Aydınlanma döneminde doğal hukuk düşüncesinin gelişimi

Abstract

Doğal hukuk düşüncesi, Antik Çağ'da ortaya çıkmış ve tarih içinde çeşitli evrelerden geçerek günümüze kadar ulaşmıştır. Doğal hukuk düşüncesi Aydınlanma döneminde büyük ilgi görmüştür, ancak içinde yaşadığımız yüzyılda, bu ilgi kısmen azalmıştır. Bunun başlıca nedeni, Aydınlanma döneminde doğal hukukun toplumların hayatına doğrudan etki etmiş ve yenileşme hareketlerine zemin hazırlamış olmasıdır. Aydınlanma döneminde, doğal hukuk özellikle keyfi ve baskıcı iktidarlara karşı insanın, insan gruplarının savunması olmuştur.Bu çalışmada öncelikle doğal hukuk düşüncesinin ve dayandığı, temel kavramların, doğal durum, doğal hak ve toplum sözleşmesinin kavramları açımlanmıştır. Daha sonra ise tarihsel dönemlere göre doğal hukuk düşüncedeki gelişmeler ve yenilikler anlatılmıştır.Bu tarihsel kesitler, İlk Çağ, Orta Çağ ve Aydınlanma dönemi olmak üzere üç bölümde ele alınmıştır. Daha sonra, aydınlanmayı hazırlayan tarihsel ve toplumsal gelişmeler ile felsefedeki yenilikler anlatılmıştır. Aydınlanma ile doğal hukuktaki düşüncesinin karşılıklı etkileşimleri incelenmiştir.Aydınlanma döneminde doğal hukuk düşüncesi, giderek daha bireyci ve akılsal bir temelde gelişmiştir. Doğal hukuk düşüncesi, insanın eleştirel düşünce ile bulduğu ilkelerle temellendirmiştir. Akılsal temelde oluşan doğal hukuk ilkeleri, pozitif hukuku etkilemiş, pozitif hukuk, doğal hukuka uygun olduğu ölçüde geçerli kabul edilmiştir.Anahtar kelimeler: Doğal hukuk, pozitif hukuk, doğal durum, doğal hak, sosyal sözleşme ve Aydınlanma.

The idea of natural law has emerged in ancient periods and reached till present by passing historical phases throughout history. The idea of natural law got attention during the enlightenment period however, this attention partly decreased during the century in which we live in. The main reason of this is, the idea of natural law?s directly effecting societies life and setting the stage for innovative movements. The idea of natural law has been the defence of human being and society against specially the arbitrary and offensive power during the enlightenment period.In this study, first of all information about contens of the terms on which the idea of natural law hold on, thats to say natural situation, natural right and social contract is given, afterwards developments and innovations of this idea are explained according to historical periods.These historical sections are come with three divisions which are Ancient Age, Medieval Age and Enlightenment Period. Afterwards the historical and social advancements which prepare enlightenment, and improvements in philosophy are explained. The interaction between enlightenment and the idea of natural law are studied.Throughout the Enlightenment period, the idea of natural law has started to improve on `rational and individual? base. It has grounded itself with the principles which human being find with free mind. The natural law principles which consisted of mental base has affected positive law, in fact the positive law has accepted as valid if it is suitable with natural law.Key words: Natural law, positive law, natural situation, natural right, social contract, Enlightenment.