkarmış ve bu da modernist romanınaltyapısını oluşturmuştur.Bunlar ortaya konduktan sonra modernist romanın tarihsel süreç içerisineyerleştirilebilmesi için roman tarzları ele alınmıştır.Bunun yanında bu süreçlerin ortaya çıkardığı ve modernist romanın başlıcaöğesi olan yabancılaşma; kapsamı, tarihsel gelişimi ve farklı görünümleriyle irdelenmiştir.Modernist romanda görülebilen pasif isyan, anomi ve intihar başlıkları altındayabancılaşma şekilleri incelenmiştir. Böylece bu kısımlarla beraber modernist romanınaltyapısı ortaya konmuştur. Bu altyapı ortaya konduktan sonra roman alıntıları yapılarakmodernist romanın özellikleri ve Türk romanındaki yansımaları gösterilmiştir.Bu doğrultuda Türk romanında seçilen belirgin modernist roman örnekleriaracılığıyla bu roman tarzının içerik ve teknik özellikleri ortaya konmuştur. İçerikaçısından yabancılaşma, ve arayış; teknik açıdan olay, anlatıcı ve bakış açısı, zaman,mekan, iç konuşma, bilinç akışı, kolaj, leitmotif gibi modernist roman unsurları elealınarak örneklenmiştir.2Bu çalışmada, bu unsurlar ortaya konarak modernist romanın Türkedebiyatındaki konumu belirlenmeye çalışılmıştır. Bunun sonucunda Batı romanı kadarolmasa da modernist roman anlayışının Türk edebiyatında kendisine yer bulduğu sonucunaulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler : Roman, Türk Romanı, Modernist Roman, Modernizm

1ABSTRACTModernism in Turkish Novel in the Republican PeriodNovel has been changed from the time it had been created as a literary genreuntil today. This change has been shaped by various characteristics of each time periodsuch as society, science, and technology. Having considered these changes, this thesisfocuses on the modernist novel appeared in the process of evolution of the genre.Theoretical part of the work considers the various factors effective in theformation of the modernist novel. Firstly, the work discusses the elements of modernismdating back to the 15th century affected the modernist novel. These elements areHumanism, the Renaissance, the Enlightenment, the Industrial Revolation andurbanization. They have jointly created the modern life style which was the origin ofmodernist novel.Secondly, the work studies novel and its types in order to understand the genrein the historical process. In addition, the thesis examines the concept of alienation, theprominent element of the modernist novel, its content, historical development and variousappearances. Furthermore, it discusses forms of alienation under the subtitles of suicide,anomie and passive resistance, which could be traced in the modernist novel.Thus, the basis of the modernist novel has been displayed with abovediscussion subsequently, the thesis points to the characteristics of modernist novel andtheir reflection in Turkish novel through examplification.The work, then, demonstrates the features of content and technique of themodernist novel through samples of distinctive modernist novels from Turkish literature.Those features of the modernist novel such us alienation concerning content, event and2pursuit, narrator and his point of view, time, place, interior monologue, consciousnessflow, collage, leading motives are examplified.Having discussed above points, this work attempts to identity the place of themodernist novel in Tukish literature. As a result, it concludes that the concept of modernistnovel has found a place in Turkish literature although it has not been as much widespreadas in the Western novel.Key Words : Novel, Turkish novel, modernist novel, modernism