Turist rehberlerinin meslek etiği algısının ölçülmesi

Abstract

Turist rehberliği mesleği turizm sektörü içerisinde stratejik öneme sahip bir meslektir. Turistlere ülke tanıtımında, onların önyargılarının yıkılmasında, ülke hakkında izlenimin oluşturulmasında öncü rolü oynayan turizm çalışanlarından biridir. Bu derece kritik öneme sahip bir turizm çalışanın mesleki faaliyetlerini yürütürken belirli ilkeler, standartlar çerçevesinde hareket etmesi beklenmektedir. Bu doğrultuda hazırlanan tez çalışmasının amacı turist rehberlerinin meslek etiği algısını ortaya çıkarmaktır. Ayrıca araştırma sonuçlarının literatüre ve sektöre katkı sağlaması hedeflenmiştir.Araştırma modeli tarama modeli türünde tasarlanmıştır. Veriler, birçok araştırmacı tarafından geliştirilen ölçekler ve çalışmalardan oluşturulan bir anket aracılığıyla toplanmıştır. Anket uygulaması 1 Ocak-31 Mart 2015 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırma evrenini Türkiye'deki turist rehberliği meslek odalarına kayıtlı turist rehberleri oluşturmaktadır. Anket, kolayda örnekleme tekniğine göre elektronik ortamda gerçekleştirilmiştir. Anketin turist rehberliği meslek odalarının bünyelerine kayıtlı rehberlerin maillerine ulaştırılması sonucu 344 adet anket geri dönüşü sağlanmıştır. Geri dönen anketlerin 12 tanesi belirli kıstaslara uymadığı için veri setinden çıkarılmış ve kalan 332 anket üzerinden analizler yapılmıştır. Analizlerde betimleyici istatistikler, açıklayıcı faktör analizi, t- testi, Anova testinden yararlanılmıştır. Çalışmada katılımcılar genel etik ilkeler ölçeğini etik tutum (boyut 1), çevresel etki (boyut 2), etik dışı davranış (boyut 3) şeklinde 3 boyutta algılamışlardır. Rehberlerin meslek etiği algısını tek faktörde algıladıkları tespit edilmiştir. Araştırmada turist rehberlerinin meslek etiği algısının cinsiyetlerine, medeni durumlarına, mesleki eğitim aldığı kurumlara göre farklılık gösterdiği, yaşa göre anlamlı bir farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Ayrıca rehberlerin genel etik ilkeler algısının katılımcıların cinsiyetlerine göre anlamlı bir farklılık olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Etik, Meslek etiği, Turizm, Turist rehberliği.

The profession of tour guide has a strategic significance in tourism sector. Tour guide is one of the tourism actors who plays a pioneer role on eliminating the prejudices of tourists, introducing the country and forming the impressions of tourists about the country. However, the professional importance tour guides have, while performing their profession, it is expected them to act according to certain principles and standards. Accordingly, the aim of this thesis is to reveal the perceptions of tour guides about business ethics. The research model is on scanning model. Data were collected by using scales developed by many researchers. Questionnaire was conducted between dates of 1 January – 31 March 2015. Tour guides who are the members of Associations of Tour Guides in Turkey form the research population. The questionnaire was administered electronically by using convenience sampling method. As a result of sending e-mails to the guides who are members of Associations of Tour Guides, 344 questionnaires returned. Among the returned questionnaires, 12 of them were removed from data set because of not meeting certain criteria and the rest of 332 questionnaires were analyzed. In analysis of data descriptive statistics, explanatory factor analysis, T-test and Anova test were used. Results revealed that participants perceived the scale of genereal ethic principles in 3 dimensions as ethic attitude (dimension 1), environmental impact (dimension 2), unethical behaviour (dimension 3). However, the tour guides perceptions about business ethic collected in one factor (dimension).It has been determined that tourist guides perceptions about business ethic differ significantly according to their gender, marital statues and the institution of vocational education they had, but not according to their age. Furthermore, it has been found that participants perceptions about general ethic principles differ significantly according to their age.Key words: Ethic, Business ethic, Tourism, Tourist guiding