Ergenlerde algılanan ebeveynlik stilleri, narsisizm, psikolojik ve sosyal uyum

Abstract

Bu araştırmanın amacı kırılgan ve grandiyöz narsisizmi ebeveynlik tarzları, psikolojik uyum ve kişiler arası ilişkiler açısından incelemektir. Çalışmaya 12-16 yaş arasındaki 525 (264 kız, 261 erkek) öğrenci katılmıştır. Katılımcılar, Çocuklar İçin Narsisistik Kişilik Ölçeği, Aşırı Duyarlı Narsisizm Ölçeği, Çocuk Yetiştirme Stilleri Ölçeği, Akran İlişkileri Ölçeği, Akran Değerlendirme Envanteri olmak üzere bir dizi ölçeği doldurmuşlardır. Analiz sonuçlarına göre ebeveyn kabul/ilgisi grandiyöz narsisizmi anlamlı şekilde yordamıştır. Diğer yandan ebeveynin sıkı denetim/kontrolü kırılgan narsisizmi pozitif yönde yordar iken, baba kabul/ilgisi negatif yönde yordamıştır. Ebeveynlerini izin verici/şımartan algılayan ergenlerin hem izin verici/ihmalkar hem de otoriter ebeveynleri olanlara kıyasla daha çok grandiyöz narsisistik özelliklere sahip oldukları bulunmuştur. Aynı zamanda açıklayıcı otoriter ebeveynlerin çocuklarının anneler için hem izin verici/ihmalkar hem de otoriter ebeveynlerin çocuklarına göre, babalar için ise yalnızca izin verici/ihmalkar tarzdakilere göre daha çok grandiyöz narsisistik özellikte oldukları bulunmuştur. Bulgular annelerini otoriter algılayan ergenlerin izin verici/şımartan ve izin verici/ihmalkar anneleri olan ergenler ile karşılaştırıldığında daha kırılgan narsisistik özellikleri olduğunu göstermiştir. Benzer şekilde, otoriter babaların çocuklarının izin verici/şımartan ve demokratik babaların çocuklarına göre daha kırılgan narsisistik özellikleri olduğu bulunmuştur.Araştırmaya ilişkin diğer bulgular, grandiyöz narsisizmin prososyal davranışı ve olumlu akran ilişkilerini pozitif yönde anlamlı şekilde yordarken içe yönelim problemlerini negatif şekilde yordadığını göstermiştir. Aynı zamanda kırılgan narsisizmin içe yönelim sorunlarını pozitif yönde yordadığı bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: grandiyöz narsisizm, kırılgan narsisizm, ebeveyn stilleri, akran ilişkileri, uyum, içe yönelim sorunları, dışa yönelim sorunları

The aim of this study was to investigate the grandiose and vulnerable narcissism in terms of parenting styles, psychological adjustment and interpersonal relationships in adolescents.Five hundred and twenty five students (264 girls and 261 boys) between the ages of 12 and 16 took part in this study. According to the results, grandiose narcissism was significantly predicted by parental acceptance/involvement. On the other hand, vulnerable narcissism was significantly predicted by parental control positively father acceptance/involvement negatively.According to the results of the analyses grandiose narcissism was significantly predicted by parental acceptance/involvement. On the other hand vulnerable narcissism was significantly predicted by parental strict control positively and father acceptance/involvement negatively. It was found that adolescents from permissive/indulgent families were more grandiose narcissistic compare to the adolescents from both permissive/neglecting and authoritarian families. It was also found that adolescents of authoritative mothers were more grandiose narcissistic than both from permissive/neglecting and authoritarian mothers. The findings indicated that adolescents of authoritative fathers were more grandiose narcissistic than adolescents of permissive/ neglecting fathers. Another finding is that adolescents of authoritarian mothers were more vulnerable narcissistic compare to the adolescents of permissive/indulgent and permissive/neglecting mothers. Similarly, it was found that adolescents of authoritarian fathers were more vulnerable narcissistic than the adolescents of permissive/indulgent and authoritative fathers. The findings indicated that prosocial behaviors and peer relationships were positively predicted by grandiose narcissism whereas internalizing problems were negatively predicted by grandiosity. It was also found that internalizing problems were positively predicted by vulnerable narcissism. Key Words: grandiose narcissism, vulnerable narcissism, parenting styles, peer relationship, adjustment, internalizing problems, externalizing problems