Turizmin çevresel etkileri ve bir çözüm olarak ekoturizm

Abstract

Turizmin dayandığı temel arz kaynakları; doğal ve sosyo-kültürel kaynaklardır ve bu kaynaklar yenilenemez niteliktedir. Kaynakların aşırı ve yanlış kullanımıyla birlikte çevrede çeşitli olumsuz değişimler ortaya çıkmakta, hava, su ve toprağın doğal dengesi bozulmakta, bitki ve hayvan toplulukları yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalmaktadır. Sürdürülebilir turizmin gelişimi, bir taraftan sonraki kuşaklar adına bir gelecek yaratıp, fırsatlar oluştururken ve geliştirirken, diğer taraftan bugünün turistleri ile ev sahibi toplumların birçok beklenti ve ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Ne var ki, sürdürülebilir turizm, bir turizm çeşidi olarak algılanmakta ve buna göre yorumlar yapılmaktadır. Aslında, sürdürülebilir turizm bir turizm çeşidi olmayıp, kitle turizmi dahil tüm turizm türleri için kapsamlı ve turizmin kullandığı tüm kaynaklara duyarlı olan tüm politika ve uygulamaları içermesi gereken bir felsefedir. Ekoturizm, sürdürülebilirlik arayışları içerisinde turizmin geleceğini kurtaracak çözümlerden biri olarak görülmektedir. Ancak bu konuda yapılan yazın taramasında, koruyarak kullanma, taşıma kapasitesi, kültürel değerlerin sürdürülebilirliği ve halkın refah seviyesi gibi etkilere dikkat edilmediğinden ekoturizmin olumsuz çevresel ve sosyo-kültürel etkilerinin yoğunlukla yaşandığı saptanmıştır. Bu saptamadan hareketle, daha sonra yapılacak ekoturizm girişimlerinde özellikle korunan alanlar ve hassas ekosistemlerdeki uygulamaların ve bunlara yönelik plan ve politikaların daha etkili ve olumsuz etkileri önleyici yönde olması gerektiği önerilmektedir.Anahtar kelimeler; turizm, çevresel etki, sürdürülebilir turizm, ekoturizm.

The tourism industry relies on and supplies natural and socio-cultural resources. These resources are non-renewable in nature. Due to the overconsumption and misuse of these resources, ecological balance becomes unstable, ecological change becomes utterly observable, and land, water and air quality becomes questionable; naturally flora and fauna, animal and wild life comes to the point of extinction. Sustainable tourism preserves and ables us to inherent these resources to the next generations, on the other hand, helps us to meet the expectations of both locals and tourists of the days. Nevertheless, sustainable tourism perceived as a type of tourism and potrayed in accordance with this perception. In fact, sustainable tourism is rather a philosophy which encircles all types of known tourism methods, and is sensitive to all the resources and practices that require a demand from available natural resources. Ecotourism emerges as a viable solution for the quest of sustainability. The literature review indicates that due to neglicence of the factors such as use by preserve, neglecting the breaking point of resources, sustainability of cultural values, and disregard of the welfare of general public, ecotourism seems to have more of a negative and harmful effect than the good it expected to create. Based on this peculiar finding, later attempts of ecotourism should be more sensitive to preservation zones and areas, practices in delicate ecosystems, and planning and practical policies respectively should aim to minimise possible harmful effects on these factors.Key Words; tourism, environmental impact, sustainable tourism, ecotourism.