Türkiye`de ihracatın sektörel yurtiçi katma değer payları ve rekabet gücü: 1995-2011 dönemi

Abstract

Toplam dünya ticareti içinde ara-malları ticaretinin payı yaklaşık yüzde 60-65 seviyesine ulaşmıştır. Ülkeler arasındaki bu ara-malı ticareti giderek üretimin daha parçalı hale geldiğini göstermektedir. Küreselleşme ve teknolojik gelişmelerle birlikte şekillenen parçalı üretim ve ara-malı ticareti dış ticaret istatistiklerine dayanarak ülkelerin hangi ürünlerde rekabet gücüne sahip olduğunu belirlemede kullanılan ölçüt ve endeksler doğru bilgi sağlamaktan uzaklaşmıştır. Bu çalışmanın amacı Türkiye ekonomisinde sektörel rekabet gücünü daha doğru bir biçimde ölçmeye yardımcı olacak ihracatın yurtiçi katma değer içeriğini tahmin etmektir. Kısaca, küreselleşme sonucunda üretimin daha parçalı hale gelmesi rekabet gücü göstergesi olarak kullanılan geleneksel ihracat bazlı endekslerin yanlı olmasına ve gerçek rekabet gücünü yansıtamamalarına neden olmuştur. Türkiye'nin ihracatının sektörler bazında içerdiği yurtiçi katma değerleri hesaplamak için Dünya Girdi-Çıktı Tabloları Veritabanından alınan ve ülkelerin girdi çıktı tabloları ile dış ticaret verilerini birleştiren tablolardan yararlanılmıştır. 1995-2011 Dönemi için elde edilen sektörel ihracatın yurtiçi katma değer içeriği kullanılarak açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler (AKÜ) endeksi oluşturularak Türkiye ekonomisindeki sektörlerinin rekabet gücü ortaya konmaya çalışılmıştır. Hesaplanan AKÜ endeksine göre, rekabet gücü yüksek olan sektörler tekstil ve tekstil ürünleri ve inşaat sektörleridir. Ayrıca tarım, ana metal ve metalik olmayan mineraller sektörlerinde ise Türkiye'nin orta derecede rekabet avantajına sahip olduğuna ilişkin bulgular elde edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Küresel Değer Zinciri, Rekabet Gücü, Girdi-Çıktı Analizi, İhracatın Yurtiçi Katma Değer İçeriği

Trade in intermediate inputs accounts for approximately 60 to 65 percent of total world trade. The increase in trade of intermediate inputs across borders reflects the increase in outsourcing and fragmentation of production. Globalization and spread of new technologies has continued to shape the fragmentation of the production process and trade in intermediate inputs. Due to the fragmentation of production and trade in intermediate inputs competitiveness measures and indexes based on export and international trade data have become almost obsolete. The basic objective of this study is to calculate the domestic value added content of exports which can be used to measure sectoral competitiveness of the Turkish economy more accurately. Briefly, the increase in fragmentation of production and outsourcing as a consequence of the globalization process has reduced the accuracy and increased the biasedness of the traditional export based competitiveness indexes. To compute the value added content of exports in Turkey at the industry level Tables of the World Input Output Database (WIOD) that combines input-output tables and international trade data, are employed. Competitiveness of industries in the Turkish economy are measured by constructing some sorts of revealed comparative advantage (RCA) index based on the calculated domestic value added content of sectoral exports for the period of 1995-2011. Based on the calculated RCA index, textiles and construction industries seem to be highly competitive. Moreover, the results suggest that Turkey has moderate competitive advantages in agriculture, manufacturing of basic metals and non-metallic mineral products.Keywords: Global Value Chains, Competitiveness, Input-Output Analysis, Domestic Value Added Content of Exports