Neş`e Erdok resminde konu, biçim, içerik (anlam) açısından gerçeklik olgusu

Abstract

Bu çalışmada halen Mimar SinanÜniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesindeöğretim üyesi ve 1968 kuşağı sanatçılarından Prof. Neş'e Erdok'un yapıtlarında konu,biçim, içerik (anlam) açısından gerçeklik olgusu araştırılmıştır. Çalışmada, figüratifresmin çözümlenmesinde ve resmi anlamakta asal olan figür, konu, biçim, içerik,gerçeklik terimlerinin genel ve sanatsal açılımı yapılmış, daha sonra Erdok resmindekigerçeklik olgusu, bu ölçütler açısından incelenmiştir.Figüratif resimde insanın korkusu, inancı, gücü, sevinci, dramı, sorumluluğuve değerleri konu olagelmiştir. Erdok resminde konu, kentsel yaşamda gözlemlediği veevrensel karakter kazandırdığı, çevresindeki insanların yaşamıdır. Dolayısıyla konusugerçeklikle başlar.Sanatçının yapıtlarında biçim en önemli öğedir. Figür değişik kaygılardankaynaklanan biçim bozumuna uğratılmış, çizgi renge öncellenmiştir. Genel biçim özelliğiolarak, figürlerinde anıtsal görünüm, espasın sıkıştırılmsıyla üst üste yığılma, mekândakurgusallık, klasik anlamda ışık gölge bulunmayışı ve duraganlık sayılabilir. Sanatçınınöznelliğini yansıtan bu özellikler doğal gerçekliğe aykırıdır.Anlam iletiminde figürün yüzü, elleri, ayakları, yapıttaki renksiz renkler,kararlı konturlar ve kedi figürleri kullanılmıştır. Yapıtların anlamı, sanatçının gerçekliğiniyansıttığı için gerçektir. Ancak anlamı ileten biçimler doğal gerçeklikten uzaktır.Sanatta gerçeklik olgusu sanatçının belleğinde oluşur, dolayısıylazihinsel+duygusal bir olgudur, doğal (bilimsel) gerçeklikle ilgisi yoktur. Sanatsalgerçeklik yapıtın kendisinde aranmalıdır.Anahtar Kelimeler: Neş'e Erdok, figür, konu, biçim,içerik(anlam), gerçeklik.

In this study, the works of Neş?e Erdok, who is a professor at the Faculty ofFine Arts of Mimar Sinan University in Istanbul, and belongs to 1968 period, areexamined. for their subject, form and content from the point of reality. Figure, subject,form and content are very important elements in analysing and understanding anartwork. So in the study first the concept of these elements are explained in general andin artistic meaning.Human?s fear, belief, power, joy, drama, responsibility and values are usedto be the subject of figurative art up to date. In Erdok?s works the subject is the peoplein the city she lives in, the life of the people that she used to observe. She gave auniversal character to those people in her works. So her subject begins with reality.Form is the most important element in her works. Her figures have a kind ofdistortion which stems from different origins and are accumulated on canvas withouthaving space between them, this gives a monumental appearence. Her line comes beforeher color, her space is fictional, she is not interested with classical light and shadow, herworks have a static nature. All those are against the reality but her own style.The faces, hands, feet and contour of her figures, her color and her catsemphasize the content of her works. The reality of an artwork?s content develops inartist?s mind which is the sum of his/her mentality and sensation. So the reality of arthas no relation with the reality of nature but related with the reality of artist and theartwork itself has only it?s own reality.Keywords: Neş?e Erdok, figure, subject, form, content, reality.