Girit Kandiye`de müslüman azınlık cemaati (1913-1923)

Abstract

XIX. yüzyılda tüm dünyayı ve özellikle de çok unsurlu İmparatorlukları derinden sarsan ulusçu düşünceler, Osmanlı İmparatorluğu'nun da çöküş sürecini başlatmıştır. Bu süreçte Osmanlı Devleti egemenliğine karşı, bağımsızlığını ilk kazanan Yunanistan olmuştur. Bağımsız Yunanistan'ın ortaya çıkması Osmanlı İmparatorluğu için olumsuz olarak nitelendirilebilecek birçok sorunu doğurmuştur.Yunanistan'ın coğrafi olarak bulunduğu bölge ve Megali İdea düşüncesi çerçevesinde, ulaşmayı hedeflediği sınırların tamamı Osmanlı Devleti'nin sınırları içinde yer almaktadır. Bu sınırlar içinde yer alan topraklardan biri de Girit'tir. Yunan isyanıyla başlayan süreçten itibaren, XIX. yüzyıl boyunca Girit Rumları Osmanlı egemenliğine karşı Yunanistan'ın da desteğiyle birçok kez isyan etmişler ve I. Balkan Savaşı sonucunda 1913 yılında imzalanan Londra Antlaşması ile amaçlarına ulaşmışlardır.Londra Antlaşması sonucunda Girit Müslümanları, hem Yunanistan vatandaşı hem de azınlık statüsüne sahip olmuşlardır. Ada'nın Yunanistan'a bağlanmasından sonra Müslümanlar, Yunanistan'ın kendilerine tanıdığı hukuki haklar çerçevesinde, ?Cemaat-i İslamiye? örgütleri etrafında sosyal, kültürel, ekonomik ve dinsel yaşamlarını bütünleştirerek varlıklarını korumaya çalışmışlardır. Çalışmamızda, Cemaat-ı İslamiye örgütlerinin koruyucu şemsiyesi altında ve azınlıkstatüsünde yaşayan Müslüman cemaatin sosyo-ekonomik yaşamları ve bu süreçte yaşamlarında meydana gelen değişimlerin ortaya konulmasına çalışılmıştır.

Making great impact on the whole world especially on the multinational empires in XIX. century, the nationalist ideas become the starting point of Ottoman Empire?s collapsing process. In this process, the first to gain independence against Ottoman Empire is Greece. The existence of independent Greece leads to many problems that can be described harmful for Ottoman Empire.The geographical area in which Greece is situated and all of the frontiers that it aims to capture are located in the borders of Ottoman Empire. One of the areas that is situated in these borders is Crete. Beginning with the process that begins with Greek rebellion, Crete Greeks rebel many times throughout XIX. century and at the end of Balkan War I they achieve their goal with the Treaty of London, signed in 1913.With the Treaty of London, Crete Muslims both become the citizen of Greek and get the statue of minority. After the island?s joining Greece, Muslims, in the limits of legal rights that Greece gives them, try to protect their existence by integrating their social, cultural, economical and religious lives around ?Cemaat-i İslamiye? organizations.This study aims to put forth the socioeconomic lives of Muslims that spend their lives under the protective umbrella of Cemaat-i İslamiye organizations and have the statue of minority and the changes in their lives in this process.