Dindarlık ile saldırganlık arasındaki etkileşimin terör yönetimi kuramı çerçevesinde incelenmesi

Abstract

Araştırmanın amacı, terör yönetimi kuramı doğrultusunda, dindarlık eğilimi tehdit edilen öğrencilerin, ölümlülükleri hatırlatıldığında veya hatırlatılmadığında, gösterecekleri saldırganlık düzeylerinin ne yönde olduğunu, deneysel araştırma yöntemiyle incelemektir.Araştırmaya, Mersin ilinde bulunan Mersin Üniversitesindeki 160 gönüllü öğrenci katılmıştır. Araştırmacının amacı doğrultusunda gerçekleştirilen deneysel çalışmada, katılımcıların yarısı deney grubunda, diğer yarısı kontrol grubunda yer almıştır. Her iki grubunda dini eğilimleri tehdit edilmiş, deney grubundaki öğrencilerin ölümlülükleri hatırlatılmış, kontrol grubundakilerin ise hatırlatılmamıştır. Ardından koşullara bağlı olarak bireylerin saldırganlık düzeylerine bakılmıştır.Çalışmada, öğrencilerin dini eğilimlerini belirlemek amacıyla Dindarlık Ölçeği- Kısa Form, Saldırganlık düzeylerini ölçmek için Saldırganlık Ölçeği- Kısa Form kullanılmıştır. Aynı zamanda öğrencilerin ölümlülüklerini hatırlatmak için, ölümlü olmaya ilişkin cümleler kullanılmıştır. Araştırmada, 2 (ölümlülüğün belirginleşmesi ve sınavın belirginleşmesi) X 4 (dindarlık boyutları- dindışı, heterodoksi, ortodoksi ve köktendincilik) deney deseni kullanılmıştır. Verilerin analizinde bağımsız iki örnek t testi, tek yönlü ve iki yönlü ANOVA kullanılmıştır.Elde edilen bulgulara göre, dini eğilimleri tehdit edilen öğrencilerin, ölümlülükleri hatırlatıldığında, saldırganlık eğilimleri artmakta, ölümlülükleri hatırlatılmadığında iseazalmaktadır. Ayrıca dini eğilimlere bakıldığında, köktendincilik dini eğilimindeki öğrencilerin saldırganlık eğilimleri, diğer dini eğilimdeki öğrencilere göre daha çok artmaktadır. Bunun yanında ortodoksi dini eğilimindeki öğrencilerin, diğer dini eğilimdeki öğrencilere göre daha az saldırganlık eğilimleri sergiledikleri gözlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Terör yönetimi kuramı, saldırganlık, dini eğilim.

Organized under the framework of terror management theory, the present research investigates the difference between the aggressiveness levels of students whose religious tendencies were threatened when they are reminded of their mortality salience.Participants of the study are 160 students from Mersin University, all of whom live in the city of Mersin. In the experiment carried out, half of the participants were assigned to the experimental group, and the other half to the control group. Religious tendencies of both of the groups were threatened. Those in the experimental group were reminded of their mortality salience, while those in the control group were not. Afterwards, aggressiveness levels displayed by the students under these circumstances were measured.In order to determine the religious tendencies of the students, the study used the Religious Scale (Short Form); while the students? aggressiveness levels were determined via the Aggressiveness Scale (Short Form). In addition, in order to remind the students of their mortality salience, sentences referring to being mortal were uttered. The research employed a 2 (mortality salience ? exam salience) X 4 (dimensions of religiosity ? nonreligious heterodoxy, orthodoxy, fundamentalism) experimental design.The findings indicate that students whose religious tendencies were threatened show an increased level of aggression when they are reminded of their mortality salience, and a decreased level of aggression when they are not. In terms of religious tendencies, aggressiveness levels of students who have a tendency towards fundamentalism increase morein comparison to students with different religious tendencies. Besides, it has been found out that students who have a tendency towards orthodoxy show the least aggression.Key Words: terror management theory, aggression, religious tendency.