Üretkenlik-istihdam ilişkisi: Türkiye imalat sanayi üzerine bir uygulama

Abstract

Teknolojik ilerlemeler sonucu ortaya çıkan üretkenlik artısları, mevcut emek vesermaye gibi üretim faktörleri ile daha fazla mal ve hizmet üretilmesine ya da mevcut üretimmiktarının daha az faktör kullanarak elde edilmesine olanak vermektedir. Üretkenlikartıslarının, aynı üretim faktörlerini kullanarak üretimi arttırma boyutunu öne çıkranlar,teknolojik ilerlemelerin istihdamı arttıracagını savunurken; teknolojik gelismenin, aynıüretimi daha az üretim faktörüyle gerçeklestirme boyutu üzerinde duranlar ise istihdamın budurumdan olumsuz etkilenecegini savunmaktadır. Ancak üretkenlik artıslarıyla istihdamındegisimi arasında sistematik bir iliski oldugunu destekleyen bulgular oldukça azdır.Üretkenlik-istihdam arasındaki iliskinin Türkiye için test edilmesine yönelikyapılan bu çalısmada, 1950-2006 döneminde, emek üretkenligi ve istihdam arasındakiiliskiler, zaman serisi teknikleri Vektör Otoregresif (VAR) ve Vektör Hata Düzeltme (VEC)modellerince test edilmeye çalısılmıstır. Etkiye tepki fonksiyonları ve varyans ayrıstırmasısonuçları, pozitif üretkenlik soklarının istihdamı pozitif etkiledigini göstermistir. Ayrıca,1980-2000 dönemi için Türkiye özel sektör imalat sanayinde, dinamik panel veri kullanılarakgenellestirilmis momentler yöntemiyle (GMM), kısa ve orta dönemde üretkenlik-istihdamiliskileri analiz edilmistir. Kısa dönem analizi çerçevesinde, istihdam artısının emeküretkenligi ve ücretlerdeki artısla olan iliskisi; orta dönemde istihdam artısının toplam faktörverimliligi, sermaye stoku ve katma degerdeki artıslarla iliskisi test edilmeye çalısılmıstır.Elde edilen bulgular, istihdamın emek üretkenligi ve toplam faktör verimliliginden negatifolarak etkilendigini göstermektedir. Bu sonuçlar, 1950-2006 dönemi için zaman serisianalizlerinin bulgular ile birlikte degerlendirildiginde, üretkenlik artısı kısa dönemdeistihdamı azaltsa da uzun dönemde arttırıcı etkilere yol açtıgı söylenebilir.

Productivity improvements resulting from technological progress enables theeconomy to produce more output with the same amount of production inputs or producing thesame amount of outputs by using fewer production inputs. Those who emphasize the role ofproductivity in increasing output and welfare think that productivity increases employment.But those who emphasized the role of productivity in producing the same amount of outputwith fewer inputs think that productivity reduces employment. However, there is not muchevidence supporting the idea that higher productivity growth leads to lower employment.In this study, productivity and employment relationships are examined in theTurkish economy for the period of 1950-2006 by using time series techniques namely VectorAuto-regressions (VAR) and Vector Error Correction (VEC). The impulse response functionsand variance decomposition results indicate that, positive productivity shocks have positiveeffects on employment. Additionally, the productivity-employment relationships is analyzedfor the Turkish private sector manufacturing industries for the period of 1980-2000 by using adynamic panel data method namely Generalized Methods of Moments (GMM). Two modelsare used in the analysis in order to distinguish between short and medium run evidence. Whilein the short run, the relationship among employment growth, labor productivity growth andwage growth is being examined, in the medium run the relationship among employment, totalfactor productivity, capital stock and value added is analyzed. The results indicate that, bothlabor productivity and total factor productivity seem to have negative effects on employment.When the results of time series and the results of panel estimates combined together, it can beasserted that productivity improvements reduce employment in the short run but increaseemployment in the long run.