Muhafazakar düşüncedeki değişim ve devamlılık: Adalet ve Kalkınma Partisi örneği

Abstract

3 Kasım 2002 seçimleriyle iktidara gelen Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) kendisini siyasi arenada en azından `merkezi arzulayan' yeni bir oluşum olarak sunmuştur. AKP, Türkiye'deki liberal ve muhafazakar eğilimleri yeni bir toplumsal mutabakat etrafında birleştirmeye çalışarak kendisini dinsel-politik geleneğin temsilcisi olan Milli Görüş geleneğinden ayrıldığını ileri sürmüştür.Bu çalışmada, muhafazakar düşüncedeki değişim ve devamlılık, AKP özelinde irdelenmeye çalışılmıştır. Milli Görüş geleneğinden koparak ortaya çıkan AKP, siyasal duruşunu/kimliğini muhafazakar-demokrat olarak tanımlamaktadır. Çalışma, AKP'nin kimlik bağlamında Milli Görüş hareketinin ne derecede devamı olduğunu veya değiştiğini analiz edecektir. Bu çerçevede çalışma AKP bağlamında muhafazakar demokrat kimliğinin bir çok açıdan muğlaklık ve belirsizlik taşımakta olduğunu ve pratikte de büyük çelişkiler içerdiğini ileri sürmektedir.AKP'nin içinden geldiği gelenek olan Milli Görüş partileri ile arasındaki benzerlikler ve farklılıklar ve bu ayrışma temelinde oluşturmak istediği ?muhafazakar demokrat? kimlik arayışı ile Dünya'daki muhafazakar eğilimlerin ideolojik söylemleri arasındaki parallellikleri ve ayrılıkları tartışılmaya çalışılacaktır. Amerikan yeni muhafazakarlığının Türk muhafazakarlığı ve İslamcı hareket üzerindeki etkileri tartışılıp, Amerika'daki yeni muhafazakar hareket ile AKP arasındaki ideolojik ilişki sorgulanacak ve AKP'nin ortaya attığı ?muhafazakar demokrasi? kavramı bu bağlamda incelenecektir.Bu çerçevede çalışmada AKP'nin Avrupa muhafazakarlığından çok Amerikan yeni muhafazakarlığına yakın olduğu ileri sürülmektedir.

Justice and Development Party (AKP) which came to power after November 3, 2002?s elections had introduced itself on the political arena at least as a new formation that ?lasted for center?. Attempting to unite liberal and conservative tendencies around a new public accord, AKP set forth that it has split from the National Vision Movement which is the representative of the religious-politic tradition.In this study, I have tried to examine the conservative change of thinking and continuity in AKP particular. Departing from the national vision tradition and emerging AKP is identifying its political presence/identity as a conservative-democrat party. The study will be analyzing the extent AKP is the continuation of the National Vision or the change it has undergone in terms of identity. In this contest, this study suggests that AKP?s conservative ? democrat identity carried ambiguity and uncertainty from many aspects and practically contained great conflicts.The study will further attempt to discuss the uniformities and differences between AKP and National Vision parties from which tradition it came and also discuss the analogies and variances between the World?s conservative tendencies ideological discourses with the ?conservative democrat? identity the party is intending to form on the foundation of this cleavage. The study will also discuss the impacts of the American Neoconservative trend on the Turkish conservatism and Islamic movement and the study will further handle the ideological relationship between the neoconservative movement in the Unites States and AKP and AKP?s ?conservative democrat? concept will be analyzed in this respect. Within this framework, it is suggested that AKP is closer to the American neoconservative than the European conservatism.