Teknoloji yoğun malların sektörel ihracatı: Türkiye örneği

Abstract

Günümüzde ülkelerin dış ticaretlerindeki teknoloji yoğun mallar, geçmişe göre daha fazladır. Birülkenin teknoloji yoğun mal ihracat kapasitesini artırması, ekonomisinin daha fazla rekabetçiolmasına olanak sağlamaktadır. Bu nedenle ülkelerin teknoloji yoğun malların ihracatına önemvermesi gerekmektedir. Teknoloji, ekonomide girdi olarak kabul edilmekte ve ekonominingenişlemesinde teknolojik gelişime olumlu etki etmektedir. Teknolojinin gelişiminde de bilgi önplandadır. Bilgi ekonomisi çerçevesinde teknoloji yoğun malların ihracatının artması bilgiekonomisinin araştırma ve geliştirme faaliyetlerine bağlıdır. Türkiye'nin sürdürülebilir ihracatperformansı sergilemesi ve dünya sıralamasında ön sıralarda yer alabilmesi için teknoloji yoğunmalların ihracatının sektörel bazda araştırılması gerekmektedir. Bu doğrultuda çalışmada,Türkiye'nin sektörel bazda teknoloji yoğun mal ihracatına milli gelirin, döviz kurunun ve krizkukla değişkeninin etkisi incelenmiştir. Dış ticaret teorileri genel bir çerçeve ile ele alınmış,teknoloji yoğun malların bilgi ekonomisi içerisindeki yeri ve rolü üzerinde durulmuştur. Literatürtaramasının ardından teknoloji yoğun malların ticaretini ele alan çalışmalar öne çıkarılmıştır.Çalışmanın analizinde, AB'nin milli geliri ve Türkiye'nin reel döviz kurunun ve kriz kukladeğişkeninin teknoloji yoğun mal ihracatına etkisi araştırılmıştır. Yapılan ekonometrik analizde,2003:I - 2017:IV dönemlerini kapsayan üçer aylık veriler kullanılmış, geleneksel ve yapısalkırılmalı birim kök testleri ile yapısal kırılmalı eşbütünleşme testi yapılmıştır. Teknolojiyoğunluğuna göre sınıflandırılan 26 sektörün ihracatı Tam Değiştirilmiş En Küçük KarelerYöntemi ile tahmin edilmiş ve elde edilen sonuçlar yorumlanmıştır. Yapılan analizlerden eldeedilen sonuçlara göre reel döviz kurunun ve GSYİH'nın ihracat üzerindeki etkisi her sektör içinfarklı sonuçlar vermektedir. Dolayısıyla analize dâhil edilen sektörler için genelleme yapılmasımümkün değildir.

Nowadays, technology-intensive goods in foreign trade of countries are more than in the past.Increasing the capacity of a country to export technology-intensive goods ensures that its economy is more competitive. For this reason, countries should give importance to the export of technologyintensive goods. Technology can be considered as an input in the economy and positively affects thetechnological development in the expansion of the economy. Information is at the forefront in thedevelopment of technology. Within the framework of knowledge economy, research and developmentactivities inevitably increase the export of technology intensive goods in the knowledge economydimension. In order to get Turkey's sustainable export performance and its place in the worldrankings, it should be investigated on a sectoral basis of technology-intensive goods. In line with this study, Turkey's technology-intensive exports of goods to the national income, the effect of exchange rate and crisis dummy variables were examined. The theories of foreign trade are handled with a general framework and the role of technology intensive goods in the knowledge economy isemphasized. After the literature review, the studies on the trade of technology-intensive goods werehighlighted. In the analysis of the study, the EU's and Turkey's national income and the real exchange rate and crisis dummy variable effect on exports of technology-intensive goods were investigated. In the econometric analysis, the quarterly data covering the periods 2003: I - 2017: IV were used, and the traditional and structural breakdown unit root tests and the structural fracture cointegration test were performed. Exports of 26 sectors, which are classified according to technology intensity, were estimated by the Fully Modified Least Squares Method and the results obtained were interpreted. According to the results obtained from the analysis, the effect of real exchange rate and GDP on exports gives different results for each sector. Therefore, it is not possible to make generalizations for the sectors included in the analysis.