dc.contributor.advisor | Yorulmaz, Şerife | |
dc.contributor.author | Duman, Çiğdem | |
dc.date.accessioned | 2020-12-10T08:18:53Z | |
dc.date.available | 2020-12-10T08:18:53Z | |
dc.date.submitted | 2008 | |
dc.date.issued | 2018-08-06 | |
dc.identifier.uri | https://acikbilim.yok.gov.tr/handle/20.500.12812/221027 | |
dc.description.abstract | Sancak (Hatay) bölgesi Mondros Mütarekesi sonrasında Fransızlar tarafından işgal edilmiştir. Bölge 13 Ekim 1921'de Fransa ile imzalanan Ankara İtilafnamesi ile Suriye'nin bir parçası olarak, Fransız ?Mandat? yönetimine bırakılmıştır. 1936'da Fransa, Suriye'nin bağımsızlığını tanımış, Sancak üzerindeki yetkilerini de Suriye'ye devretmiştir. Ankara Hükümeti 9 Ekim 1936'da Fransa'ya bir nota vererek İskenderun Sancağı'na da bağımsızlık verilmesini istemiştir. Fransa Suriye'nin toprak bütünlüğünü bozacağı gerekçesiyle Türkiye'nin isteğini geri çevirmiştir. Fransız ve Türk hükümetlerinin isteği üzerine sorun Milletler Cemiyeti'ne götürülmüştür. Yapılan görüşmeler neticesinde, sancağa 27 Ocak 1937'de Milletler Cemiyeti Konseyi tarafından kabul edilen bir Sancak Statü ve Anayasası hazırlanmıştır.Sancak Statü ve Anayasası'na göre; Sancak içişlerinde bağımsız iken; dışişleri, maliye ve gümrük konularında Suriye'ye bağlı olacaktı. Suriye ile Sancak arasında her hangi bir sınır bulunmayacak; Sancak'ın toprak bütünlüğü, Türkiye ve Fransa'nın garantörlüğü altında olacaktı. Sancağın geleceğini belirlemek üzere bir seçim yapılması kararı alınmıştı. Bu statü, seçimlerin yapılacağı ve halkın kendi parlamentosunu oluşturacağı güne kadar geçerli olacaktı. Böylece seçimlere kadar Sancak, bir anayasaya sahip ve özel statülü bir bölge olarak tanınmış oluyordu.Seçim Türkiye'nin belirleyici olduğu bir şekilde 13 Ağustos 1938'de yapılmış, Meclis oluşturulmuştur. ?Hatay Millet Meclisi? üyeleri daha çok Hatay'da yaşayan cemaatlerin önde gelen ailelerinden seçilmiştir. Meclis 40 üyelidir, üyelerin 22'si Türk, 9 Alevi, 5 Ermeni, 2 Arap, 2 Ortodoks-Rum Cemaati'ndendir. Meclis ilk toplantısını 2 Eylül 1938 tarihinde yapmış,?Hatay Cumhuriyeti'nin Kurulduğunu? ilan etmiştir. Meclis Devlet Reisliğine Tayfur Sökmen'i, Başbakanlığa da Abdurrahman Melek'i seçmiştir Oluşturulan Hatay Devleti Millet Meclisi üyelerinin bir kısmı manda döneminde bölgenin anavatana katılışı için çaba göstermişlerdi. Aynı çabayı Hatay Devleti'nin kuruluşuyla beraber meclis içerisinde sürdürerek, Türkiye ile birleşmenin önünü açacak oluşumlara önayak olmuşlardır.1938?1939 yılları arasında yaklaşık bir yıl varlık göstermiş olan meclis, Türkiye'de yürürlükte olan kanunları, Hatay Meclisi'nden aşama aşama geçirerek uygulanmasını sağlamıştır. Kanunların hazırlanması ve uygulanması ile devlete işlerlik kazandırılmasında Türkiye ile sıkı bir işbirliği yapılmıştır. Özellikle Hatay Devleti'nin Suriye ve Fransa'nın etkisinden kurtaracak idari, adli, ekonomik ve diğer konularda yeni düzenlemelere hız verilmiştir.1939 Martından itibaren Avrupa'da yaşanan olaylar, II.Dünya Savaşı öncesi gerilimin artması, Hatay'ın Türkiye Cumhuriyeti'ne katılma sürecini hızlandırmıştır. Fransa, Türkiye'nin ve Hataylıların isteklerini kabul etmiştir. 23 Haziran 1939'da iki devlet arasında yapılan `Hatay Mıntıkasının Türkiye'ye İadesine Dair' Hatay Antlaşması ile Hatay Türkiye'ye katılmıştır. ?Hatay Millet Meclisi? 29 Haziran 1939'da Türkiye Cumhuriyeti'ne katılma kararı almış, Hatay Millet Meclisi dağılmıştır. Meclis üyelerinin bir kısmı Hatay'ın Türkiye Cumhuriyeti'ne katılımıyla beraber Türkiye Cumhuriyeti'nin dışına çıkmış, bir kısmı gerek yerel ve gerek ulusal siyasette Hatay'ın temsiline öncülük etmiştir.Çalışmamız ?Hatay Millet Meclisi? üyelerinin sosyal, siyasal, dinsel ve kültürel özelliklerini tanıtarak, dönem itibariyle söz konusu bölge insanının da yaşamına ilişkin genel bilgiler sunmayı amaçlamaktadır. Ayrıca bölgenin Türkiye'ye katılmasını hızlandıran Hatay Devleti Millet Meclisi'nin faaliyetlerine ilişkin bilgiler verilmiş olacaktır.Anahtar Kelimeler: Sancak, Hatay, Hatay Millet Meclisi, Hatay Parlamentosu, Hatay Parlamentosu Üyeleri, Suriye, Fransa, Türkiye, Milletler Cemiyeti, Seçim. | |
dc.description.abstract | Sancak (Hatay) region was occupied by the French after Mondros Truce. Because of severe National Struggle the region was left for French (Mandate) as part of Syria with Ankara Mutual Agreement signed on October 13,1921 which provided ceasefire with the French. In 1936, France recognized Syria?s independency and transferred authority it held over Sancak to Syria.On October 09, 1936 Turkey sent a Diplomatic Note to France and demanded independence for Iskenderun Sancak. France fejected Turkey?s demand for the reason that it would break the territorial integrity of Syria. Upon request of French and Turkish governments, the mater is submitted to League of Nations. As result of negotiations, a regulation law was prepared for sancak on January 27, 1937, which was accepted by of Nations Council.According to Sancak?s regulation and fundamental law, sancak will be bound to Syria in foreig, Financial and customs affairs whereas it will be independent in internal affairs, there wold be no borders between Syria and Sancak, the territorial integrity of Sanck will be under Turkey and France?s guarantee it was resolved to hold elections to determine Sancak?s future. These regulations shall be valid until elections and the day the people would establish their own parliament. Thus, until the elections, Sancak was recognized as a region which has a Fundamental Law and special regulations.The elections were made on August 13.1938, Parliament was established in way defined by Turkey. ?Hatay Parliament ? members were mainly elected from premier families of community who lıved in Hatay. Parliament formed with 40 Members 22 Turkish, 9 Alevi, 5 Armenian, 2 Arab and 2 Greek Orthodox counties. First assembly was held on September 02, 1938 and declared the foundation of ?Hatay Parliament?. Parliament elected Tayfur Sökmen as of State and Abdurrahman Melek as Prieminister. In mandate period, Part of members of Hatay State Parliament made efforts to join the region to homelands. Same efforts shown together with the fonundation of Hatay state within the parliament and became initiator for formations that would open the way for joining Turkey.Parliaments which showed presence for one year between 1938 and 1939, step by vote through Hatay Parliament currant laws of Turkey. Close cooperation with Turkey was made In order to prepare and adopt laws and gain operation to state. New arrangements in AdministratIVe, Judicial, economical and other issues were hastened specially to liberate Hatay State fo France and Syria influence. As of arch 1939 and because of events in Europe being directed towards war, joining process of Hatay to Turkey was accelerated. France accepted Turkey?s and Hatay peoples request. France accepted `Hatay?s Joining Turkey according to Hatay Treaty? Regarding the return of Hatay Region to Turkey? made between both countries on June 23, 1939. On June 29, 1939 ? Hatay National Assembly?? made resolution of Hatay?s Joining Republic of Turkey and ?Hatay Parliament? thus was dissolved. Part of Hatay Parliament members left Turkey after joining Hatay to Turkey and part were pioneers in representing Hatay in local and international politics.Aim of our Study is representing the variant social, political, cultural, ethnic, and religious structures of members of parliament who were members of Hatay Parliament. To familiarize the social, political, religions and cultural specifications of members of ` Hatay Parliament? and to submit general information regarding life of people who lived at that region in that term. Furthermore, information regarding activities of? ?Hatay Natıonal Assembly? which accelerated the joining of the region to Turkey is thus gıven.Key Word: Sancak, Hatay, Natıonal Assembly ,Members of Hatay Parliament, Hatay Parliament Syria, France, Turkey, League of Nations, Elections. | en_US |
dc.language | Turkish | |
dc.language.iso | tr | |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
dc.rights | Attribution 4.0 United States | tr_TR |
dc.rights.uri | https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/ | |
dc.subject | Tarih | tr_TR |
dc.subject | History | en_US |
dc.title | Hatay Millet Meclisi (2 Eylül 1938 - 29 Haziran 1939) | |
dc.title.alternative | Hatay National Assembley (September 02, 1938 - June 29 1939) | |
dc.type | masterThesis | |
dc.date.updated | 2018-08-06 | |
dc.contributor.department | Tarih Anabilim Dalı | |
dc.subject.ytm | Hatay | |
dc.subject.ytm | Hatay-İskenderun | |
dc.subject.ytm | Hatay Government | |
dc.subject.ytm | Hatay problem | |
dc.subject.ytm | Hatay-Antakya | |
dc.subject.ytm | Hatay history | |
dc.identifier.yokid | 304757 | |
dc.publisher.institute | Sosyal Bilimler Enstitüsü | |
dc.publisher.university | MERSİN ÜNİVERSİTESİ | |
dc.identifier.thesisid | 226058 | |
dc.description.pages | 238 | |
dc.publisher.discipline | Diğer | |